Η παροχή υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών αναλύεται σε πρόσφατη μελέτη της Hellastat A.E. στην οποία διαπιστώνεται μεταξύ άλλων ο κορεσμός στην κινητή τηλεφωνία, η συνεχής επέκταση της ευρυζωνικότητας, η φθίνουσα πορεία της σταθερής τηλεφωνίας και η διαρκής άνθηση της λεγόμενης σύγκλισης και του triple play:
Κινητή τηλεφωνία
Η εγχώρια αγορά κινητής τηλεφωνίας χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό, λόγω του κορεσμού που έχει επιφέρει η πολύ μεγάλη γεωγραφική και πληθυσμιακή κάλυψη. Με 20 εκ. συνδέσεις, ονομαστική διείσδυση στον πληθυσμό της τάξης του 170%, κάλυψη σχεδόν στο 100% της ελληνικής επικράτειας, θεωρείται ότι στην ουσία δεν υφίστανται πλέον νέοι πελάτες και συνεπώς περιθώρια μεγαλύτερης ανάπτυξης, ενώ οι νέες συνδέσεις το βΆ τριμηνο του 2009 εμφάνισαν κάμψη κατά 10,4%.
Οι εταιρείες επιδιώκουν να στρέψουν τους συνδρομητές τους από την καρτοκινητή τηλεφωνία στο χώρο των συμβολαίων, τα οποία αποφέρουν σίγουρα έσοδα και μακροπρόθεσμη συνδρομή. Ο ανταγωνισμός στρέφεται πλέον στην ανάπτυξη νέων καινοτόμων υπηρεσιών, στη χαμηλότερη τιμολόγηση και παροχή προσφορών (ιδίως στην καρτοκινητή) και στην απόσπαση από τον ανταγωνισμό συγκεκριμένων κατηγοριών πελατών.
Ο συνεχής τιμολογιακός πόλεμος πάντως έχει οδηγήσει σε μείωση εσόδων, ενώ παράλληλα τα ARPU και τα περιθώρια κερδοφορίας υποχωρούν.
Η αλλαγή του τρόπου φορολόγησης αναμένεται να έχει επίσης δυσμενείς επιπτώσεις στο μέσο κόστος διατήρησης και χρήσης του κινητού, το οποίο στην Ελλάδα είναι ήδη από τα υψηλότερα στην Ε.Ε. Το 2008 το κόστος αυτό διαμορφώθηκε σε ¤27,17 το μήνα, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να σχηματίζεται στο αρκετά χαμηλότερο επίπεδο των ¤19,49. Η αιτία του ιδιαίτερα αυξημένου κόστους εντοπίζεται κυρίως στην πάγια πολιτική των υψηλών επιδοτήσεων των συσκευών, γεγονός το οποίο δεν απαντάται σε άλλες χώρες με αγορές ίδιου βαθμού ωρίμανσης με την ελληνική.
Σταθερή τηλεφωνία
Στον τομέα της σταθερής τηλεφωνίας o OTE εξακολουθεί να κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς (92,2% στα μέσα του 2008). Ωστόσο, σε όρους όγκου εξερχόμενης κίνησης το μερίδιο του ΟΤΕ περιορίζεται σε 66% έναντι 34% των εναλλακτικών παρόχων. Η ενίσχυση των εναλλακτικών παρόχων οφείλεται στη δημιουργία γραμμών Αδεσμοποίητης Πρόσβασης στον Τοπικό Βρόχο (ΑΠΤΒ). Το πρώτο εξάμηνο του 2008 λειτουργούσαν 412.000 γραμμές ΑΠΤΒ, ενώ οι γραμμές Προεπιλογής Φορέα είχαν μειωθεί σε περίπου 673.000. Οι εναλλακτικοί πάροχοι στο τέλος του 2009 διέθεταν πε-ρίπου 985.000 απελευθερωμένες συνδέσεις. Το 2009 εκτιμάται ότι η αξία αγοράς της σταθερής τηλεφωνίας διατηρήθηκε σταθερή.
Ευρυζωνικότητα
Η διείσδυση της ευρυζωνικότητας στα ελληνικά νοικοκυριά εξακολουθεί να αυξάνεται παρά τη φθίνουσα οικονομική δραστηριότητα. Έτσι, στο πρώτο εξάμηνο του 2009 διαμορφώθηκε στο 15,6%, με τις σταθερές ευρυζωνικές συνδέσεις να αριθμούν πλέον τα 1,75 εκ. (+40,7% σε σχέση με το αντίστοιχο περσυνό εξάμηνο). Η ανάπτυξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των γραμμών ΑΠΤΒ, οι οποίες τον Ιούνιο του 2009 ξεπέρασαν τις 828.000 (σχεδόν όλες οι ευρυζωνικές γραμμές είναι τεχνολογίας DSL).
Η γεωγραφική κάλυψη διαμορφώνεται πλέον σε 88%, με το 49,4% των συνδέσεων να είναι ταχύτητας 2 Mbps, ενώ το 39,2% υπερβαίνει τα 10 Mbps.
Το 2009 οι εναλλακτικοί πάροχοι κατείχαν το 42% των γραμμών, μερίδιο που παρουσιάζει συνεχή ενίσχυση λόγω της προώθησης των πακέτων double play.
Επίσης, το κόστος στο βασικό πακέτο πρόσβασης (έως και 2 Mbps) το πρώτο εξάμηνο του 2009 μειώθηκε κατά 4,1%, στο μέσο πακέτο (έως και 8 Mbps) κατά 5%, ενώ στο πακέτο ταχύτερης πρόσβασης (έως και 24 Mbps) κατά 8,1%.
Προβλήματα
Σύμφωνα με εκπρόσωπους των επιχειρήσεων του κλάδου με τους οποίους συνεργάστηκε η Hellastat για την εκπόνηση της μελέτης, αρνητικά επιδρά ο κορεσμός στην κινητή τηλεφωνία, η απόφαση ταυτοποίησης των καρτοκινητών, οι δυσκολίες στην εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας. Αντίστοιχα, στην σταθερή τηλεφωνία καταγράφεται μείωση του όγκου εξερχόμενων κλήσεων και πτώση της αξίας της αγοράς, ενώ αναφορικά με τη διάδοση της ευρυζωνικότητας, τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά δυσχεραίνουν την επέκταση στην περιφέρεια (αν και ήδη η γεωγραφική κάλυψη αγγίζει το 90%).
Προοπτικές
Σύμφωνα με τη μελέτη της Hellastat, η μετατόπιση του ανταγωνισμού στην παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, η εισαγωγή καινοτομιών στην αγορά, η συνεχής προσαρμογή των οικονομικών πακέτων σε νέα δεδομένα ζήτησης και η σύγκλιση όλων των υπηρεσιών επικοινωνιών σε μια γραμμή θα διαμορφώσουν το τοπίο στον κλάδο.
Χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου
Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 28 επιχειρήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης συνοψίζονται στα εξής:
- Ο Κύκλος Εργασιών του δείγματος το 2008 μειώθηκε κατά 5,1%, στα ¤7,56 δισ.
- Η μέση μεταβολή Πωλήσεων για την περίοδο 08/07 διαμορφώθηκε σε +10,3%.
- Περίπου 6 στις 10 εταιρείες βελτίωσαν τις Πωλήσεις του προηγούμενου έτους.
- Εξαιρουμένης της Wind, τα ΚΠΤΦΑ το 2008 υποχώρησαν κατά 20%, φθάνοντας έτσι στα ¤1,95 δισ. στο τέλος του έτους, ενώ μεγαλύτερη ήταν η κάμψη των ΚΠΦ (-30,5%, σε περίπου ¤1 δισ.).
- Η μέση μεταβολή των ΚΠΦ για το τελευταίο έτος έλαβε αρνητικό πρόσημο (-11,4%).
Το μέσο μικτό περιθώριο μειώθηκε στο 25,5%, από 30% το προηγούμενο έτος.
Η κεφαλαιακή μόχλευση σταθεροποιήθηκε στο επίπεδο του 3 προς 1.
Τέλος, τα αρνητικά περιθώρια κερδοφορίας οδήγησαν στην ιδιαίτερα χαμηλή αποδοτικότητα
