Με υψηλούς ρυθμούς αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια ο κλάδος χονδρικού εμπορίου φαρμάκων, ο οποίος εμφανίζει τάσεις ενίσχυσης της συγκέντρωσης, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Hellastat ( www.hellastat.eu ):
Στην εγχώρια αγορά λειτουργούν 120 ιδιωτικές φαρμακαποθήκες και 27 συνεταιριστικές οργανώσεις φαρμακοποιών. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, οι κυριότεροι πελάτες των φαρμακαποθηκών είναι τα φαρμακεία, ο αριθμός των οποίων ανήλθε στα τέλη του 2006, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΣΥΕ, σε 9.577, εκ των οποίων τα 3.426 βρίσκονται στην Αττική, αυξημένα κατά 256 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Ο ανταγωνισμός στον κλάδο συνίσταται στην εκτενέστερη γεωγραφική κάλυψη, τον εφοδιασμό της αγοράς με μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων, την επέκταση των αποθηκών, την ανανέωση των μεταφορικών στόλων και την εφαρμογή ρομποτικών συστημάτων.
Οι ιδιωτικές φαρμακαποθήκες ανταγωνίζονται άμεσα τους προμηθευτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι αποτελούν τοπικές ενώσεις φαρμακοποιών, κατέχοντας σημαντικά μερίδια αγοράς στις περιορισμένες γεωγραφικά αγορές που εξυπηρετούν. Ορισμένοι συνεταιρισμοί μετατρέπονται σε ομίλους, ιδρύοντας θυγατρικές ενώσεις σε όμορες περιοχές, ώστε να ενδυναμώσουν τη γεωγραφική τους παρουσία εκμεταλλευόμενοι την ανάπτυξη κοινών δικτύων διανομής. Ο έντονος ανταγωνισμός στον κλάδο οδηγεί σε εξαγορές και συγχωνεύσεις μεταξύ των εταιριών –με κύριο παράδειγμα τον Όμιλο Alapis- προκειμένου να δημιουργήσουν και να επωφεληθούν από τις οικονομίες κλίμακας.
Το χονδρικό εμπόριο φαρμάκων καταλαμβάνει την τρίτη θέση σε παραγωγικότητα συγκρινόμενο με άλλες κατηγορίες χονδρικού εμπορίου. Σημειώνεται ότι στην Ευρώπη (Ε.Ε.-22) δραστηριοποιούνται περίπου 673 χονδρέμποροι φαρμάκων, οι οποίοι ελέγχουν ένα δίκτυο 1.458 φαρμακαποθηκών.
Προβλήματα – Προοπτικές
Σύμφωνα με εκπρόσωπους των επιχειρήσεων του κλάδου με τους οποίους συνεργάστηκε η Hellastat για την εκπόνηση της μελέτης, ο κλάδος αντιμετωπίζει ορισμένα προβλήματα τα οποία συνοπτικά αφορούν στα εξής:
- Εξάρτηση από τις φαρμακευτικές εταιρείες
- Ελλιπής έλεγχος στη διαδικασία αδειοδότησης λειτουργίας φαρμακαποθηκών.
- Έλλειψη σύγχρονων υποδομών και επαγγελματικού management σε ορισμένες επιχειρήσεις
Όσον αφορά στις προοπτικές του κλάδου, στη μελέτη της Hellastat αναφέρονται τα εξής:
- Διαχρονική αύξηση του αριθμού των φαρμακείων
- Περαιτέρω συγκέντρωση αλλά και ενίσχυση των συνεργασιών που οδηγήσει στη δημιουργία μεγάλων ομίλων
- Διαχρονική αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης λόγω κυρίως δημογραφικών και νοσολογικών παραγόντων
Τα αποτελέσματα του 2007
Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις ενός σημαντικού δείγματος 95 επιχειρήσεων του κλάδου. Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης συνοψίζονται στα εξής:
- οι συνολικές Πωλήσεις το 2007 διαμορφώθηκαν σε € 3,6 δισ., καταγράφοντας αύξηση έναντι του προηγούμενου έτους, με μέση μεταβολή ανά εταιρεία της τάξης του 12,7%.
- Παρόμοια εξέλιξη είχαν και τα συνολικά ΚΠΦ, τα οποία αυξήθηκαν σημαντικά κατά 36,5% σε €49,16 εκ., ενώ η μέση μεταβολή της προ φόρων κερδοφορίας ανά εταιρεία ανήλθε σε 6,4%.
- η μέση αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων παρουσίασε σχετική σταθερότητα σε 27,5%, από 28,2% το 2006.
- Ανάλογη σταθερότητα εμφάνισε το περιθώριο μικτού κέρδους, το οποίο κυμάνθηκε στα 5,2%. Σταθερότητα επέδειξαν και τα περιθώρια ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ (1,9% και 2,1% αντίστοιχα).
- Η κεφαλαιακή μόχλευση διαμορφώνεται σταθερά σε πολύ υψηλά επίπεδα -λόγω του αμιγώς εμπορικού χαρακτήρα- (9,79 προς 1). Πολύ θετική για τον κλάδο είναι η διατήρηση του βραχυπρόθεσμου τραπεζικού δανεισμού σε πολύ χαμηλά επίπεδα, μόλις στο 9% επί των πωλήσεων.
