Δυναμική ανάπτυξη, υγιής κερδοφορία και προοπτικές επέκτασης στο εξωτερικό είναι τα κύρια στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον κλάδο υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα, σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, ο συγκεκριμένος κλάδος παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, η οποία αντανακλάται στη συνεχή και δυναμική αύξηση των συνολικών δαπανών υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ (από 6½ το 1990 σε 9½ το 2007), ξεπερνώντας το αντίστοιχο μερίδιο για τις χώρες του ΟΟΣΑ κατά ½ ποσοστιαία μονάδα.
Παράλληλα, τα ιδιωτικά νοσοκομεία κερδίζουν μερίδιο αγοράς έναντι των δημοσίων (27% το 2008 από 13% το 2000), κυρίως λόγω των δυσλειτουργιών στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας.
Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης, ότι λόγω της ανελαστικής ζήτησης, ο κλάδος είναι πιο κερδοφόρος από τους περισσότερους κλάδους δραστηριότητας στην Ελλάδα – με το περιθώριο κέρδους του να διαμορφώνεται σε επίπεδο παρόμοιο με το διεθνή μέσο όρο του κλάδου.
Πρώτος πυλώνας ανάπτυξης: Η ισχυρή ανάπτυξη των δαπανών υγείας
Βασικός παράγοντας δυναμικής των ιδιωτικών νοσοκομείων στην Ελλάδα είναι η ανοδική πορεία του κλάδου υγείας. Συγκεκριμένα, οι δαπάνες για υπηρεσίες υγείας έχουν αυξηθεί 4,5% κ.μ.ο. ετησίως σε πραγματικούς όρους τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, οι κύριοι παράγοντες που ωθούν τη ζήτηση για υπηρεσίες υγείας στην Ελλάδα είναι οι ακόλουθοι:
- Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ διεθνώς έχει έντονη θετική συσχέτιση με τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας (με συντελεστή συσχέτισης της τάξης του 85%).
- Τα τελευταία 20 χρόνια, οι Έλληνες έχουν προσθέσει πάνω από 3 έτη στο προσδόκιμο της ζωής τους.
- Το ποσοστό των τακτικών καπνιστών στο σύνολο του ενήλικου πληθυσμού προσεγγίζει το 40% (έναντι 24% για τις χώρες του ΟΟΣΑ κ.μ.ο.), ενώ το 58% των ενηλίκων θεωρούνται υπέρβαροι ή παχύσαρκοι (έναντι 49% για τις χώρες του ΟΟΣΑ κ.μ.ο.).
- Η τεχνολογική πρόοδος στον τομέα της ιατρικής αυξάνει τις δυνατότητες διάγνωσης και αντιμετώπισης ασθενειών, με αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού εξετάσεων και θεραπειών και συνεπώς των δαπανών υγείας.
- Οι υγειονομικοί οργανισμοί και το ιατρικό προσωπικό έχουν πλεονεκτική πληροφόρηση για τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών, την σκοπιμότητα κάθε επέμβασης καθώς και την ποιότητα των υπηρεσιών.
Δεύτερος πυλώνας ανάπτυξης: Τα ιδιωτικά νοσοκομεία κερδίζουν μερίδιο αγοράς έναντι των δημοσίων
Ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα έχει ευνοηθεί από τα προβλήματα των υπηρεσιών δημόσιας υγείας, με αποτέλεσμα το μερίδιο αγοράς των ιδιωτικών νοσοκομείων να καλύπτει το 27% των συνολικών εσόδων του κλάδου το 2008 (από 13% το 2000).
Η στρατηγική ανάπτυξης των ιδιωτικών νοσοκομείων στηρίζεται σε τρία ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα έναντι των δημοσίων:
- υψηλού επιπέδου υπηρεσίες φροντίδας
- μικροί χρόνοι αναμονής
- μηχανήματα σύγχρονης τεχνολογίας
Υπό αυτές τις συνθήκες, το μερίδιο των ιδιωτικών νοσοκομείων σε σχέση με το σύνολο εκτιμάμε ότι θα συνεχίσει να ανεβαίνει με ρυθμούς τουλάχιστον αντίστοιχους της τελευταίας δεκαετίας (σε 31% το 2012 από 27% το 2008), επισημαίνει η Εθνική Τράπεζα.
Η κρίση καθυστερεί την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου
Βάσει των προβλέψεων της Εθνικής Τράπεζας για την πορεία των δαπανών υγείας και του μεριδίου αγοράς του ιδιωτικού τομέα, ο κύκλος εργασιών των ιδιωτικών νοσοκομείων εκτιμάται ότι θα αυξηθεί με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,5% στο διάστημα 2009-2010 και 8,5% στη συνέχεια έως το 2012.
Όσον αφορά τα περιθώρια λειτουργικής κερδοφορίας, αναμένεται μικρή επιβράδυνση το 2009 έναντι του 2008, στο βαθμό που αυτή έχει ήδη εντοπισθεί στα αποτελέσματα εξαμήνου των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου, υπό την επίδραση κυρίως της συγκράτησης των τιμών για ιατρικές υπηρεσίες, καθώς και των αυξημένων εξόδων λόγω λειτουργίας νέων κλινικών.
Κρίσιμη εξέλιξη για την πορεία του κλάδου αποτελεί η στρατηγική επέκταση προς τομείς με σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης, όπως η επέκταση στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης, η προώθηση του τουρισμού υγείας στην Ελλάδα και στις θυγατρικές εξωτερικού και η δημιουργία ειδικευμένων νοσοκομείων ή τμημάτων νοσοκομείων.
Ωστόσο, όπως προειδοποιεί η Εθνική, τα περιθώρια κέρδους ενδέχεται να δεχτούν συσταλτικές πιέσεις υπό την επίδραση των παρακάτω παραγόντων:
- της επικείμενης εισόδου νέων παικτών στον κλάδο
- των υψηλών ελλειμμάτων των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων (λόγω αυστηρότητας στη χορήγηση παροχών)
- της αυξανόμενης διείσδυσης των ιδιωτικών ασφαλιστικών οργανισμών.
