Την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην ΕΕ, δίνοντας έμφαση στην αύξηση του συντονισμού της οικονομικής πολιτικής των χωρών-μελών αλλά και στη στενότερη δημοσιονομική εποπτεία, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Συμβούλιο υπουργών.
Μάλιστα, όπως προέκυψε από τις δηλώσεις του πρόεδρου της Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο και του αρμόδιου Ευρωπαίου Επιτρόπου Όλι Ρεν, που παρουσίασαν τις σχετικές προτάσεις, προτείνεται η σύνδεση των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων με το βαθμό τήρησης των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, στόχος των προτάσεων είναι η ενίσχυση της λειτουργίας του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και η μεγαλύτερη εποπτεία των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Η Επιτροπή εισηγείται ακόμη να ευθυγραμμίζονται οι εθνικοί προϋπολογισμοί των κρατών μελών με το γενικότερο σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής καθιερώνοντας ένα «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» μέσα στο οποίο τα κράτη μέλη θα συντονίζονται έγκαιρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενόψει της προετοιμασίας των εθνικών προϋπολογισμών τους και των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, μεσομακροπρόθεσμα η Επιτροπή προτίθεται να υιοθετήσει πρόταση για τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού επίλυσης κρίσεων.
Η Κομισιόν εκμεταλλεύεται την παρούσα ευκαιρία προκειμένου να ενισχύσει το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ευρώπη, δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, εξηγώντας την εισήγηση της Επιτροπής για καλύτερη εποπτεία των εθνικών προϋπολογισμών.
Πέρα από την αντιμετώπιση της κρίσης, «η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι θέλει πραγματικά πιο θεμελιώδεις αλλαγές… πρέπει να πάμε στη ρίζα των προβλημάτων», πρόσθεσε.
«Σε αυτή την κρίση διαπιστώσαμε ότι οι αποφάσεις μιας χώρας, ακόμα και αν αυτή εκπροσωπεί μόλις το 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, έχουν τεράστιες επιπτώσεις και στα άλλα κράτη του ευρώ», ανέφερε ο Ζ. Μπαρόζο. Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι «η οικονομική πολιτική ενός κράτους μέλους δεν είναι αποκλειστικά θέμα εθνικού συμφέροντος αλλά κοινού συμφέροντος, στο πλαίσιο της ευρωζώνης», διευκρινίζοντας, παράλληλα, ότι οι εξουσίες των εθνικών κοινοβουλίων παραμένουν ακέραιες.
«Αυτός είναι ο πυρήνας της οικονομικής και νομισματικής Ένωσης. Δεν μπορούμε να έχουμε νομισματική ένωση αν δεν υπάρχει οικονομική ένωση. Τα κράτη μέλη που δεν θέλουν οικονομική Ένωση, ας ξεχάσουν τη νομισματική Ένωση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ζ. Μπαρόζο.
Όπως ανέφερε, η Κομισιόν προτείνει επίσης «να χρησιμοποιείται πιο νωρίς και πιο γρήγορα η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος».
Από την πλευρά του ο Όλι Ρεν υποστήριξε ότι «με τα επίπεδα του χρέους να ανεβαίνουν πάνω από το 80% ως ποσοστό του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στο χρέος».
«Θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο την προσοχή μας στα επίπεδα του χρέους που ξεπερνούν το 60% του ΑΕΠ», ανέφερε και συνέχισε λέγοντας ότι «όταν μια χώρα έχει επίπεδο χρέους που ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ, είναι βασικό, το έλλειμμα να είναι απλώς κάτω από 3%, αλλά να έχει μία τέτοια πτωτική κλίση, ώστε να επιτρέψει τη μείωση του δημοσίου χρέους στη χώρα».
Αναλυτικά, τα βασικά σημεία της πρότασης της Επιτροπής:
Ενισχυμένη συμμόρφωση με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και αυξημένος συντονισμός για τη δημοσιονομική πολιτική
Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ενίσχυση της προληπτικής διάστασης στη διαδικασία δημοσιονομικής εποπτείας, κυρίως όταν η οικονομική συγκυρία είναι θετική, θα πρέπει να αποτελέσει βασικό τμήμα του αυξημένου συντονισμού των οικονομικών πολιτικών. Παράλληλα, επισημαίνει ότι θα πρέπει να βελτιωθεί η συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανόνες και να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο θέμα του δημοσίου χρέους προκειμένου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Σημειώνει επίσης πως απαιτείται η πιο αυστηρή χρήση των πόρων των κοινοτικού προϋπολογισμού- με πιθανή αναστολή των χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Συνοχής- για τις χώρες που συστηματικά παραβιάζουν το Σύμφωνο Σταθερότητας. Παράλληλα θα δίνονται κίνητρα για τις χώρες που εφαρμόζουν τους κανόνες ώστε σε γενικές γραμμές να ενθαρρύνονται τα κράτη μέλη να πετυχαίνουν τους κοινά συμφωνημένους στόχους σε ότι αφορά τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Eποπτεία των μακροοικονομικών ανισορροπιών και των εξελίξεων στην ανταγωνιστικότητα
Η Επιτροπή σημειώνει ότι εκτός από την αυξημένη δημοσιονομική εποπτεία θα πρέπει να υπάρξει διεύρυνση της οικονομικής εποπτείας για την πρόληψη ανισορροπιών στην ανταγωνιστικότητα και γενικότερα στα μακροοικονομικά ζητήματα. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει να αναβαθμιστεί το επίπεδο εξέτασης των μακροοικονομικών ανισορροπιών, διαδικασία η οποία σήμερα εφαρμόζεται από το Eurogroup, σε ένα δομημένο πλαίσιο επιτήρησης κάνοντας χρήση του άρθρου 136 της Συνθήκης της Λισαβόνας. Στόχος είναι να παρακολουθούνται οι επιδόσεις των κρατών μελών και να αποφεύγονται, όπως ανέφερε ο Ολι Ρεν κατά τη σημερινή συνέντευξη τύπου, περιπτώσεις όπως αυτή της ελληνικής οικονομίας που εμφανίζει ανταγωνιστικότητα που αναλογεί στο ένα τέταρτο του μέσου κοινοτικού όρου.
«Eυρωπαϊκό εξάμηνο» για την επεξεργασία των εθνικών προϋπολογισμών
Η Επιτροπή υποστηρίζει την ανάγκη να υπάρχει έγκαιρος συντονισμός σε κοινοτικό επίπεδο κατά την προετοιμασία από τα κράτη μέλη των προϋπολογισμών τους και των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η έγκαιρη καθοδήγηση στις αρχές κάθε έτους από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές που θα εφαρμοστούν στα κράτη μέλη θα διευκολύνει την κατάλληλη προετοιμασία των εθνικών προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης και των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων. Για αυτούς τους λόγους η Επιτροπή προτείνει να υπάρχει μια συγχρονισμένη σε κοινοτικό επίπεδο αξιολόγηση αλλά και ένας συντονισμός τόσο για τις δημοσιονομικές όσο και για τις διαρθρωτικές πολιτικές ώστε τα κράτη μέλη να ακολουθούν κοινούς στόχους και να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις που παρουσιάζονται με πιο αποτελεσματικό τρόπο από ότι σήμερα. Προτείνεται η εφαρμογή του «ευρωπαϊκού εξαμήνου» να αρχίσει να ισχύει από τις αρχές του 2011.
Ισχυρό πλαίσιο για διαχείριση κρίσεων για τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης
Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ξεκάθαρες και αξιόπιστες διαδικασίες για την παροχή οικονομικής στήριξης στις χώρες μέλη της ευρωζώνης για να αντιμετωπίζουν ενδεχόμενες δυσκολίες είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί η οικονομική σταθερότητα στην ευρωζώνη μεσομακροπρόθεσμα.
Συστάσεις ΔΝΤ για δημοσιονομική προσαρμογή κρατών-μελών
Σε δηλώσεις του ο διευθυντής του ΔΝΤ Μάρεκ Μπέλκα για την Ευρώπη υπογράμμισε την ανάγκη μεταρρύθμισης της ΕΕ στο δημοσιονομικό πεδίο, εκφράζοντας την ετοιμότητα του Ταμείου να βοηθήσει σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Επισήμανε πως «η Ευρώπη είναι τώρα αντιμέτωπη με μία κρίσιμη καμπή (...) καθώς οι χρηματαγορές εστιάζουν στο πρόβλημα των δημοσίων οικονομικών κάθε χώρας ξεχωριστά».
Χωρίς να κατονομάσει κάποια χώρα ο κ. Μπέλκα περιορίστηκε να δηλώσει ότι «εκτός της Ισπανίας και της Πορτογαλίας» και άλλα κράτη μπορεί «να εισέλθουν στο ορατό μέλλον στη φάση της οικονομικής περιδίνησης». Πρόσθεσε πως «και άλλα μέλη στην ευρωζώνη οφείλουν να κάνουν μία δημοσιονομική προσαρμογή».
Αναφερόμενος στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, χαρακτήρισε «απολύτως επαρκή» τη δέσμη μέτρων.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters
