Του Γιώργου Στάμτση*
Αυτή την εποχή οι παραθαλάσσιες πόλεις της Βόρειας Γερμανίας δεν παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερη τουριστική κίνηση. Δύο όμως από αυτές, το Βιλχελμσχάφεν και το Μπρουνσμπύτελ, έχουν τραβήξει πάνω τους την προσοχή. Σε αυτές τις δύο πόλεις της Βόρειας Θάλασσας οι εργασίες προχωρούν πυρετωδώς προκειμένου να ξεκινήσει πριν την αλλαγή του χρόνου η λειτουργία των δύο πλωτών σταθμών αεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που θα έρχεται από τις ΗΠΑ, το Κατάρ και άλλες χώρες.
Αυτοί θα είναι οι πρώτοι σταθμοί υποδοχής και αεριοποίησης LNG στην ιστορία της Γερμανίας. Η αλήθεια είναι ότι ο Πράσινος υπουργός Οικονομίας & Προστασίας του Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ δεν έχει πολλούς λόγους να χαίρεται αυτή την περίοδο. Η εντός χρονοδιαγράμματος έναρξη λειτουργίας των δύο σταθμών LNG είναι ένας από τους λίγους. Η λειτουργία αυτών των τερματικών σταθμών είναι το επιστέγασμα της στροφής 180 μοιρών της γερμανικής ενεργειακής και εξωτερικής πολιτικής, μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο.
Ο Χάμπεκ έχει καταφέρει, μέχρι στιγμής, να μην γκρεμιστεί η γερμανική οικονομία παρά την πλήρη αποκοπή της από το φθηνό ρωσικό αέριο. Και με γεμάτες τις υπόγειες αποθήκες φυσικού αερίου, μπορεί να κοιτάζει με λίγη αισιοδοξία τον φετινό χειμώνα. Εντάξει, δεν είναι μια ειδυλλιακή κατάσταση. Αλλά σίγουρα είναι πολύ καλύτερη από ό,τι θα μπορούσε να ονειρευτεί τον περασμένο Μάιο.
Ο φόβος του Χάμπεκ και όλης της γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού να μην διαταραχθεί αυτή η εύθραυστη ισορροπία, που με κόπο και μεγάλο πολιτικό κόστος έχουν πετύχει, είναι ακριβώς η βασική αιτία πίσω από την άρνηση της Γερμανίας -και μιας σειράς άλλων χωρών- να δεχθούν την εφαρμογή ανώτατης τιμής στις ευρωπαϊκές αγορές αερίου. Το τελευταίο που επιθυμούν να δουν είναι να μην έρχονται πλοία με υγροποιημένο αέριο στους νέους σταθμούς, γιατί οι προμηθευτές τους θα προτιμούν -λόγω του πλαφόν- την ασιατική αγορά. Και είναι αυτή η επίμονη άρνηση που ανάγκασε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει στις προτάσεις που παρουσίασε την προηγούμενη εβδομάδα όχι την επιβολή μιας γενικευμένης ανώτατης τιμής αλλά τη δυνατότητα για επιβολή ενός χρονικά περιορισμένου και με πολύ υψηλό όριο πλαφόν. Ακόμα δηλαδή και εάν υλοποιηθεί για τρεις μήνες θα είναι ένα μη-πλαφόν. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο και από το λεκτικό των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. To πλαφόν θα αφορά μόνο τη spot αγορά του TTF στην Ολλανδία και θα συνοδεύεται από επτά όρους για την εφαρμογή του.
Για αυτόν τον λόγο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόταση της Επιτροπής και του Συμβουλίου για τη γρήγορη δημιουργία μιας πλατφόρμας μέσω της οποίας ευρωπαϊκές εταιρείες θα προχωρούν σε από κοινού αγορά ποσοτήτων αερίου. Ο στόχος δεν είναι και πολύ φιλόδοξος, μόλις 4% της ετήσιας κατανάλωσης της Ένωσης. Αλλά είναι μια αρχή.
Σημαντική είναι και η εντολή του Συμβουλίου Κορυφής προς την Επιτροπή και τους Υπουργούς Ενέργειας για την επεξεργασία πρόταση για ενδυνάμωση της αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών της Ένωσης σε ενδεχόμενη κρίση προμήθειας αερίου. Έχει μάλιστα τέτοια μορφή και όρους που ίσως να λειτουργεί και ως αντικίνητρο στους υποστηρικτές της επιβολής πλαφόν -εάν αυτό οδηγήσει σε μείωση του αερίου που έρχεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Καλές, κακές ή μέτριες, οι προτάσεις της Επιτροπής έγιναν. Τώρα είναι η ώρα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των Υπουργών Ενέργειας να αποφασίσουν την τελική μορφή των μέτρων, γεφυρώνοντας τις αποστάσεις μεταξύ των κρατών-μελών. Αποστάσεις που σίγουρα είναι μεγαλύτερες από τα 370 χιλιόμετρα που χωρίζουν τον νέο σταθμό LNG στο Βίλχεμσχάφεν από το γερμανικό θέρετρο του Λούπμιν στη Βαλτική, τόπο άφιξης του νέου αλλά όχι σε λειτουργία αγωγού Nord Stream 2.
* Ο κ. Στάμτσης είναι Διδάκτωρ Μηχανικός Πανεπιστημίου Ντούισμπουργκ-Έσσεν
