Σαρωτικές αλλαγές πρόκειται να γίνουν στον κλάδο των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με την πρόσφατη παγκόσμια έρευνα που διεξήγαγε η PricewaterhouseCoopers (PwC), με τίτλο ‘A World of Difference’.
Η έρευνα, η οποία διεξήχθη για 16η συνεχή χρονιά με τη συμμετοχή 118 ανωτάτων στελεχών επιχειρήσεων από 37 χώρες, συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, αναφέρεται στις αλλαγές μεγάλης κλίμακας που αναμένονται στον κλάδο μέσα στην επόμενη δεκαετία. Στις αναμενόμενες αλλαγές περιλαμβάνονται ένα εντελώς διαφορετικό τεχνολογικό τοπίο και δομή του κλάδου στο μέλλον.
Υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες ότι το ευρύ φάσμα τεχνολογιών -αιολική, ηλιακή, γεωθερμική, ο συνδυασμός θέρμανσης και ηλεκτρικού ρεύματος, άλλες μορφές διανεμόμενης ενέργειας και μία γκάμα τεχνολογιών για παραγωγή καύσιμης ανανεώσιμης και ενέργειας από απόβλητα– θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας για εταιρικούς πελάτες μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια.
Το ποσοστό των συμμετεχόντων στην έρευνα που περιμένουν ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος θα έλθει από τις τεχνολογίες διανεμόμενης ενέργειας έχει διπλασιαστεί – από 24% μόλις δύο χρόνια πριν, σε 49% στη φετινή έρευνα. Ακόμη πιο εντυπωσιακό, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, είναι το γεγονός ότι το ποσοστό εκείνων που αναμένουν ότι οι ηλιακές εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας θα είναι αυτές που θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο έχει αυξηθεί από 20% σε 54% τη συγκεκριμένη περίοδο.
Επίσης μέσα σε διάστημα μόλις 12 μηνών υπάρχει μεγάλη αλλαγή στις εκτιμήσεις, σχετικά με το πώς βλέπουν οι εταιρείες τη μελλοντική δομή του κλάδου. Στην έρευνα του 2007 μόνο το 33% των συμμετεχόντων προέβλεπαν ότι θα επένδυαν άμεσα στην παραγωγή ενέργειας. Το 2008 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 51%. Παρ’ όλα αυτά, οι εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζουν μία σημαντική πρόκληση όσον αφορά στην υλοποίηση αυτών των φιλοδοξιών. Αντιμετωπίζουν έντονο ανταγωνισμό από σημαντικές πετρελαϊκές εταιρείες για τη διασφάλιση κεφαλαίων για επενδύσεις στην παραγωγή αερίου και οι κρατικές εθνικές εταιρείες πετρελαίου και αερίου θα θελήσουν να μεγιστοποιήσουν τον έλεγχό τους στα περιουσιακά τους στοιχεία.
Η απειλή από εταιρείες πετρελαίου και αερίου που εισέρχονται στο χώρο της διανομής ενέργειας υπολογίζεται ότι είναι μεγαλύτερη από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Επιπλέον, για πρώτη φορά η απειλή του ανταγωνισμού από εταιρείες που δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην ενέργεια και παράγουν μόνες τους την ενέργεια που χρειάζονται υπολογίζεται ότι είναι το ίδιο μεγάλη όσο και η απειλή που προέρχεται από άλλες εταιρείες κοινής ωφέλειας.
Ο κ. Σωκράτης Λεπτός-Μπούρτζη, utilities leader της PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα, δήλωσε: «Πρόκειται για μεγάλες αλλαγές με μία χωρίς προηγούμενο γκάμα τεχνολογικών επενδύσεων. Καθώς οι πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή ασφάλεια εντείνονται, οι συνθήκες ωριμάζουν για μία διαφοροποίηση των τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας. Είναι επίσης πιθανόν να δούμε σημαντικές αλλαγές στη δομή του κλάδου λόγω της σύγκλισης των αλυσίδων παραγωγής καυσίμων και της αγοράς της διανομής ενέργειας που υποκινείται από την επιθυμία διασφάλισης της παροχής και διασφάλισης της αγοράς.
»Παρόμοιες αλλαγές συμβαίνουν και στους τομείς του εξοπλισμού και της τεχνολογίας με τις εταιρείες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και τους προμηθευτές εξοπλισμού να αναζητούν τρόπους να εξασφαλίσουν την ιδιοκτησία των τεχνολογικών περιουσιακών στοιχείων και των μεριδίων αγοράς. Σαφώς, με τόσο έντονο ανταγωνισμό, υπάρχει το ενδεχόμενο για μερικές μεγάλες συμμαχίες, κοινές πρωτοβουλίες ή συγχωνεύσεις.»
Η μελέτη δείχνει ότι η τεχνολογία από μόνη της θα παίξει ρόλο στην αλλαγή της δομής του κλάδου. Για παράδειγμα, η διαδικασία «παγίδευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα» (carbon capture) συνδυάζει τόσο τον υπέργειο κόσμο των εργοστασίων των εταιρειών παραγωγής και τον υπόγειο κόσμο των ορυχείων όσο και τον κλάδο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Παρ’ όλα αυτά, η μελέτη σπεύδει να προειδοποιήσει σχετικά με τις προοπτικές για μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου:
• Οι συμμετέχοντες στην έρευνα από εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας περιμένουν ότι η πυρηνική παραγωγή και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στον περιορισμό των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου με την πυρηνική ενέργεια να βρίσκεται στην κορυφή.
• Αλλά δεδομένου ότι ο άνθρακας αναμένεται ευρέως να συνεχίσει να αποτελεί κύριο στήριγμα και επιπλέον, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στο μείγμα καυσίμων παραγωγής ενέργειας παγκοσμίως, η συνεισφορά του carbon capture και η έκταση στην οποία οι καθαρότερες εγκαταστάσεις παραγωγής αερίου μπορούν να αντικαταστήσουν τη λιγότερο καθαρή παραγωγή άνθρακα είναι και οι δύο ζωτικής σημασίας στην πρόβλεψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
• Μόνο το 26% και το 14% των συμμετεχόντων στην έρευνα περιμένουν ότι κάθε μία από αυτές τις εξελίξεις θα παίξουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, ακόμη και μέχρι το 2050.
• Μόνο το ένα τέταρτο (25%) αναμένει ότι η carbon capture του άνθρακα θα έχει μεγάλο αντίκτυπο μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, αλλά προκαλεί έκπληξη ότι το ποσοστό αυτό αλλάζει ελάχιστα και φτάνει στο 26% όταν οι ερωτώμενοι κοιτούν προς το 2050 και απαντάνε ότι η τεχνολογία carbon capture θα έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στα αέρια του θερμοκηπίου, στη μέση του αιώνα.
¶λλα σημαντικά σημεία της μελέτης είναι τα εξής:
• Το ποσοστό αυτών που υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις και όχι οι εταιρείες παραγωγής θα πρέπει να ηγηθούν της προσπάθειας για καλύτερη χρήση της ενέργειας αυξήθηκε στο 59%. Η άποψη αυτή είναι ιδιαίτερα ισχυρή σε στελέχη από την Ευρώπη και στην Ασία, αλλά ακόμη και στην Αμερική μόνο το 25% των συμμετεχόντων απάντησε ότι οι επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να ρυθμίσουν τον ρυθμό στην κατανάλωση ενέργειας.
• Οι επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας περιμένουν οι ρυθμιστικές εξελίξεις να συνεχίσουν να προκαλούν αλλαγές ανά χώρα και σε ολόκληρη την αλυσίδα αξιών. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Μέσα σε 10 χρόνια το 48% όλων των συμμετεχόντων στην έρευνα αναμένεται να έχει επανατοποθετηθεί διεθνώς και το 42% μέσα στην αλυσίδα αξιών θα έχει αντιδράσει στις ρυθμιστικές εξελίξεις, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 38% και 28% αντίστοιχα.
• Όλο και περισσότερες εταιρείες με παγκόσμια εμπορικά σήματα θα ηγούνται της αγοράς των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εταιρείες που έχουν την περισσότερη επιτυχία θα είναι αυτές με το μεγαλύτερο ισοζύγιο που θα κάνουν τις τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται σε τεχνολογίες πυρηνικής ενέργειας, carbon capture, αποθήκευσης και άλλες.
