Κρατικές τράπεζες, δημοσιονομικά, κλειστά επαγγέλματα, ΔΕΚΟ και Κοινωνικό πακέτο, είναι τα πέντε θέματα με τα οποία θα ασχοληθεί από σήμερα ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου εν όψει της ΔΕΘ, αλλά και της επόμενης επιθεώρησης της τρόικας στα τέλη Οκτωβρίου.
Οπως αναφέρει η Ναυτεμπορική, η διόρθωση δημοσιονομικών αποκλίσεων που δημιουργήθηκε, κυρίως τον Ιούλιο, θα αποτελέσει προτεραιότητα στην ατζέντα του υπουργού Οικονομικών κατά τη σημερινή του επάνοδο στο ΥΠΟΙΚ.
Η κακή πορεία των εσόδων που κορυφώθηκε τον Ιούλιο παρά τις εξηγήσεις περί καθυστέρησης της εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων που έδωσαν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη θα πρέπει να διορθωθεί. Ο ρυθμός αύξησης για τον Αύγουστο θα πρέπει να πλησιάσει αν όχι να ξεπεράσει το στόχο για αύξηση 12,7% από το 3,3% που καταγράφεται για το επτάμηνο. Επίσης θα πρέπει να αποδειχθεί στην πράξη ότι οι δύο διαδοχικές αυξήσεις των συντελεστών του ΦΠΑ (τα έσοδα του οποίου καταγράφουν στο επτάμηνο μείωση 5%) θα έχουν θετική επίδραση στα δημόσια έσοδα μέχρι και το τέλος του χρόνου.
Παράλληλα, σύμφωνα με τη Ναυτεμπορική, θα πρέπει (κατ' εντολή της τρόικας) να συνταχθεί και αρχίσει να εφαρμόζεται ένα σχέδιο για τη σταδιακή οικονομική εξυγίανση των οργανισμών της γενικής κυβέρνησης. Μαζί με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων την κρίσιμη πρώτη χρονιά υλοποίησης του μνημονίου ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να προωθήσει όλα τα σημεία που του επισήμαναν οι ελεγκτές της τρόικας κατά την αποχώρησή τους από την Αθήνα στις αρχές του μήνα.
Με το βλέμμα στραμμένο στις αγορές ο υπουργός θα πρέπει να προωθήσει το θέμα του "μετασχηματισμού" των κρατικών τραπεζών, αλλά και την εξυγίανση των προβληματικών ΔΕΚΟ.
Παράλληλα με όλα αυτά, οι ανακοινώσεις που αναμένεται να κάνει ο Πρωθυπουργός στα "γενέθλια" του ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης όπου παρουσιάζεται η οικονομική πολιτική το επόμενου χρόνου, ειδικά για την εντός μνημονίου εποχή, απαιτούν μεγάλη και πολύ προσεκτική προετοιμασία.
Με όλα αυτά τα δεδομένα τις επόμενες εβδομάδες ο κ. Παπακωνσταντίνου και οι επιτελείς του θα πρέπει να πάρουν αποφάσεις, η υλοποίηση των οποίων θα κρίνει την τρίτη δόση του δανείου.
Δημοσιονομικά
Προτεραιότητα θα είναι να διασφαλιστεί η μείωση του ελλείμματος κατά 39,5% στο τέλος του χρόνου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα θα αποτελέσει η κάλυψη της υστέρησης των εσόδων, η οποία λόγω του πολύ "κακού" Ιουλίου, "απείλησε" ακόμη και το στόχο του ελλείμματος. Η επίλυση του προβλήματος απαιτεί άμεσες αλλαγές σε φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς, με στόχο την επιτάχυνση της είσπραξης των εσόδων.
Το ΥΠΟΙΚ έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι δεν τίθεται θέμα λήψης νέων μέτρων. Τούτο με δεδομένο ότι στο "οπλοστάσιο" του ΥΠΟΙΚ βρίσκεται μεταξύ άλλων και η επιτάχυνση της μετάταξης από το μεσαίο στον υψηλό συντελεστή μιας σειρά προϊόντων και υπηρεσιών, η οποία θα αυξήσει τα έσοδα από 700-1.000 εκατ. ευρώ ανάλογα με τις επιλογές που θα γίνουν για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που θα μεταταγούν στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ.
¶λλη μια ελπίδα του οικονομικού επιτελείου είναι η είσπραξη της προκαταβολής του 25% από τα πρόστιμα ύψους περίπου 5 δισ. από φορολογικές παραβάσεις που αναμένεται να επιβάλλει ο ΣΔΟΕ μέχρι και το τέλος του χρόνου. Παράλληλα, θα πρέπει το ΥΠΟΙΚ σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία να έχει έτοιμο μέχρι και τα μέσα Οκτωβρίου ένα σχέδιο περιστολής των δαπανών σε ΟΤΑ δημόσια νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο εγχείρημα αυτό θα είναι κυρίως οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης. Τούτο διότι εν όψει των επικείμενων εκλογών στην τοπική αυτοδιοίκηση οι δήμαρχοι έχουν εκφράσει την αντίδρασή τους για τις περικοπές του Καλλικράτη, αλλά και της παρακράτησης του 20% των θεσμοθετημένων για την αυτοδιοίκηση Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων.
Τράπεζες
Ο κ. Παπακωνσταντίνου θα πρέπει να αποφασίσει επίσης για το μέλλον των κρατικών τραπεζών το οποίο εν πολλοίς θα κρίνει και τις αλλαγές που θα γίνουν στο ευρύτερο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Οι ελεγκτές της τρόικας ήταν σαφείς κατά την επιθεώρησή τους. Το ελληνικό Τραπεζικό σύστημα χρειάζεται συγχωνεύσεις. Την εκκίνηση θα δώσει μέσα στην εβδομάδα ο διορισμός των συμβούλων του δημοσίου για το μέλλον των τραπεζών δημοσίου ενδιαφέροντος, δηλαδή της ΑΤΕ του ΤΤ και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Η αποστολή των συμβούλων θα είναι διπλή. Θα πρέπει να συντάξουν πρώτα μια μελέτη για τις δύο υφιστάμενες προτάσεις που αφορούν τις κρατικές τράπεζες και παράλληλα θα πρέπει να παρουσιάσουν κάποια σενάρια αλλαγών στο σύνολο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με ή χωρίς τη συμμετοχή ξένων τραπεζικών ιδρυμάτων.
Παράλληλα με τον τραπεζικό μετασχηματισμό θα τρέχουν και οι διαδικασίες για τη σύσταση και λειτουργία του ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας το οποίο φιλοδοξεί να ενισχύσει τη σταθερότητα, κυρίως των ιδιωτικών τραπεζικών ιδρυμάτων, αφού η τρόικα δεν θέλει να ακούσει για την ένταξη κάποιας προβληματικής τράπεζας δημοσίου ενδιαφέροντος (όπως για παράδειγμα την ΑΤΕ) στην ομπρέλα προστασίας του νέου ταμείου που θα χρηματοδοτηθεί με κονδύλια ύψους 10 δισ. από το δάνειο των 110 δισ. που εξασφάλισε η Ελλάδα από ΕΕ και ΔΝΤ.
Κλειστά επαγγέλματα
Ο υπουργός θα πρέπει να επιταχύνει ή τουλάχιστον να δείξει ότι επιταχύνει την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων. Σε πρώτη φάση αναμένεται να ολοκληρώσει και να καταθέσει το Σεπτέμβριο το νόμο - πλαίσιο ο οποίος θα επιχειρήσει να καταρρίψει τα εμπόδια στην έναρξη κάθε κλειστού επαγγέλματος και -το σπουδαιότερο- να καταργήσει τις ελάχιστες αμοιβές που έχουν θεσμοθετηθεί στο πέρασμα του χρόνου για κάθε ένα από αυτά.
Παράλληλα όμως το υπουργείο Οικονομικών θα αναλάβει συντονιστικό ρόλο για την επιτάχυνση των συνομιλιών των υπουργείων Δικαιοσύνης, Υποδομών και Δικτύων Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος με τις επιμέρους υπό απελευθέρωση οικονομικούς κλάδους για να ολοκληρωθούν και οι επιμέρους διαδικασίες απελευθέρωσής τους.
Στο ίδιο το υπουργείο Οικονομικών θα υπάρξει συντονισμός ώστε να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής οδηγίας για την απελευθέρωση των υπηρεσιών.
Προβληματικές ΔΕΚΟ
Ένα επίσης μεγάλο θέμα το οποίο αποτελεί και ρητή δέσμευση προς την τρόικα είναι να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την εξυγίανση των προβληματικών δημοσίων επιχειρήσεων. Πρώτος στη λίστα των επιχειρήσεων είναι ο ΟΣΕ για τον οποίο αναμένεται η δημοσιοποίηση του σχεδίου εξυγίανσης μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Το σχέδιο σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει ιδιωτικοποίηση του 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και των εμπορευματικών σταθμών σε Θριάσιο και Θεσσαλονίκη περικοπή των ελλειμματικών δρομολογίων μείωση προσωπικού μέσω μετατάξεων και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας σε βαθμό που τα ετήσια έσοδα να μπορούν να εξυπηρετήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις του Οργανισμού.
Αμέσως μετά έρχεται το σχέδιο για συγχωνεύσεις των συγκοινωνιακών φορέων του λεκανοπεδίου με την αναδιάταξη (όπου είναι δυνατό) του προσωπικού τους.
Επίσης, σχεδιάζεται σε συνεργασία και με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας η αναζήτηση στρατηγικών επενδυτών για τις δύο αμυντικές βιομηχανίες της Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (συγχώνευση της ΕΒΟ με την Πυρκάλ) και της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
Κοινωνικό πακέτο
Ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, θα πρέπει να προσυπογράψει εν μέσω κρίσης ένα "κοινωνικό" πακέτο μηδενικούς κόστους. Ήδη ο πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ, κ. Μόσιαλος, έχει ζητήσει από τα υπουργεία να κάνουν προτάσεις για κάποια μέτρα ανακούφισης προς τα ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα. Τα όποια μέτρα υιοθετηθούν τελικά από τις συνολικά 100 προτάσεις που έχουν υποβληθεί θα πρέπει - εδώ εμπλέκεται ο κ. Παπακωνσταντίνου - θα πρέπει να υπακούουν σε δύο κανόνες. Να είναι καλά στοχευμένα ώστε να μην δημιουργήσουν γενικευμένες προσδοκίες και εκπληρώνουν το κανόνα του δημοσιονομικού ισοδυνάμου. Θα πρέπει δηλαδή τα χρήματα για την ικανοποίησή τους να εξοικονομηθούν από περικοπές ήδη υφιστάμενων κονδυλίων πράγμα δύσκολο.
Η μεγάλη ανησυχία του υπουργείου Οικονομικών είναι μήπως τυχόν λόγω της κρίσης και της συρρίκνωσης των εισοδημάτων υπάρξει απόφαση σε κεντρικό επίπεδο η οποία θα επιτρέπει παροχές - έστω και περιορισμένες - σε κάποια κοινωνική τάξη επιφορτίζοντας το ΥΠΟΙΚ να εξισορροπήσει τη δαπάνη από το "μαξιλάρι" ύψους 4,5 δισ. από το σκέλος των δαπανών στο οποίο έχει αναφερθεί κατ επανάληψη ο υπουργός Οικονομικών.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ