Σε 3.459 εκατ. ευρώ ανήλθε τον Απρίλιο του 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξημένο κατά 320 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2007.
Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οφείλεται κυρίως στην αύξηση του εμπορικού ελλείμματος, η οποία εν μέρει αντισταθμίστηκε από την αύξηση του πλεονάσματος κυρίως του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων και - σε πολύ μικρότερο βαθμό - του ισοζυγίου των υπηρεσιών.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του συνολικού εμπορικού ισοζυγίου κατά 709 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2007 οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων (κατά 370 εκατ. ευρώ) και για εισαγωγές καυσίμων (κατά 301 εκατ. ευρώ). Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκε μόνο κατά 38 εκατ. ευρώ.
Παρά την αξιόλογη άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) κατά 120 εκατ. ευρώ, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε μόνο κατά 49 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά το γεγονός ότι η αύξηση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες ήταν μικρή (16 εκατ. ευρώ), ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες (κατά 86 εκατ. ευρώ).
Η περιορισμένη αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων (κατά 13 εκατ. ευρώ οφείλεται) αποκλειστικά στην ισόποση αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων αυξήθηκε κατά 353 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2007, αποκλειστικά επειδή αυξήθηκαν οι καθαρές μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις - πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).
Το τετράμηνο Ιανουαρίου- Απριλίου του 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 692 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007 και διαμορφώθηκε σε 12.853 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη σημαντική αύξηση του ελλείμματος τόσο του εμπορικού ισοζυγίου όσο και του ισοζυγίου εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μόνο εν μέρει από την επίσης σημαντική αύξηση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων και του ισοζυγίου των υπηρεσιών.
Η διεύρυνση του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 2.081 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1.203 εκατ. ευρώ, του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 541 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 337 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 419 εκατ. ευρώ ή 11%, ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 960 εκατ. ευρώ ή 7,8%. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 366 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται αποκλειστικά στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) αυξήθηκαν κατά 22,6%. Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 50 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007, δεδομένου ότι οι ακαθάριστες εισπράξεις (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους) αυξήθηκαν μόνο κατά 31 εκατ. ευρώ (ή 3,2%), ενώ οι ακαθάριστες πληρωμές (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος) αυξήθηκαν κατά 81 εκατ. ευρώ (ή 10,6%). Επίσης, οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 105 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 455 εκατ. ευρώ, σχεδόν αποκλειστικά λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται κυρίως με την αύξηση του τμήματος του δημόσιου χρέους που διακρατείται από κατοίκους εξωτερικού.
Τέλος, η μεγάλη αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 1.478 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης και δευτερευόντως στη μείωση των πληρωμών του ίδιου τομέα προς την ΕΕ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Απρίλιο του 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 378 εκατ. ευρώ, έναντι 355 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2007. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το τετράμηνο Ιανουαρίου- Απριλίου 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1.794 εκατ. ευρώ, μικρότερο (κατά 478 εκατ. ευρώ) από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη μείωση των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Έτσι, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 3.766 εκατ. ευρώ, έναντι 2.766 εκατ. ευρώ το 2007.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
(με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 3.081 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2008, έναντι ελλείμματος 2.784 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2007. Το τετράμηνο Ιανουαρίου- Απριλίου του 2008 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 11.059 εκατ. ευρώ, έναντι 9.888 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Απρίλιο του 2008 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος ανήλθαν σε 372 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη επένδυση αφορούσε την εκροή ύψους 260 εκατ. ευρώ από τον ΟΜΙΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ για τη μερική εξαγορά της Νορβηγικής εταιρίας OCEAN RIG ASA. Οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους παρουσίασαν μικρή εισροή ύψους 23 εκατ. ευρώ, η οποία αφορά κυρίως δάνεια μεταξύ μητρικών και θυγατρικών εταιριών. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 5.540 εκατ. ευρώ, η οποία κατά κύριο λόγο οφείλεται στις αγορές ομολόγων του εξωτερικού από έλληνες επενδυτές (ύψους 4,1 δισεκ. ευρώ) και δευτερευόντως στις πωλήσεις ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από ξένους επενδυτές (ύψους 0,7 και 0,3 δισεκ. ευρώ αντίστοιχα). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 9.001 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στη μεγάλη αύξηση των τοποθετήσεων πιστωτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα, καθώς και στη μικρή μείωση των αντίστοιχων τοποθετήσεων των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων στο εξωτερικό.
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2008 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 813 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις ανήλθε σε 63 εκατ. ευρώ μόνο, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 876 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 3.786 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, η εισροή κεφαλαίων λόγω αγορών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου από μη κατοίκους (ύψους 8,7 δισεκ. ευρώ) και λόγω πωλήσεων μετοχών του εξωτερικού από κατοίκους (ύψους 0,9 δισεκ. ευρώ) υπεραντιστάθμισε την εκροή κεφαλαίων λόγω αγορών ομολόγων του εξωτερικού από κατοίκους (ύψους 4,2 δισεκ. ευρώ) και λόγω πωλήσεων μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους (ύψους 0,8 δισεκ. ευρώ). Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 8.441 εκατ. ευρώ οφείλεται στο γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα υπερέβη σημαντικά την αύξηση των αντίστοιχων καταθέσεων στο εξωτερικό από κατοίκους.
Στο τέλος Απριλίου 2008 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
