Αυστηρότερες ποινές για τους φοροφυγάδες, μεταξύ των οποίων αυτόφωρο, αλλά και φυλάκιση έως και 20 χρόνια για μεγαλοοφειλέτες, προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο έλαβε το «πράσινο» φως από το υπουργικό συμβούλιο.
Πιο συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει την επιβολή αυτόφωρου για την μη καταβολή βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο για διάστημα πάνω από τέσσερις μήνες, για την παράλειψη ή μη υποβολή ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ.
Παράλληλα, αυξάνει ως και τα 20 χρόνια κάθειρξης τις ποινές που θα επιβάλλονται για φοροδιαφυγή πάνω από τα όρια που αυτή θεωρείται κακούργημα. Σημειώνεται ότι κακούργημα θεωρείται σήμερα η μη απόδοση ΦΠΑ πάνω από 75.000 ευρώ και εισοδήματος πάνω από 150.000 ευρώ.
Επιπλέον, προβλέπεται θέσπιση οικονομικού εισαγγελέα για υποθέσεις φοροδιαφυγής, άρση του φορολογικού απορρήτου και δημοσιοποίηση των ονομάτων των οφειλετών ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο όταν αυτά υπερβαίνουν τα 150.000 για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους αλλά και για σοβαρές υποθέσεις φοροδιαφυγής που αφορούν μη έκδοση αποδείξεων, πλαστά κα εικονικά τιμολόγια αλλά και παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
Θεσπίζονται ακόμη αυστηρές διαδικασίες επιλογής και ελέγχου των εφοριακών υπαλλήλων μέσω Πόθεν Εσχες.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ακόμη μέτρα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μεταξύ των οποίων η μείωση του συντελεστή φορολογίας των κερδών των επιχειρήσεων, η αλλαγή του τρόπου παρακράτησης του φόρου για τα μερίσματα, καθώς και η δυνατότητα καταβολής του ΦΠΑ σε τρείς δόσεις.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου:
* Θεσπίζεται τριετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αντιμετώπισης της Φοροδιαφυγής, το οποίο θα περιέχει συγκεκριμένες δράσεις και μετρήσιμους στόχους. Το πρώτο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα θα δημοσιοποιηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών μέχρι τέλος Μαρτίου 2011. Το Πρόγραμμα θα εγκρίνεται με απόφαση της αρμόδιας Κυβερνητικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Φοροδιαφυγής, την οποία θα απαρτίζουν οι Υπουργοί Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Προστασίας του Πολίτη και Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.
* Καθιερώνεται ο θεσμός του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ο οποίος είναι ανώτερος εισαγγελικός λειτουργός και έχει κατά προτεραιότητα αρμοδιότητα σε ολόκληρη τη χώρα να διενεργεί προανακριτικές πράξεις, καθώς και να εποπτεύει, να συντονίζει και να καθοδηγεί τη διενέργεια ανακριτικών πράξεων από τους γενικούς ή ειδικούς ανακριτικούς υπαλλήλους (υπαλλήλους ΣΔΟΕ, τελωνείων και φοροελεγκτικών υπηρεσιών). Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος θα συντονίζει και θα κατευθύνει τα στάδια της προδικασίας, δηλαδή της ουσιαστικής έρευνας των οικονομικών εγκλημάτων από όλες τις συναρμόδιες διωκτικές αρχές, έτσι ώστε οι φάκελοι της δικογραφίας που παραλαμβάνουν οι "Οικονομικοί Εισαγγελείς" των κατά τόπους Εισαγγελιών να είναι πλήρεις.
* Αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με ποινικά αδικήματα της φοροδιαφυγής να τιμωρούνται άμεσα και αποτελεσματικά έτσι ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη φορολογική συμμόρφωση. Ειδικότερα:
- Θεσπίζονται ως διαρκή και επομένως, ως συνεχή αυτόφωρα, τα ακόλουθα αδικήματα:
- της μη καταβολής βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, με χρόνο τέλεσης του αδικήματος το χρονικό διάστημα από την παρέλευση των τεσσάρων μηνών μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής. Η πράξη στην περίπτωση αυτή μπορεί να κριθεί ατιμώρητη, εάν το ποσό που οφείλεται στο Δημόσιο εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό,
- της φοροδιαφυγής με την παράλειψη υποβολής ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης στη φορολογία εισοδήματος και
- της φοροδιαφυγής για μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση Φ.Π.Α και λοιπών παρακρατούμενων φόρων, τελών ή εισφορών, με χρόνο τέλεσης αυτών το χρονικό διάστημα από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής.
- Αυξάνονται οι πλημμεληματικές ποινές της μη καταβολής βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.
- Αυξάνονται οι κακουργηματικές ποινές που σχετίζονται με φοροδιαφυγή (πλην των ληξιπροθέσμων) από κάθειρξη μέχρι δέκα ετών, σε κάθειρξη μέχρι είκοσι έτη.
- Η ποινική δίωξη δεν αρχίζει για καμία από τις περιπτώσεις των αδικημάτων αυτών, αν αυτός κατά του οποίου πρόκειται να ασκηθεί η ποινική δίωξη έχει βέβαιη και εκκαθαρισμένη απαίτηση, κατά του Δημοσίου, ποσού ίσου ή μεγαλύτερου από αυτό για το οποίο διώκεται.
- Στα πλημμελήματα της φοροδιαφυγής, προβλέπεται, ότι δεν χωράει μετατροπή ή αναστολή εκτέλεσης της ποινής σε περίπτωση δεύτερης και κάθε περαιτέρω υποτροπής για τα συγκεκριμένα πλημμελήματα. Η μετατροπή της ποινής, στην περίπτωση αυτή, προβλέπεται να γίνεται με ελάχιστο ποσό ανά ημέρα εξαγοράς τα 20 ευρώ, αντί των 3 ευρώ που ισχύει σήμερα, ανώτατο δε ποσό εξαγοράς ορίζονται τα 100 ευρώ.
- Προβλέπονται αυστηρότερες ποινές για το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας, προκειμένου για υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών.
Επιπλέον προβλέπονται:
- Αύξηση του ποσοστού προβεβαίωσης από 25% στο 50%. Όταν δεν επιτευχθεί διοικητική επίλυση της διαφοράς και ασκείται προσφυγή στα δικαστήρια για φορολογικές διαφορές αυξάνεται το ποσοστό προβεβαίωσης από 25% στο 50% του αμφισβητούμενου κύριου φόρου, πρόσθετου φόρου και λοιπών συμβεβαιουμένων με αυτόν φόρων και τελών. Στα πρόστιμα παραμένει στο 25% αφού υπάρχει βασική διάταξη για συμβιβασμό στο 1/3.
- Η έκδοση κάρτας αποδείξεων. Για την εξυπηρέτηση των φορολογούμενων ως προς την καταγραφή του ποσού των αποδείξεων δαπανών που απαιτείται να συγκεντρωθούν, καθορίζεται εναλλακτικό σύστημα καταγραφής των στοιχείων των αποδείξεων λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών μέσω μαγνητικής κάρτας που είναι ανώνυμη και προαιρετική. Όσοι εκδίδουν αποδείξεις λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών με χρήση ταμειακών μηχανών, υποχρεούνται να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά δεδομένα των φορολογικών στοιχείων που εκδίδονται σε βάση δεδομένων της ΓΓΠΣ.
Aναδιάρθρωση ελεγκτικών υπηρεσιών
Σε ό,τι αφορά την αναδιάρθρωση των φορολογικών και ελεγκτικών υπηρεσιών το νομοσχέδιο προβλέπει:
- Νέα αυστηρή διαδικασία επιλογής του προσωπικού που θα στελεχώνει τις κρίσιμες οργανικές μονάδες του Υπουργείου Οικονομικών. Επίσης το προσωπικό αυτό θα υπόκειται σε διαρκή έλεγχο και παρακολούθηση για την επίτευξη μετρήσιμων ποσοτικών και ποιοτικών στόχων. Για τον σκοπό αυτό:
- Τα κριτήρια και η επιλογή γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να οδηγεί σε μεγάλης έκτασης ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού των ελεγκτών.
- Οι υποψήφιοι υποβάλλουν Ειδική Αναλυτική Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης (Πόθεν Έσχες).
- Τα στελέχη αξιολογούνται ανά 8μηνο, οι Προϊστάμενοι Δ/νσεων, Υποδιευθύνσεων και Τμημάτων ανά 12μηνο ή 18μηνο.
- Κατά τη διάρκεια της θητεία τους υπάγονται σε ειδικό πειθαρχικό συμβούλιο.
- Σύσταση ''Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων'' στο Υπουργείο Οικονομικών. Αποστολή της είναι η συλλογή, επεξεργασία, αξιολόγηση και αξιοποίηση πληροφοριών και στοιχείων, που αφορούν στην εμπλοκή υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών και των εποπτευόμενων από αυτό Νομικών Προσώπων, στη διαφθορά, διαπλοκή και άλλα σοβαρά πειθαρχικά αδικήματα και εγκλήματα (καταχρήσεις, εκβιασμούς, παθητικές ή ενεργητικές δωροδοκίες, περιπτώσεις κακοδιοίκησης, κατά την άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων κ.λ.π.), καθώς και την εξιχνίαση και δίωξη αυτών, σε συνεργασία με τον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος. Η Υπηρεσία θα μπορεί να προβαίνει και στον έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) των υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών και των εποπτευόμενων Νομικών Προσώπων.
- Ενίσχυση της διεθνούς διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της άμεσης φορολογίας. Συνιστάται στη Διεύθυνση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Οικονομικών, ''Τμήμα Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας στον τομέα της άμεσης φορολογίας''. Αντικείμενο του τμήματος αυτού είναι:
- Ανταλλαγή πληροφοριών και ενίσχυση της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής στο πλαίσιο εφαρμογής διεθνών συμβάσεων.
- Διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών με σκοπό τη σύναψη ή αναθεώρηση διεθνών συμφωνιών.
- Συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, τη Διεύθυνση Ελέγχων, το Σ.Δ.Ο.Ε. και κάθε αρμόδια φορολογική ή ελεγκτική υπηρεσία ή αρχή με σκοπό την άμεση προώθηση και αξιοποίηση των πληροφοριών που προέρχονται από το εξωτερικό (κυβερνητικές πηγές, πιστωτικά ιδρύματα και άλλες πηγές).
- Οργανωτικές διατάξεις για το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος. Επιδιώκεται η αξιοποίηση από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) της εμπειρίας αξιόλογων υπηρεσιακά και ηθικά στελεχών του Υπουργείου Οικονομικών. Για το λόγο αυτό γίνονται οι αναγκαίες μεταβολές στα κριτήρια επιλογής των υπαλλήλων του Σ.Δ.Ο.Ε., καταργώντας την ποσόστωση 20%-30% για τη στελέχωση του Σ.Δ.Ο.Ε. από νεοδιόριστους στο σύνολο του υπηρετούντων του. Οι υπάλληλοι που τοποθετούνται, μετατίθενται η αποσπώνται στις Υπηρεσίες του ΣΔΟΕ, προέρχονται από τους κλάδους Εφοριακών και Τελωνειακών ή από αυτούς που υπηρετούν σε θέσεις Ελεγκτών Βεβαίωσης και Αναγκαστικής Είσπραξης Εσόδων του Κράτους και έχουν πραγματική υπηρεσία στους κλάδους των οργανικών θέσεων που καλύπτουν μέχρι είκοσι έτη. Εφόσον πρόκειται για νεοδιόριστους υπαλλήλους αμέσως μετά την τοποθέτησή τους θα ακολουθούν εκπαιδευτικό πρόγραμμα τουλάχιστον δύο μηνών.
- Μέτρα για τη βελτίωση αποτελεσματικότητας συστήματος ελέγχων. Τροποποιούνται οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και κώδικα ΦΠΑ προκειμένου οι έλεγχοι να γίνονται κατά κύριο λόγο από το γραφείο και κατ' εξαίρεση στην έδρα της επιχείρησης με βάση κριτήρια ελέγχου και με στόχο την επιτάχυνση των ελέγχων. Ειδικότερα, ο έλεγχος από το γραφείο, διατάσσεται από τον προϊστάμενο της ελεγκτικής υπηρεσίας στην οποία υπάγονται για τον μερικό προσδιορισμό τους εισοδήματός τους και για ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα θέματα ή φορολογικά αντικείμενα και διενεργείται στο κατάστημα της ελεγκτικής υπηρεσίας με βάση τα συγκεκριμένα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της και ορίζονται ρητώς. Με αυτό τον τρόπο ελέγχου επιδιώκεται:
* Η εξοικονόμηση του παραγωγικού χρόνου των φορολογικών οργάνων συνεπεία της μη μετάβασής τους στις επαγγελματικές εγκαταστάσεις των ελεγχόμενων επιτηδευματιών, ώστε ο εξοικονομούμενος παραγωγικός χρόνος να διατίθεται για τη διενέργεια περισσότερων και αποδοτικότερων ελέγχων.
* Ο περιορισμός της ενόχλησης των επιτηδευματιών και η ελαχιστοποίηση της επαφής των ελεγκτικών αρχών με τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις.
* Η χρήση σύγχρονων συστημάτων συγκέντρωσης και επεξεργασίας φορολογικής πληροφορίας κατά τον έλεγχο όπως το σύστημα Elenxis.
- Aρση φορολογικού απορρήτου και δημοσιοποίηση οφειλετών και παραβατών. Για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης έναντι των συνεπών φορολογουμένων, αλλά και για λόγους φορολογικής συμμόρφωσης ορίζεται η υποχρέωση της Φορολογικής Διοίκησης να δημοσιοποιεί τα στοιχεία των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο που υπερβαίνουν τα 150.000 ευρώ σε διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών και με την προϋπόθεση ότι υπάρχει καθυστέρηση στην καταβολή των ληξιπρόθεσμων που υπερβαίνει το διάστημα του ενός έτους. Η γενική αυτή πρόβλεψη δεν εφαρμόζεται στις εξής περιπτώσεις:
* όταν ο οφειλέτης έχει μπει σε ρύθμιση δηλαδή. έχει χορηγηθεί διευκόλυνση για τμηματικές καταβολές του χρέους του και υπό την προϋπόθεση ότι είναι συνεπής με τους όρους της ρύθμισης που έχει υπαχθεί και
* όταν υπάρχει δικαστική απόφαση για την αναστολή της καταβολής των οφειλών.
Προβλέπεται επίσης η δημοσιοποίηση των στοιχείων και στις περιπτώσεις που υπάρχουν σοβαρές παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, που συνίστανται σε φοροδιαφυγή μέσω της απόκρυψης φορολογητέας ύλης, όπως η έκδοση πλαστών φορολογικών στοιχείων ή η μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση ή στην εσφαλμένη καταχώρηση στα βιβλία αγορών ή εξόδων (π.χ..ανύπαρκτες αγορές ή έξοδα).
- Διαδικασία διακρίσεως των ληξιπροθέσμων οφειλών προς το Δημόσιο σε ανεπίδεκτες είσπραξης και μη. Θεσμοθετούνται κανόνες σύμφωνα με τους οποίους θα γίνεται διάκριση των ληξιπροθέσμων χρεών σε ''εισπράξιμα'' και ''μη εισπράξιμα'' με βάση συγκεκριμένα, διαφανή και ορθολογικά κριτήρια έτσι ώστε να είναι ευχερής και ο έλεγχος των δημοσίων υπαλλήλων που είναι επιφορτισμένοι με το καθήκον είσπραξής τους και η άντληση συμπερασμάτων από την κεντρική φορολογική διοίκηση σχετικά με τα αίτια της μη είσπραξης.
Η ένταξη των ληξιπροθέσμων στην κατηγορία των μη εισπράξιμων διενεργείται με απόφαση Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου μετά από γνωμοδότηση συλλογικού οργάνου από υπηρεσιακούς παράγοντες και έκθεση της αρμόδια ς υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αφού παρέλθουν τριάντα ημέρες από την δημοσιοποίηση του καταλόγου εντάξεως των χρεών στην κατηγορία των ''μη εισπράξιμων'' στο διαδίκτυο. Σε κάθε περίπτωση, τα ανεπίδεκτα είσπραξης δεν θα διαγράφονται. Στο τέλος κάθε έτους οι αποφάσεις του Ειδικού κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενσωματώνονται σε έκθεση που υποβάλλεται στην Βουλή.
Ως ανεπίδεκτες είσπραξης χαρακτηρίζονται εκείνες οι οφειλές για τις οποίες έχουν εξαντληθεί όλες οι απαιτούμενες ενέργειες εντοπισμού πηγών αποπληρωμής και αναγκαστικής είσπραξης.
- Ιδρύεται ειδικό Σώμα Φορολογικών Διαιτητών (Σ.Φ.Δ.) ως ανεξάρτητη αρχή με έδρα την Αθήνα. Έργο του Σ.Φ.Δ. είναι η διαιτητική επίλυση των φορολογικών διαφορών, εφόσον το αντικείμενό τους υπερβαίνει το ποσό των εκατό πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ. Φορολογικοί Διαιτητές διορίζονται πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και επαγγελματικής επάρκειας.
Το Φορολογικό Διαιτητικό Δικαστήριο αναλαμβάνει το έργο του ύστερα από αίτηση του φορολογουμένου, η οποία υποβάλλεται στο Σ.Φ.Δ. μέσα στην προθεσμία άσκησης της προσφυγής στο διοικητικό δικαστήριο και πρέπει να περιέχει όλα τα κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας στοιχεία του δικογράφου της προσφυγής.
Η διαφορά επιλύεται από τρεις διαιτητές. Τον πρόεδρο των διαιτητών και τους διαιτητές ορίζει ο Πρόεδρος του Σ.Φ.Δ. ανά δικάσιμο κατ' αλφαβητική σειρά του επωνύμου τους. Η δικάσιμος για τη διαιτητική επίλυση της διαφοράς δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από δύο (2) μήνες από την περιέλευση της θετικής δήλωσης του Δημοσίου για τη διαιτητική επίλυση της διαφοράς.
Οι απόψεις της διοικητικής αρχής υποβάλλονται στο Σ.Φ.Δ. μέσα σε προθεσμία ενός μήνα από την υποβολή της θετικής δήλωσης. Η διαιτητική απόφαση εκδίδεται μέσα σε τρεις μήνες από τη συζήτηση της υπόθεσης.
Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, παύει αυτοδίκαια η εξουσία των διαιτητών για επίλυση της διαφοράς και αναβιώνει η προθεσμία για τη υποβολή αίτησης διοικητικής επίλυσης της διαφοράς και την άσκηση προσφυγής, εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν ρητά για την παράταση της προθεσμίας για ορισμένο χρονικό διάστημα. Το Φορολογικό Διαιτητικό Δικαστήριο έχει τις αρμοδιότητες της φορολογικής ή τελωνειακής αρχής σχετικά με τη διοικητική επίλυση της διαφοράς. Για τη διαιτητική επίλυση των φορολογικών διαφορών εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογικής ή τελωνειακής νομοθεσίας και του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως ισχύουν κάθε φορά. Αν η αίτηση διαιτητικής επίλυσης της διαφοράς γίνει συνολικά ή εν μέρει δεκτή, η υπόθεση διαβιβάζεται στο διοικητικό δικαστήριο για να προβεί στην ακύρωση ή τροποποίηση της προσβαλλόμενης πράξης.
Μέτρα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται ακόμη διατάξεις που στοχεύουν στη βελτίωση του φορολογικού πλαισίου για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας. Ειδικότερα μεταξύ άλλων:
* Θεσπίζονται διατάξεις για τον ορισμό της φορολογικής κατοικίας στην οποία φορολογείται το παγκόσμιο εισόδημα και λαμβάνονται υπόψη οδηγίες του ΟΟΣΑ. Σε φόρο για το παγκόσμιο εισόδημά του υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα (περισσότερες από 183 μέρες τον χρόνο). Σε φόρο για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας του ή της συνήθους διαμονής του.
* Από τις χρήσεις που αρχίζουν από 1/1/2011 μειώνεται ο φορολογικός συντελεστής από 24% σε 20% και εφαρμόζεται για το σύνολο των κερδών. Για τα διανεμόμενα κέρδη προβλέπεται παρακράτηση φόρου με 25%. Τα μερίσματα εντάσσονται στην φορολογική κλίμακα, ουσιαστικά όμως εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση, (20% σε επίπεδο νομικού προσώπου και 25% παρακράτηση στα μερίσματα) για την πλειοψηφία των μετόχων. Για τους έχοντες χαμηλά εισοδήματα προβλέπεται δικαίωμα επιστροφής του παρακρατούμενου φόρου μερισμάτων.
* Δίνεται η δυνατότητα συμψηφισμού βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο με βέβαιες και εκκαθαρισμένες χρηματικές απαιτήσεις κατά του Δημοσίου. Οι απαιτήσεις αποδεικνύονται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή επίσημο δημόσιο έγγραφο.
* Θεσπίζεται διάταξη για μη φορολογία κατά την εισαγωγή μερισμάτων από χώρες της ΕΕ εφόσον δεν διανέμονται τα εισαγόμενα μερίσματα για αναπτυξιακούς λόγους. Εννοείται ότι όποτε διανεμηθούν θα παρακρατηθεί ο φόρος που αναλογεί στα μερίσματα.
* Για τα κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α ο συντελεστής αυξάνεται από 1,5‰ σε 2‰ για πωλήσεις μετοχών που πραγματοποιούνται είτε στο ΧΑ είτε σε αλλοδαπά χρηματιστήρια από την 1/1/2011 και μετά, ενώ προβλέπεται ότι για μετοχές που αποκτώνται από 1/1/2012 και μετά δεν επιβάλλεται φόρος συναλλαγών αλλά έχουν εφαρμογή οι διατάξεις. για τη φορολόγηση της υπεραξίας.
* Αναγνωρίζεται πρόσθετο ποσό για δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας. Παρατείνεται για 4 έτη, μέχρι 31/12/2014 το δικαίωμα έκπτωσης για επιπλέον ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) των δαπανών έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποιήθηκαν στη χρήση.
* Παρατείνεται ο χρόνος επιβολής ΦΠΑ στις οικοδομές εάν δεν πωληθούν τα διαμερίσματα ή καταστήματα. Με την προτεινόμενη διάταξη εξακολουθεί να θεωρείται ως νεόδμητο το ακίνητο μέχρι την συμπλήρωση τριετίας από την αποπεράτωση της οικοδομής.
* Δυνατότητα ένταξης στο καθεστώς ΦΠΑ των εμπορευματικών κέντρων. Δίνεται δυνατότητα επιλογής φορολόγησης στην εκμετάλλευση εμπορευματικών κέντρων. Με την επιλογή φορολόγησης παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου που επιβαρύνει την κατασκευή και τη συντήρηση των εμπορευματικών κέντρων.
* Η υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και καταβολή του οφειλόμενου φόρου θα μπορεί να γίνεται σε τρεις μηνιαίες δόσεις. Παρέχεται η δυνατότητα παραλαβής περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ χωρίς την καταβολή όλου του οφειλόμενου ποσού. Συγκεκριμένα όταν υποβάλλεται η δήλωση θα καταβάλλεται το λιγότερο σαράντα τοις εκατό (40%) του συνολικά οφειλόμενου ποσού. Το υπόλοιπο 60% του μη καταβληθέντος υπολοίπου, το οποίο λόγω της καθυστερημένης είσπραξής του προσαυξάνεται κατά ποσοστό δύο τοις εκατό (2%), θα καταβάλλεται σε δύο ίσες μηνιαίες δόσεις. Η δόση δεν θα μπορεί να είναι μικρότερη των 300 Ευρώ.
* Παρέχεται η δυνατότητα καταβολής του ΦΠΑ σε 6 δόσεις στις περιπτώσεις ποσών που βεβαιώνονται ύστερα από διοικητική επίλυση της διαφοράς ή με βάση πράξη, η οποία οριστικοποιήθηκε λόγω μη άσκησης προσφυγής και αφορούν οριστική πράξη προσδιορισμού του φόρου ή σε περίπτωση κατάργησης φορολογικής δίκης.
* Προβλέπεται ότι οι αγρότες που είναι ενταγμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων και ασχολούνται με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, ή τη λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων έως 10 δωματίων να έχουν δικαίωμα επιστροφής με τους κατ' αποκοπή συντελεστές ΦΠΑ, παρότι υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίου εσόδων-εξόδων.
Αντιδράσεις αντιπολίτευσης
Για αυταρχικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και προκλητικά δώρα της κυβέρνησης προς το μεγάλο κεφάλαιο, κάνει λόγο το Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΝ με αφορμή το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.
Όπως υποστηρίζει ο Συνασπισμός, η ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν έχει ως στόχο της ούτε την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής (βλ. περαίωση και ανυπαρξία «πόθεν έσχες» για αγορά μετοχών και ομολόγων) ούτε τη φορολογική δικαιοσύνη.
Αντιθέτως, συνεχίζει, από τη μια πλευρά χαρίζει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στις πολυεθνικές και στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ από την άλλη λεηλατεί τα εισοδήματα των πολιτών, μέσω των μισθολογικών περικοπών, της κατεδάφισης του κράτους πρόνοιας και της δραματικής αύξησης των έμμεσων φόρων.
«Η Δημοκρατική Αριστερά υποστηρίζει σταθερά ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα με αναλογική συμβολή όλων των πολιτών, γι' αυτό και έχει ταχθεί υπέρ των πλέον αυστηρών μέτρων και μηχανισμών για την πάταξη της παραοικονομίας και φοροδιαφυγής», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινήματος Δ. Χατζησωκράτης.
Αυστηρή κριτική από το ΔΣΑ
Πάντως αυστηρή κριτική ασκεί ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ), χαρακτηρίζοντας το φορολογικό νομοσχέδιο αντίθετο στο κράτος Δικαίου, και κάνοντας λόγο για «μανία καταδίωξης» και «καταστρατήγηση της έννοιας του αυτοφώρου».
Ειδικότερα, ο Σύλλογος με σημερινή ανακοίνωσή του αναφέρει, κατ' αρχάς, ότι «η παλιά, πεπατημένη και αποτυχημένη συνταγή ακολουθείται για μια ακόμη φορά στο νομοσχέδιο για την "καταπολέμηση της φοροδιαφυγής", ενισχύοντας παράλληλα το αίσθημα ανασφάλειας δικαίου».
Η αδυναμία αποτελεσματικής άσκησης της διοικήσεως -συνεχίζει ο ΔΣΑ- «μετατίθεται στις "πλάτες" της ασφυκτικά φορτωμένης Δικαιοσύνης, επιβαρύνοντάς την έτι περαιτέρω εις βάρος της εύρυθμης λειτουργίας της».
Ακόμη, υπογραμμίζει ότι «η υπερποινικοποίηση της όποιας φορολογικής συμπεριφοράς του πολίτη έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πρόσφατη νομοθέτηση της επιτάχυνσης των ποινικών δικών και της αποσυμφόρησης των σωφρονιστικών καταστημάτων».
