Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα πρόταση για κανονισμό του Συμβουλίου σχετικά με τα τεχνικά μέτρα προώθησης της διατήρησης των αλιευτικών πόρων ώστε να μειωθούν οι απορρίψεις αλιευμάτων και να προστατευθούν τα ευπαθή θαλάσσια ενδιαιτήματα στα ύδατα της ΕΕ εκτός της Βαλτικής Θάλασσας, του Εύξεινου Πόντου και της Μεσογείου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν, στόχος του κανονισμού είναι να διατυπώσει τις γενικές αρχές που διαπνέουν όλα τα τεχνικά μέτρα στα εν λόγω ύδατα, μαζί με μικρό αριθμό ειδικών μέτρων τα οποία θα εφαρμόζονται μόνιμα σε όλες τις αλιευτικές ζώνες. Σε σειρά κανονισμών της Επιτροπής, που αντιστοιχούν στα αλιευτικά πεδία τα οποία καλύπτονται από τα οικεία περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια, θα καθοριστούν μεταγενέστερα πλέον εξειδικευμένοι κανόνες οι οποίοι χρειάζεται να προσαρμοστούν στις τοπικές συνθήκες.
Η θεώρηση αυτή αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο ένα σαφέστερο και απλούστερο τεχνικό πλαίσιο άσκησης της αλιείας στην ΕΕ, αλλά επίσης και ένα πλαίσιο που θα είναι καλύτερα προσαρμοσμένο στα διάφορα οικοσυστήματα και θα αντιδρά αμεσότερα στις επεμβάσεις των εμπλεκόμενων παραγόντων.
Η απλούστευση των τεχνικών μέτρων που διέπουν την αλιεία στην ατλαντική ακτή της Ευρώπης έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό. Τα τεχνικά μέτρα αποτελούν εργαλείο ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την εν γένει διατήρηση των αποθεμάτων, αλλά ειδικότερα για τον αγώνα μείωσης των απορριπτόμενων αλιευμάτων στο κατώτερο δυνατό επίπεδο και για την προσπάθεια να διασφαλιστεί ο φιλοπεριβαλλοντικός χαρακτήρας της ευρωπαϊκής αλιείας.
Ενεργώντας σε περιφερειακή βάση, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να αποφύγει την παγίδα της μικροδιαχείρισης και να διασφαλίσει ότι τα ειδικά μέτρα που λαμβάνονται συνάδουν πραγματικά με τις επικρατούσες συνθήκες στους επιμέρους τύπους αλιείας.
Κατά τη σύνταξη της πρότασης η Επιτροπή συνεκτίμησε ορισμένους παράγοντες, με στόχο να μειωθεί η πολυπλοκότητα του σημερινού συστήματος, στο οποίο όμοια μέτρα είναι κατεσπαρμένα σε ευρύ φάσμα νομοθετικών κειμένων. Ειδικότερα, οι ενέργειες μείωσης των απορριπτόμενων αλιευμάτων και προστασίας του περιβάλλοντος περιλαμβάνονται πλέον στους βασικούς στόχους, παράλληλα με τη γενική διατήρηση των αποθεμάτων και την προστασία των ιχθυδίων. Η Επιτροπή συνεκτίμησε επίσης ότι χρειάζεται να διασφαλιστεί ότι όλα τα μέτρα επιδέχονται έλεγχο και βοηθούν τους αλιείς να μειώσουν το κόστος τους, αντί να το αυξάνουν.
Τα νέα μέτρα που εντάχθηκαν στην πρόταση ειδικώς για να συντείνουν στην περικοπή των απορρίψεων αλιευμάτων, και τα οποία θα εφαρμόζονται σε όλη της έκταση της Βόρειας Θάλασσας και του βορειανατολικού Ατλαντικού, περιλαμβάνουν τα εξής:
- δυνατότητα για τα κράτη μέλη να απαγορεύουν, σε κλίμακα πραγματικού χρόνου, την αλιευτική δραστηριότητα σε πεδία όπου παρατηρούνται υψηλές συγκεντρώσεις ιχθυδίων, για περιόδους έως και 10 ημερών·
μείωση του αριθμού των ειδών τα οποία υπόκεινται σε ελάχιστο μέγεθος εκφόρτωσης, ώστε να υπάρξει εστίαση στα στοχευόμενα είδη του οικείου τύπου αλιείας·
- τη γενική εφαρμογή του κανόνα της οργάνωσης αλιείας βορειοδυτικού Ατλαντικού (NAFO) ότι όταν τα ψάρια που δεν έχουν το απαιτούμενο μέγεθος αντιπροσωπεύουν ποσοστό άνω του 10% του αλιεύματος του στοχευόμενου είδους, το σκάφος οφείλει να αλλάζει αλιευτικό εργαλείο ή να μετακινείται σε άλλη αλιευτική ζώνη·
- μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή κανόνων για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για την αποθάρρυνση της απόρριψης αλιευμάτων.
Τα κράτη μέλη και τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια (ΠΓΣ) θα είναι πλέον επίσης σε θέση να παρουσιάζουν στην Επιτροπή σχέδια μείωσης των απορρίψεων, τα οποία εάν γίνουν αποδεκτά μπορεί να οδηγήσουν σε παρεκκλίσεις από ορισμένα τεχνικά μέτρα.
Ο προτεινόμενος κανονισμός του Συμβουλίου θα συμπληρωθεί από αναλυτικότερους κανονισμούς της Επιτροπής, στους οποίους εξειδικεύονται οι κανόνες για τη Βόρεια Θάλασσα, τα βορειοδυτικά ύδατα, τα νοτιοδυτικά ύδατα και την αλιεία που καλύπτεται από το περιφερειακό γνωμοδοτικό συμβούλιο πελαγικών ειδών. Για τη Γαλλική Γουιάνα θα εκδοθεί επίσης χωριστός κανονισμός της Επιτροπής. Εντός των προσεχών ημερών, η Επιτροπή θα αρχίσει διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια σχετικά με το πιθανό περιεχόμενο των εν λόγω αναλυτικότερων κανονισμών.
Τα τεχνικά μέτρα διαδραματίζουν ζωτική σημασία στη διασφάλιση της αειφόρου αλιείας, παράλληλα με τους περιορισμούς των αλιευμάτων και της αλιευτικής προσπάθειας, είναι δε ιδιαίτερα πολύτιμα για την προστασία αποθεμάτων ψαριών σε συγκεκριμένα στάδια του κύκλου ζωής τους (ιχθύδια, αναπαραγωγή). Συνήθως περιλαμβάνουν διατάξεις όπως ελάχιστα μεγέθη ψαριών κατά την εκφόρτωση, κανόνες που διέπουν το μέγεθος των ματιών των διχτυών και τη σύνθεση των αλιευμάτων, τις περιοχές και εποχές απαγόρευσης της αλιευτικής δραστηριότητας και τους τύπους των αλιευτικών εργαλείων οι οποίοι επιτρέπεται ή δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται.
