Στη θεσμική ενίσχυση του ρόλου της Επιτροπής Ανταγωνισμού αλλά και στην αποτελεσματική και ταχύτερη λειτουργία της στοχεύει ένα από τα πέντε νομοσχέδια που συζητούνται στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο.
Συγκεκριμένα, προβλέπονται βελτιώσεις, όπως η κατάργηση γνωστοποίησης των συμπράξεων και συγχωνεύσεων, ενώ καθορίζονται σύντομες προθεσμίες (3-6 μήνες) για το χειρισμό καταγγελιών, οι οποίες δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της επιτροπής, με την υποχρέωση παραπομπής αυτών στις αρμόδιες υπηρεσίες, και οι προδήλως αβάσιμες καταγγελίες τίθενται στο αρχείο.
Επίσης, επεκτείνεται το πρόγραμμα επιείκειας, πέρα από τις επιχειρήσεις, στα φυσικά πρόσωπα (μέλη Δ.Σ, μέτοχοι, διαχειριστές κλπ) που συμμετέχουν σε καρτέλ, προκειμένου να τους δοθεί κίνητρο να καταγγέλλουν παράνομες πρακτικές και αυστηροποιούνται ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται σε περίπτωση παράβασης κανόνων δικαίου ανταγωνισμού.
Σημειώνεται δε ότι η Επιτροπή δύναται να επιβάλει αυτοτελές πρόστιμο και στα φυσικά πρόσωπα, τα οποία συμμετείχαν σε παράνομη συμπεριφορά.
Προκειμένου να καταστεί πιο διαφανής και πιο αντικειμενική η επιλογή στην κατά προτεραιότητα εξέταση των υποθέσεων, καθορίζονται αντικειμενικά κριτήρια και ποσοτικοποίηση αυτών (point system), ενώ ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας έχει το δικαίωμα να ζητήσει την κατ’ απόλυτη προτεραιότητα εξέταση ζητημάτων, εφόσον αυτά έχουν ευρύ οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο.
Αναλυτικά οι σημαντικότερες τροποποιήσεις στο Σχ.Ν περί Ανταγωνισμού
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιχειρεί να ενισχύσει θεσμικά το ρόλο της Επιτροπής Ανταγωνισμού και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και τα εχέγγυα αποτελεσματικής και ταχύτερης λειτουργίας της. Ειδικότερα οι βασικές αλλαγές που επέρχονται είναι οι εξής:
-Η ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της λειτουργικότητας της Επιτροπής, καθώς και η δημιουργία μηχανισμών διαφάνειας της λειτουργίας της, ως απόρροια της δημοκρατικής οργάνωσης και λειτουργίας τους κράτους, επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες προτεινόμενες ρυθμίσεις:
- Αύξηση των μελών της Επιτροπής από εννέα σε δώδεκα, εκ των οποίων οι πέντε είναι Εισηγητές (μέχρι τώρα ήταν 4), χωρίς οι Εισηγητές να έχουν δικαίωμα ψήφου (άρθρο 12, παράγραφος 2).
- Αλλαγή του τρόπου διορισμού των μελών της Επιτροπής με γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για όλα πλέον τα μέλη, ως ακολούθως: α) ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο, ύστερα από πρόταση του υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και μετά από γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Τα υπόλοιπα μέλη και οι Εισηγητές διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας μετά από γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας (άρθρο 12, παράγραφος 3).
- Πρόβλεψη κωλυμάτων και ασυμβιβάστων για όλα τα μέλη της Επιτροπής, ως εξής:
α. καθιέρωση υποχρέωσης όλων των μελών να υποβάλουν κατά το διορισμό τους την με εντολή, ή με οποιαδήποτε έννομη σχέση, παροχή υπηρεσίας, συμβουλής, εργασίας ή έργου, που έχουν αναλάβει τα τελευταία 5 χρόνια πριν την έναρξη της θητείας τους. Τα μέλη υποχρεούνται να ανακοινώνουν κάθε νέα εντολή ή άλλη σύμβαση έργου, εργασίας ή εντολής που αναλαμβάνουν κατά τη διάρκεια της θητείας τους (άρθρο 12, παράγραφος 4).
β. εισαγωγή τεκμηρίου ασυμβιβάστου όταν εξετάζεται υπόθεση όπου εμπλέκεται επιχείρηση με την οποία το μέλος διατηρούσε ή διατηρεί κάποια από τις παραπάνω (υπό α) σχέσεις (άρθρο 12, παράγραφος 4).
γ. απαγόρευση παράστασης ενώπιον της επιτροπής και προσφυγής ενώπιον των δικαστηρίων κατά αποφάσεων της επιτροπής για 2 χρόνια μετά τη λήξη της θητείας τους (άρθρο 12, παράγραφος 9).
- Η λειτουργική διαφάνεια και διασφάλιση νομιμότητας αποτυπώνεται στις ακόλουθες διατάξεις:
α. δημιουργία Πειθαρχικού Συμβουλίου για τα μέλη της επιτροπής αποτελούμενο από δύο ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς και έναν καθηγητή Πανεπιστημίου (άρθρο 13).
β. δυνατότητα του υπουργού να ζητά και υποχρέωση στης επιτροπής να αποστέλλει κάθε πληροφορία που κατέχει ή που μπορεί να ανεύρει (άρθρο 14, παράγραφος 3, στοιχείο ιστ)
γ. έγκριση του προϋπολογισμού της επιτροπής από τον υπουργό και προσάρτηση αυτού στον προϋπολογισμό του υπουργείου και κατάθεση τους στην Βουλή (άρθρο 17, παράγραφος 2).
δ. Παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού από την Επιτροπή του Απολογισμού και του Γενικού Ισολογισμού του Κράτους και Ελέγχου της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους, όπως ορίζεται από τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 17, παράγραφος 2).
Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Επιτροπής
Η βραδύτητα στην έκδοση των αποφάσεων της ΕΑ, οφείλεται εν μέρει σε γραφειοκρατικού χαρακτήρα ρυθμίσεις που εμπεριέχονται στον ισχύοντα νόμο.
Με σκοπό την ελάφρυνση του φόρτου εργασίας, σύμφωνα με ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, καταργείται η προηγούμενη γνωστοποίηση των συμπράξεων και συγχωνεύσεων (πρώην άρθρα 4α και 21). Καθορίζονται επίσης σύντομες προθεσμίες (3-6 μήνες) για το χειρισμό καταγγελιών, οι οποίες δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της ΕΑ, με την υποχρέωση παραπομπής αυτών στις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ οι προδήλως αβάσιμες καταγγελίες τίθενται στο αρχείο (άρθρο 37).
Ενίσχυση της διαφάνειας στο χειρισμό των υποθέσεων
Προκειμένου να καταστεί πιο διαφανής και πιο αντικειμενική η επιλογή στην κατά προτεραιότητα εξέταση των υποθέσεων καθορίζονται αντικειμενικά κριτήρια και ποσοτικοποίηση αυτών (point system - άρθρο 15, παράγραφος 1). Παράλληλα, ο υπουργός δύναται να ζητήσει την κατ’ απόλυτη προτεραιότητα εξέταση ζητημάτων, εφόσον αυτά έχουν ευρύ οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο (άρθρο 15, παράγραφος 1).
Μηχανισμός κυρώσεων σε βάρος εμπλεκόμενων φυσικών προσώπων.
Σε περίπτωση παράβασης και επιβολής προστίμου, για την πληρωμή του ευθύνονται εις ολόκληρον η επιχείρηση και τα φυσικά πρόσωπα που κατά τεκμήριο συμμετέχουν στην παράβαση, ενώ προκειμένου να αυξηθεί το αποτρεπτικό αποτέλεσμα των κυρώσεων η Επιτροπή δύναται να επιβάλει αυτοτελές πρόστιμο και στα φυσικά πρόσωπα, τα οποία συμμετείχαν στην παράνομη συμπεριφορά (άρθρο 25, παράγραφος 2).
Κίνητρα συνεργασίας με την Επιτροπή Ανταγωνισμού
Το πρόγραμμα επιείκειας, επεκτείνεται, πέρα από τις επιχειρήσεις, στα φυσικά πρόσωπα (μέλη Δ.Σ, μέτοχοι, διαχειριστές κλπ) που συμμετέχουν σε καρτέλ, προκειμένου να τους δοθεί κίνητρο να καταγγέλλουν παράνομες πρακτικές (άρθρο 25, παράγραφος 8).
Οι ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται σε περίπτωση παράβασης κανόνων δικαίου ανταγωνισμού, γίνονται πιο αυστηρές (άρθρο 44).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
