«Ωρολογιακή βόμβα» χαρακτηρίζει το δημοσιονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank EFG, εκτιμώντας ότι αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να αποτελέσει σοβαρή απειλή για την κοινωνική και οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Συγκεκριμένα, στη νέα τριμηνιαία της έκθεση για την ελληνική οικονομία «Macro Monitor: A Quarterly Economic Review of the Greek Economy», η Eurobank αναφέρει ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης ενδέχεται να υπερβεί το 13% του ΑΕΠ το τρέχον έτος, ενώ ο λόγος δημοσίου χρέους-ΑΕΠ θα προσεγγίσει το 115.
Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η τρέχουσα δυναμική των συνιστωσών του δημοσίου χρέους που υποδηλώνει ότι χωρίς δραστικά μέτρα για την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων ο λόγος χρέους-ΑΕΠ θα μπορούσε να παρουσιάσει περαιτέρω εκρηκτική αύξηση τα επόμενα 3-4 έτη.
Οι ανωτέρω ανησυχίες εντείνονται από τις πρόσφατες υποβαθμίσεις (ή/και απειλούμενες πτωτικές αναθεωρήσεις) της διαβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους οργανισμούς Fitch και Moody´s. Ενισχύονται επίσης από νέα οικονομετρική μας μελέτη (την οποία παρουσιάζουμε στην παρούσα έκθεση) σχετικά με τους προσδιοριστικούς παράγοντες των περιθωρίων απόδοσης των ελληνικών κρατικών ομολόγων την περίοδο πριν και μετά την διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση.
Τα αποτελέσματα της εν λόγω μελέτης ενισχύουν την άποψη ότι η μεγάλη διεύρυνση των περιθωρίων απόδοσης των ελληνικών κρατικών ομολόγων σε σχέση με τους αντίστοιχους γερμανικούς τίτλους μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers ήταν απόρροια α) διεθνών παραγόντων (λχ. φυγή κεφαλαίων από αγορές υψηλότερου ρίσκου προς κλασικά καταφύγια σταθερότητας όπως οι αγορές κρατικών ομολόγων ΗΠΑ και Γερμανίας) αλλά και β) παραγόντων που σχετίζονται με τα εγγενή χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας (λχ. χειροτέρευση των δημοσιονομικών της προβλημάτων σε ένα περιβάλλον χαμηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης).
«Οι επισημάνσεις αυτές αφήνουν ελάχιστα περιθώρια εφησυχασμού για την πρόσφατη αποκλιμάκωση των ελληνικών περιθωρίων καθώς υποδηλώνουν αυξημένη ευαισθησία σε απότομες, μη-αναμενόμενες μεταβολές των συνθηκών στις διεθνείς αγορές και στην ψυχολογίας των επενδυτών. Ενισχύουν δε την αναγκαιότητα για άμεσα γενναία μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας», τονίζει η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank EFG.
Όσον αφορά στον ετήσιο πραγματικό ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ της Ελλάδας, η Eurobank αναμένει υποχώρησή του στο -1,3% περίπου το 2009, από +2,0% το προηγούμενο έτος.
Παρόλ’ αυτά, ο ρυθμός συρρίκνωσης της ελληνικής οικονομίας φέτος εκτιμάται ότι θα είναι σημαντικά μικρότερος του μέσου ρυθμού υποχώρησης της ΑΕΠ της Ευρωζώνης, ο οποίος αναμένεται στο -4,2%. Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε κάποια κυκλικά και διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας, όπως η σχετικά χαμηλή εξάρτηση της χώρας από τον εξαγωγικό τομέα, η συνεχιζόμενη άνοδος των πραγματικών εισοδημάτων και οι προγραμματισμένες εισροές νέων κοινοτικών κονδυλίων.
«Οι ιδιαιτερότητες αυτές επέτρεψαν την οικονομία της χώρας να εισέρθει σε φάση συρρίκνωσης με κάποια χρονική υστέρηση σε σχέση με τους κυρίους εμπορικούς της εταίρους στην Ευρωζώνη», επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, προειδοποιώντας ωστόσο ότι οι χρόνιες διαρθρωτικές αγκυλώσεις της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να λειτουργήσουν ως τροχοπέδη στους ρυθμούς ανάπτυξης του εγχώριου ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Συγκεκριμένα, για το 2010, η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank EFG αναμένει περαιτέρω υποχώρηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 0,5%.
«Κατά την άποψή μας, απαραίτητη προϋπόθεση για την επάνοδο της ελληνικής οικονομίας σε διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα είναι η συνολική αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης της», τονίζεται, μεταξύ άλλων, στην έκθεση.
