¶μεσα μέτρα θα πρέπει να λάβουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα του τουρισμού, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Τάσεις και Πολιτικές στον Τουρισμό 2010» που εξετάζει τις τάσεις και τις προοπτικές του κλάδου σε 42 χώρες.
Τα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον κλάδο του τουρισμού, καθώς αντιστοιχούν στο 60% της παγκόσμιας αγοράς. Τα τελευταία 20 χρόνια, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των διεθνών τουριστικών αφίξεων στα κράτη του ΟΟΣΑ διαμορφώθηκε στο 2,8% –ξεπερνώντας το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ στην περιοχή κατά 2,4%. Στη ζώνη του ΟΟΣΑ, ο τουρισμός αντιστοιχεί στο 11% του ΑΕΠ.
Ο τουρισμός δέχθηκε μεγάλο πλήγμα από τη διεθνή οικονομική κρίση, καθώς η κάμψη στην τουριστική κίνηση έγινε αισθητή ήδη από το δεύτερο εξάμηνο του 2008. Ο ρυθμός της πτώσης αυξήθηκε στις αρχές του 2009 (-12,5% και -6,5% το πρώτο και δεύτερο εξάμηνο του 2009).
Ο διεθνής τουρισμός έχει πληγεί περισσότερο από τον εγχώριο τουρισμό εν μέσω της διεθνούς κρίσης, ενώ το ίδιο ισχύει και για τον επιχειρηματικό τουρισμό σε σύγκριση με τον τουρισμό αναψυχής. Παράλληλα, στα ξενοδοχεία έχει παρατηρηθεί μεγαλύτερη κάμψη σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες καταλυμάτων, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα αεροπορικά εισιτήρια σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς.
Παραδόξως, συγκεκριμένοι τομείς του τουρισμού έχουν επηρεαστεί ελάχιστα από την κακή οικονομική συγκυρία ή έχουν σημειώσει ακόμη και αύξηση το τελευταίο διάστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κρουαζιέρες στις οποίες η κίνηση διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα, ενώ σε επίπεδα-ρεκόρ ανήλθε η τουριστική κίνηση τη χειμερινή περίοδο 2008-9 στις ¶λπεις.
Συστάσεις ΟΟΣΑ για την προώθηση του τουρισμού:
• Διατήρηση των επιπέδων ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας: προώθηση ενός συνεκτικού πλαισίου πολιτικής με την υιοθέτηση μιας συντονισμένης κυβερνητικής προσέγγισης και την εδραίωση των επιχειρηματικών εκείνων συνθηκών που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη
• Διασφάλιση ενός ελκυστικού περιβάλλοντος εργασίας: αύξηση των δεξιοτήτων στον τουριστικό κλάδο και βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας του τουριστικού εργατικού δυναμικού μέσω, π.χ. της εφαρμογής προτύπων διασφάλισης ποιότητας και επιβραβεύσεων για τα επιτεύγματα ποιότητας
• Προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας για πράσινη ανάπτυξη: εφαρμογή προγραμμάτων με στόχο την αύξηση της ευαισθητοποίησης όσον αφορά στη σπουδαιότητα ενός «περιβαλλοντικά υπεύθυνου» τουρισμού, καθώς ενίσχυση των δραστηριοτήτων με μικρές εκπομπές άνθρακα
• Παροχή κινήτρων για ενθάρρυνση της καινοτομίας: προώθηση της βέλτιστης χρήσης του ανθρώπινου δυναμικού, νέων μορφών οργάνωσης και διοίκησης και της ανάπτυξης μη ασώματων στοιχείων που φασίζονται στη φήμη, την εδραίωση του προφίλ, το μάρκετινγκ και την επικοινωνία. Διευκόλυνση της συνεργασίας, δημιουργία δικτύων και εδραίωση δεσμών
• Ανάπτυξη εργαλείων πολιτικής: συλλογή και ανάλυση δεδομένων όσον αφορά στην οικονομία του τουρισμού κυρίως με την προώθηση της αυξημένης χρήσης του Δορυφόρου Λογαριασμού Τουρισμού