Επιτάχυνση της δημοσιονομικής εξυγίανσης με την εφαρμογή μεγαλύτερων περικοπών στο σκέλος των δαπανών προτείνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Γ. Προβόπουλος, τονίζοντας πως για να αντιστραφούν οριστικά οι δυσμενείς τάσεις «πρέπει να υπερβούμε τον εαυτό μας και να εκπλήξουμε θετικά τις αγορές επιτυγχάνοντας βελτιώσεις μεγαλύτερες και από αυτές που έχουν προβλεφθεί».
«Θα έχει μεγάλη σημασία για το γενικότερο οικονομικό κλίμα, αν η δημοσιονομική εξυγίανση στο σκέλος των δαπανών προχωρήσει ακόμη περισσότερο από ό,τι μέχρι στιγμής προγραμματίζεται, ώστε να επιτευχθεί εφέτος μείωση του ελλείμματος μεγαλύτερη και του 5% του ΑΕΠ, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι το έλλειμμα του 2009 αναθεωρήθηκε σε 13,6% και μπορεί να αναθεωρηθεί περαιτέρω», τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ, παρουσιάζοντας σήμερα την Ετήσια Έκθεση για την ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, η προσαρμογή αυτή είναι εφικτή αν επιδιωχθούν, με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και ταχύτερο βηματισμό, ο περιορισμός της σπατάλης και η συγχώνευση ή και κατάργηση φορέων του δημόσιου τομέα, που δεν προσφέρουν πραγματικό έργο. Η μείωση των δαπανών είναι άλλωστε η αρμόζουσα επιλογή για την επίτευξη των φιλόδοξων δημοσιονομικών στόχων και για τα επόμενα δύο έτη, τόνισε.
«Η προτεινόμενη επιτάχυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής ήδη από εφέτος, με περικοπή των δαπανών και εξορθολογισμό της λειτουργίας του δημόσιου τομέα θα εκπλήξει όντως θετικά τις αγορές και θα συμβάλει στην ταχύτερη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Αυτό θα βοηθήσει να μειωθεί περαιτέρω το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, με αλυσιδωτές ευνοϊκές επιδράσεις στο κόστος δανεισμού των τραπεζών και κατΆ επέκταση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να εισέλθει το συντομότερο δυνατόν σΆ ένα νέο ενάρετο κύκλο διαρκείας.»
Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει σήμερα μια βαθιά, δομική και πολύπλευρη κρίση. ΓιΆ αυτό και η έξοδος από αυτή την κρίση προϋποθέτει πολυετή, επίμονη και συστηματική προσπάθεια. Απαιτεί ρήξη με το παρελθόν», τόνισε ο κ. Προβόπουλος.
Κύρια χαρακτηριστικά της ελληνικής κρίσης, είπε, είναι το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα, το τεράστιο χρέος και η συνεχής διάβρωση της ανταγωνιστικής θέσης της χώρας. Τα προβλήματα αυτά προϋπήρχαν της διεθνούς κρίσης του 2008 και ήταν αναπόφευκτο, χωρίς τολμηρές και αποφασιστικές παρεμβάσεις, να οδηγήσουν, αργά ή γρήγορα, σε αδιέξοδο, υπογράμμισε ο διοικητής της ΤτΕ, σημειώνοντας πως η τράπεζα είχε προειδοποιήσει εγκαίρως για τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Σύμφωνα με τον κ. Προβόπολο, η οικονομία έχει εισέλθει σε φαύλο κύκλο και δημιουργήθηκε πρωτοφανής αβεβαιότητα, η οποία προκάλεσε μια σειρά υποβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και εν συνεχεία μεγάλη διεύρυνση των περιθωρίων επιτοκίου, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του κόστους δανεισμού και εξυπηρέτησης του χρέους του Δημοσίου.
«Η κατάσταση αυτή, στο βαθμό που παρατείνεται, επιδεινώνει τη δημοσιονομική θέση της χώρας, δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη δημοσιονομική προσαρμογή, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα και ανατροφοδοτεί το κλίμα αβεβαιότητας, ασκώντας μια γενικότερη παραλυτική επίδραση. Μοναδική διέξοδος είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, με τη δραστική μείωση του ελλείμματος και του χρέους και την ανάκτηση της απωλεσθείσας ανταγωνιστικότητας», τόνισε.
Αναφερόμενος στη ραγδαία επιδείνωση των βασικών οικονομικών μεγεθών και των προοπτικών, εκτίμησε ότι το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ θα τείνει να σταθεροποιηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα (130%) μόλις το 2014. «Αν μάλιστα το χρέος του 2009 τελικά αναθεωρηθεί στο 120% ή 122% του ΑΕΠ – ενδεχόμενο που αναφέρει η Eurostat – θα πρέπει αυτή η προβολή να αναθεωρηθεί επί το δυσμενέστερο.»
Ο κ. Προβόπουλος εκτίμησε επίσης ότι η μείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί και το 2010, ενώ όσον αφορά στην ανάπτυξη δήλωσε ότι η πρόβλεψη του Μαρτίου για συρρίκνωση του ΑΕΠ φέτος κατά 2% «υπό τις παρούσες συνθήκες υπόκειται σε μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας, ενώ ισχυρές εμφανίζονται οι πιθανότητες για ακόμη μεγαλύτερη υποχώρηση».
Ο διοικητής της ΤτΕ εμφανίστηκε πάντως αισιόδοξος ότι, σε περίπτωση που εφαρμοστούν αποτελεσματικά και εμπλουτιστούν με τολμηρές διαρθρωτικές αλλαγές, οι αποφάσεις της κυβέρνησης θα θέσουν τις στέρεες βάσεις για τη σοβαρή και μακρά προσπάθεια που απαιτείται.
«Οι μέχρι στιγμής αποφάσεις στοχεύουν κυρίως στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών στο μέλλον της οικονομίας. Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, τα συμπληρωματικά μέτρα που εξαγγέλθηκαν στις αρχές Μαρτίου βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση και κρίθηκαν θετικά από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Η αβεβαιότητα όμως και μετά την εξαγγελία των πρόσθετων μέτρων παρέμεινε ισχυρή. Οι αγορές εξακολούθησαν να τηρούν στάση αναμονής και επιφυλακτικότητας, όπως υποδηλώνει η μετέπειτα συνεχής άνοδος των περιθωρίων επιτοκίων», επισήμανε, αποδίδοντας τη στάση των αγορών στο μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία.
Αναφερόμενος τέλος στον μηχανισμό στήριξης από ΕΕ και ΔΝΤ, τόνισε ότι με δεδομένες τις συνθήκες αυτές είναι ιδιαίτερα θετικό ότι η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την ενεργοποίηση του μηχανισμού χρηματοδοτικής στήριξης. «Εκτιμάται ότι η χρήση του μηχανισμού αυτού θα παίξει σημαντικό θετικό ρόλο στην υπέρβαση της κρίσης», τόνισε.
Ανέφερε, εξάλλου, ότι η δημοσιονομική εξυγίανση είναι το πρώτο και σημαντικότερο όπλο για την ανάπτυξη. Αλλά μόνη της δεν αρκεί. «Η απάντησή μας στην κρίση πρέπει να έχει δίδυμη στόχευση, όπως δίδυμες ήταν και οι αιτίες που μας οδήγησαν εδώ. Η δημοσιονομική εξυγίανση πρέπει δηλαδή να συνοδευθεί από μια συστηματική προσπάθεια για την ανάκτηση της απωλεσθείσας ανταγωνιστικότητας, με την επιδίωξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων ετησίως.»
«Οι αλλαγές που απαιτούνται είναι εξαιρετικά επείγουσες», κατέληξε ο διοικητής της ΤτΕ, χαρακτηρίζοντας ελπιδοφόρες τις μέχρι σήμερα αποφάσεις της κυβέρνησης.
