Σημαντικές προοπτικές παρουσιάζουν οι αναπτυσσόμενες αγορές για τις διεθνείς εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων, οι οποίες είδαν στο 12μηνο Ιουνίου 2009-Ιουνίου 2010 τις συνολικές τους πωλήσεις να υποχωρούν, σύμφωνα με την 4η έκθεση για τις παγκόσμιες δυνάμεις του κλάδου των καταναλωτικών προϊόντων που διεξήγαγε η Deloitte Research.
Στην έρευνα όσον αφορά στις προοπτικές των επιχειρήσεων τονίζεται ότι σημαντική είναι η υποχώρηση που παρουσιάζει ο κλάδος των καταναλωτικών προϊόντων στην Ελλάδα, αφού για τη χώρα μας γίνεται ειδική αναφορά στην έκθεση, ως μέλος της λεγόμενης περιφερειακής Ευρώπης.
Ειδικότερα, γίνεται μνεία στο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, το οποίο αποδίδεται σε σημαντικό βαθμό στη μεγέθυνση του δημόσιου τομέα και στην έλλειψη κινήτρων για αύξηση της παραγωγικότητας, ενώ γίνεται λόγος και για τη φθίνουσα πορεία της ανταγωνιστικότητας.
Όλα τα παραπάνω έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων καταναλωτικών προϊόντων οι οποίες αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα του μειωμένου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ελληνική παρουσία
Συνολικά η έρευνα παρουσιάζει τις 250 κορυφαίες εταιρείες του κλάδου καταναλωτικών προϊόντων σε διεθνές επίπεδο. Στην πρώτη εκατοντάδα της κατάταξης (77η θέση) συμπεριλαμβάνεται και μια επιχείρηση με έδρα την Ελλάδα, η Coca-Cola Ελληνική Εταιρεία Εμφιαλώσεως Α.Ε., η οποία παραδοσιακά κατατάσσεται στη λίστα από την πρώτη έκδοσή της το 2008, βελτιώνοντας μάλιστα κάθε χρόνο τη θέση της.
Για τις 250 εταιρείες λοιπόν παρατηρήθηκε πτώση των σύνθετων πωλήσεων της τάξης του 1,2% για τη χρήση 2009/2010. Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό της πτώσης επιβραδύνθηκε ή ακόμα και ανετράπη για κάποιες από τις επιχειρήσεις κατά το τελευταίο τετράμηνο του 2009, 149 από τις 250 εταιρείες της λίστας σημείωσαν αρνητική ανάπτυξη των πωλήσεων σε επίπεδο έτους.
Πάντως, αρκετές εταιρείες αντέδρασαν γρήγορα σε αυτό το περιβάλλον, με στόχο να προσαρμόσουν τις δομές κόστους τους, προκειμένου να διατηρήσουν ή και να βελτιώσουν την κερδοφορία τους.
Έτσι, το μεικτό περιθώριο κέρδους βελτιώθηκε για τις 215 εταιρείες που δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους. Κατά το λογιστικό έτος 2009, το καθαρό περιθώριο κέρδους αυξήθηκε στο 6,4% από το 5,6%. Επιπλέον, παρά τα μειωμένα επίπεδα πωλήσεων σχεδόν το 90% (των 193 εταιρειών που δημοσιεύουν αποτελέσματα) ήταν κερδοφόρες το 2009, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το 2008 ήταν 80%.
Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Κουτσόπουλο, Head of Consumer Business της Deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης, τα αποτελέσματα της έρευνας αποδεικνύουν ότι παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις καταναλωτικών προϊόντων μειώθηκαν, οι επιχειρήσεις αντέδρασαν ταχύτατα και κατάφεραν να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους.
Τα γρήγορα αυτά αντανακλαστικά τους θα πρέπει να επιστρατεύσουν εκ νέου, προκειμένου να καταφέρουν να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες που έχουν προκύψει για τον κλάδο τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ειδικά στη χώρα μας, που οι αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά είναι ακόμα πιο ραγδαίες εξαιτίας της σφοδρότητας της οικονομικής ύφεσης, οι επιχειρήσεις καταναλωτικών προϊόντων πρέπει να παραδειγματιστούν από τις 250 μεγαλύτερες εταιρείες της κατάταξης και να επανεξετάσουν, τόσο τον τρόπο λειτουργίας τους όσο και τα ίδια τα προϊόντα που προσφέρουν, υπό το πρίσμα της νέας καταναλωτικής συμπεριφοράς.
Οι επιχειρήσεις που θα αντιδράσουν με ταχύτητα αλλά και διορατικότητα θα είναι αυτές που όχι μόνο θα επιβιώσουν αλλά και θα αναπτυχθούν περαιτέρω."
Ανάλυση ανά περιοχή
Σύμφωνα με την έρευνα, τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους παρατηρήθηκαν σε εταιρείες με έδρα τη Βόρεια Αμερική (9,4%), ενώ ακολουθούν Αφρική και Μέση Ανατολή (7,9%) και Ευρώπη (7,2%).
Πάντως, οι βορειοαμερικανικές εταιρείες υποφέρουν, ταυτόχρονα, και από τη μεγαλύτερη πτώση των πωλήσεων σημειώνοντας αρνητική ανάπτυξη της τάξης του -3,2%. Η Λατινική Αμερική ήταν η μόνη γεωγραφική περιοχή στην οποία καταγράφηκε αύξηση των πωλήσεων. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν κατά 16,3% και οι 8 εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα και έχουν έδρα σε κάποια χώρα της συγκεκριμένης περιφέρειας σημείωσαν καθαρό περιθώριο κέρδους 5%.
Προκλήσεις και τάσεις
Σύμφωνα με την Dr. Ira Kalish, Director του τομέα Consumer Business της Deloitte Research, μελλοντικά φαίνεται ότι θα υπάρξει προβληματισμός στον κλάδο σχετικά με την ανεπαρκή ζήτηση στα πλούσια κράτη και την "υπερθέρμανση" στις αναδυόμενες χώρες. Η αστάθεια στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, οι αυξανόμενες τιμές των πρώτων υλών, οι αλλαγές στις δημοσιονομικές πολιτικές και η διατήρηση της ανάκαμψης σε κάποιες αγορές θα αποτελέσουν κάποιες αιτίες προβληματισμού.
Η περίοδος από το 2011 και μετά θα χαρακτηρίζεται από σημαντικές προκλήσεις για τη διατήρηση των περιθωρίων κέρδους καθώς και από ανάγκη συνεργασίας και συγκέντρωσης. Οι αναπτυγμένες οικονομίες θα εξακολουθήσουν να αποτελούν την κύρια πηγή κερδοφορίας, ενώ η αναδυόμενη "μεσαία τάξη" στις αναπτυσσόμενες αγορές αντιπροσωπεύει της βασικότερη ευκαιρία ανάπτυξης.
