Κάθε φορά που η συσσωρευμένη εμπειρία μιας εταιρείας διπλασιάζεται, το πραγματικό κόστος μειώνεται κατά 20-30%, υποστηρίζει η θεωρία της καμπύλης εμπειρίας. Αυτό σημαίνει ότι εξαιρουμένου του πληθωρισμού, το κόστος θα πρέπει να μειώνεται συνεχώς, ενώ όσο μεγαλύτερη είναι η ανάπτυξη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η μείωση του κόστος και αντίστροφα, εξηγεί το περιοδικό Economist.
Η έννοια της καμπύλης εμπειρίας (experience curve) διατυπώθηκε αρχικά από την Boston Consulting Group στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Μελετώντας μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ημιαγωγών, οι σύμβουλοι της εταιρείας παρατήρησαν ότι το μοναδιαίο κόστος παραγωγής μειωνόταν κατά 25% περίπου σε κάθε διπλασιασμό της παραγωγής. Αυτή είναι και η σημασία της καμπύλης: όσο μεγαλύτερη εμπειρία έχει μια εταιρεία τόσο χαμηλότερο είναι το κόστος.
Δεν υπάρχει θεμελιωμένη οικονομική θεωρία που να προβλέπει την ύπαρξη της εν λόγω καμπύλης, αν και έχει διαπιστωθεί ότι έχει εφαρμογή σε όλους τους κλάδους. Εάν αυτό ισχύει για τους τομείς παροχής υπηρεσιών, όπως η επενδυτική τραπεζική ή οι νομικές υπηρεσίες, τότε είναι σαφές ότι το μειούμενο κόστος δεν μετακυλίεται στους πελάτες, παρατηρεί το περιοδικό.
Οι προεκτάσεις της εν λόγω θεωρίας είναι εντυπωσιακές: εάν το κόστος μειώνεται όσο η εμπειρία αυξάνει, και εφόσον η εμπειρία συνδέεται στενά με το μερίδιο αγοράς, αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στον κλάδο κατέχει σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της.
Υπό αυτή την έννοια, η θεωρία υπαινίσσεται ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπουν νέοι παίκτες στην εκάστοτε αγορά και να αναμετρηθούν με τους ηγέτες της. Στην πράξη, όμως, καινούργιες εταιρείες εμφανίζονται συνεχώς σε όλους τους κλάδους και σε σύντομο χρονικό διάστημα πολλές από αυτές καταφέρνουν να αναδειχθούν στον ηγέτη του κλάδου.
Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες αυτές κατάφεραν να παρακάμψουν την αναπόφευκτη –όπως φαίνεται– αρνητική κλίση της καμπύλης. Για παράδειγμα, η εμπειρία αποκτιέται και δευτερογενώς, μέσω της μελέτης και της εκπαίδευσης πλάι σε ανθρώπους που έχουν πρωτογενή εμπειρία.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις μπορούν να «αποφύγουν» την καμπύλη με τη βοήθεια της καινοτομίας και των εφευρέσεων. Όλη η εμπειρία του κόσμου στις ασπρόμαυρες τηλεοράσεις είναι άχρηστη όταν όλοι θέλουν να αγοράσουν έγχρωμες, καταλήγει ο Economist.
