Σε 2.348 εκατ. ευρώ ανήλθε τον Ιούλιο του 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξημένο κατά 43 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2007, λόγω της διεύρυνσης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και του περιορισμού του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Αντίθετα, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε και το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το εμπορικό έλλειμμα περιορίστηκε κατά 168 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2007 λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων, αλλά και του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 210 και 222 εκατ. ευρώ αντίστοιχα), ενώ οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 264 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 379 εκατ. ευρώ ή 37,2%, ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν μόνο κατά 157 εκατ. ευρώ ή 4,3%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 438 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές και ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 338 και 64 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Επίσης, μειώθηκαν οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες κατά 36 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 309 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων μειώθηκε σημαντικά κατά 340 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2007, καθώς οι καθαρές μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκαν κατά 351 εκατ. ευρώ. (Οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 2.421 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007 και διαμορφώθηκε σε 21.483 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αύξηση των ελλειμμάτων, κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μόνο εν μέρει από την αύξηση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων και υπηρεσιών.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 3.578 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 2.209 εκατ. ευρώ, του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 1.295 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 74 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 969 εκατ. ευρώ ή 13,9%, ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2.264 εκατ. ευρώ ή 10,1%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 966 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κατά 1.013 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) αυξήθηκαν κατά 24,3%. Οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 198 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007, καθώς οι ακαθάριστες εισπράξεις (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους) αυξήθηκαν κατά 332 εκατ. ευρώ (ή 5,9%), ενώ οι ακαθάριστες πληρωμές (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος) αυξήθηκαν κατά 134 εκατ. ευρώ (ή 10,1%). Εξάλλου, οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 245 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων διευρύνθηκε κατά 893 εκατ. ευρώ, κυρίως επειδή αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή σε σημαντικό βαθμό συνδέεται με την αύξηση του τμήματος του δημόσιου χρέους που διακρατείται από κατοίκους εξωτερικού.
Τέλος, η ιδιαίτερα σημαντική αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 1.085 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στη μεγάλη αύξηση των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης και δευτερευόντως στη μείωση των πληρωμών του ίδιου τομέα προς την ΕΕ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Ιούλιο του 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 402 εκατ. ευρώ, έναντι 153 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2007. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - εκτός του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 2.585 εκατ. ευρώ, αυξημένο (κατά 95 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Τέλος, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών), παρουσίασε πλεόνασμα 5.020 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.180 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
(με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 1.947 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2008, έναντι ελλείμματος 2.152 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2007. Το επτάμηνο Ιανουαρίου- Ιουλίου του 2008 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 18.898 εκατ. ευρώ, έναντι 16.573 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιούλιο του 2008 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος ανήλθαν σε 126 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους ανήλθαν σε 88 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη άμεση επένδυση στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αφορούσε εκροή 24 εκατ. ευρώ για την αύξηση της συμμετοχής της Τράπεζας Πειραιώς στο μετοχικό κεφάλαιο της Atlas Bank (Σερβία), ενώ η σημαντικότερη άμεση επένδυση στην Ελλάδα από μη κατοίκους αφορούσε εισροή 22 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της Xanatech Ltd (Κύπρος) στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Channel Nine AE. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 8.073 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στις αγορές ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου (ύψους 7.281 εκατ. ευρώ) και στις αγορές μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων (ύψους 406 εκατ. ευρώ) από κατοίκους εξωτερικού, καθώς και σε πωλήσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού (ύψους 631 εκατ. ευρώ) από κατοίκους Ελλάδος. Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τις αγορές μετοχών επιχειρήσεων του εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 266 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 6.253 εκατ. ευρώ, η οποία κυρίως αντανακλά την άνοδο κατά 6.369 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού, την εκροή ύψους 295 εκατ. ευρώ για την καθαρή χορήγηση δανείων από κατοίκους σε μη κατοίκους, καθώς και την εκροή ύψους 318 εκατ. ευρώ για την καθαρή εξόφληση δανείων που είχαν χορηγηθεί από μη κατοίκους σε κατοίκους (στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα). Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε μικρό βαθμό από την αύξηση των τοποθετήσεων κεφαλαίων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 742 εκατ. ευρώ.
Το επτάμηνο Ιανουαρίου- Ιουλίου 2008, οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1.512 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις ανήλθε σε 2.804 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 1.292 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 8.389 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, η εισροή κεφαλαίων γιά αγορές ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου (ύψους 17,0 δισεκ. ευρώ) από μη κατοίκους και λόγω πωλήσεων μετοχών του εξωτερικού (ύψους 0,8 δισεκ. ευρώ) από κατοίκους Ελλάδος αντιστάθμισε την εκροή κεφαλαίων λόγω αγορών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού (ύψους 8,1 δισεκ. ευρώ) από κατοίκους Ελλάδος και λόγω πωλήσεων μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων (ύψους 1,3 δισεκ. ευρώ) από μη κατοίκους. Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 8,8 δισεκ. ευρώ οφείλεται στο γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα ήταν περίπου κατά 10 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερη από την αύξηση των αντίστοιχων τοποθετήσεων στο εξωτερικό από κατοίκους.
Στο τέλος Ιουλίου 2008 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
