Ελλειμμα 594 εκατ. ευρώ (μειωμένο κατά 47 εκατ. ευρώ) παρουσίασε τον Σεπτέμβριο του 2001 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, έναντι του Σεπτεμβρίου του 2000.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος, η εξέλιξη αυτή συνδέεται με τη βελτίωση κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου και την άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταβιβάσεων, που υπεραντιστάθμισαν τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2000. Η μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου είναι αποτέλεσμα του περιορισμού κυρίως των καθαρών εισαγωγών καυσίμων αλλά και του ελλείμματος των εκτός καυσίμων αγαθών, σε σχέση με το Σεπτέμβριο 2000.
Οσον αφορά στο ισοζύγιο υπηρεσιών, επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, η μείωση του πλεονάσματος προέρχεται από τον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες, ενώ οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες παρέμειναν στάσιμες σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2000. Εξάλλου, η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων οφείλεται στην άνοδο των καθαρών εισροών από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων οφείλεται στην άνοδο των καθαρών πληρωμών για τόκους.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2001 περιορίστηκε κατά 273 εκατ. ευρώ έναντι εκείνου της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκε σε 4.977 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και στην αύξηση των πλεονασμάτων των ισοζυγίων υπηρεσιών και μεταβιβάσεων, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων σχεδόν διπλασιάστηκε.
Ο περιορισμός του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων στο εννεάμηνο οφείλεται στη σημαντική άνοδο των εξαγωγικών εισπράξεων, η οποία υπερκάλυψε τη σχετικά μικρή αύξηση των πληρωμών για εισαγωγές, με αποτέλεσμα το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων να περιοριστεί κατά 467 εκατ. ευρώ. Αντιθέτως, οι καθαρές εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 62 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες οδήγησε σε σημαντική διεύρυνση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών, το οποίο κάλυψε μεγαλύτερο ποσοστό του εμπορικού ελλείμματος από ότι το 2000, ενώ στο ίδιο διάστημα οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορικές υπηρεσίες περιορίστηκαν. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων προέρχεται κυρίως από την άνοδο των καθαρών πληρωμών για τόκους.
Τέλος, αυξημένο πλεόνασμα εμφανίζει το ισοζύγιο μεταβιβάσεων, λόγω ανόδου των καθαρών μεταβιβάσεων από την Ευρωπαϊκή Ενωση μετά το α' τρίμηνο του τρέχοντος έτους, αλλά και των εσόδων από την εκχώρηση αδειών κινητής τηλεφωνίας, τα οποία περιελήφθησαν στην κατηγορία «λοιποί τομείς» τον περασμένο Αύγουστο.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Σε 340 εκατ. ευρώ ανήλθε η καθαρή εισροή αμέσων επενδύσεων τον Σεπτέμβριο του 2001, ενώ αντιθέτως σημαντική εκροή παρουσίασε η κατηγορία των λοιπών επενδύσεων. Η εκροή αυτή οφείλεται αποκλειστικά στις καταθέσεις κατοίκων στο εξωτερικό, οι οποίες σημείωσαν άνοδο υπερδιπλάσια εκείνης των καταθέσεων μη κατοίκων στην Ελλάδα. Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2001 οι άμεσες επενδύσεις εμφανίζουν καθαρή εισροή 1.007 εκατ. ευρώ, έναντι σημαντικής εκροής την ίδια περίοδο του 2000, εξέλιξη η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εισροή κεφαλαίων για την εξαγορά μέρους του μετοχικού κεφαλαίου της INTERAMERICAN από την EUREKO τον Ιούλιο του 2001 και στη μείωση των επενδύσεων κατοίκων στο εξωτερικό. Η καθαρή εισροή για επενδύσεις χαρτοφυλακίου κατά το εννεάμηνο διαμορφώθηκε στο επίπεδο των 8.252 εκατ. ευρώ και ήταν αυξημένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2000, λόγω της συνεχιζόμενης εισροής κεφαλαίων για την αγορά κατά κύριο λόγο ελληνικών ομολόγων, αλλά και προμετόχων. Οσον αφορά στην εμφανιζόμενη ως «εκροή» στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό αφ'ενός στη σταδιακή αποδέσμευση, από την αρχή του τρέχοντος έτους, των ανακαταθέσεων των εμπορικών τραπεζών σε συνάλλαγμα στην Τράπεζα της Ελλάδος και αφ'ετέρου στην υιοθέτηση, από την 1η Ιανουαρίου του 2001, του νέου ορισμού των συναλλαγματικών διαθεσίμων, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), όπως έχει ήδη περιγραφεί σε προηγούμενα δελτία.
Οι εξελίξεις στα ισοζύγια τρεχουσών και χρηματοοικονομικών συναλλαγών διαμόρφωσαν τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας (με βάση τον ορισμό της ΕΚΤ) σε 7,5 δισεκ. ευρώ (6,8 δισεκ. δολάρια) στο τέλος Σεπτεμβρίου 2001.