Του Πάρη Τσιριγώτη
[email protected]
Σημαντική βελτίωση παρουσιάζουν τα έσοδα των τουριστικών λιμένων της χώρας από τα τέλη ελλιμενισμού των σκαφών αναψυχής, καθώς η ανάκαμψη του τουρισμού είχε έφερε και την άνοδο του κλάδου του yachting.
Σύμφωνα με μελέτη της ICAP CRIF, το 2021 τα έσοδα των τουριστικών λιμένων της χώρας κατέγραψαν άνοδο περίπου 30% σε σχέση με το 2020. Σημειώνεται ότι το ύψος των εσόδων το 2020 είχε μειωθεί κατά 11%, συγκριτικά με το 2019, λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία.
Για το 2022 προβλέπεται περαιτέρω άνοδος της αγοράς των τουριστικών λιμένων σε ποσοστό της τάξης του 25%, ως αποτέλεσμα της σημαντικής αύξησης του τουρισμού, όπως τονίζουν οι μελετητές.
Μιλώντας στη «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδας, Σταύρος Κατσικάδης, τόνισε ότι οι οργανωμένες μαρίνες και η ανάπτυξη των υποδομών της χώρας μπορούν να προσφέρουν υψηλού επιπέδου τουριστικές υπηρεσίες, συμβάλλοντας στην αύξηση των εσόδων της οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Επίσης, χαρακτήρισε το 2022 μία εξαιρετική χρονιά για το yachting στην Ελλάδα, αναφέροντας ότι παρά το γεγονός ότι η αύξηση στην κίνηση των σκαφών αναψυχής στη χώρα μας είναι υψηλότερη σε σχέση με το 2021, αυτό δεν μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί σε όλα τα επίπεδα, καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις ελλιμενισμού και νέες υποδομές για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση.
Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Manager Οικονομικών Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, τονίζει στην έρευνα ότι η χώρα μας διαθέτει τις λιγότερες θέσεις ελλιμενισμού ανά χιλιόμετρο ακτογραμμής σε σύγκριση με τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου.
Οι επιπτώσεις από την πανδημία
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές της ICAP, το μέγεθος των συνολικών εσόδων από τέλη ελλιμενισμού 26 μαρινών της χώρας που λειτουργούν με ιδιωτικά οικονομικά κριτήρια, συνολικής δυναμικότητας περίπου 8.500 θέσεων ελλιμενισμού, κινήθηκε ανοδικά κατά την περίοδο 2013-2019 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 6%.
Η κατάρρευση του παγκόσμιου τουρισμού ως αποτέλεσμα της πανδημίας του Covid-19 το 2020 οδήγησε στην υποχώρηση των εσόδων των τουριστικών λιμένων της χώρας, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω.
Η ICAP υπογραμμίζει ότι η ραγδαία υποχώρηση της αγοράς των ναυλώσεων επαγγελματικών σκαφών αναψυχής (yachting) σε ποσοστό άνω του 70% το 2020 (λόγω της πανδημίας) είχε ως αποτέλεσμα να περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των διερχόμενων κυρίως σκαφών από τις μαρίνες της χώρας.
Μάλιστα, περισσότερο φαίνεται πως επλήγησαν οι περιφερειακές μαρίνες εκτός Αττικής, ενώ πολύ μεγαλύτερες ήταν οι απώλειες κυρίως από τα μεγάλα επαγγελματικά σκάφη (άνω των 20 μέτρων) σε σχέση με τα μικρά σκάφη άνευ πληρώματος.
Αναφορικά με τη διάρθρωση της αξίας της αγοράς για το 2020, καθώς οι περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού βρίσκονται στην Αττική, το 62% περίπου της συνολικής αγοράς προήλθε από τις μαρίνες της Αττικής και της Στερεάς Ελλάδας.
Δυνατά σημεία και απειλές
Η ICAP CRIF επισημαίνει πως τα δυνατά σημεία του κλάδου είναι ότι η χώρα μας έχει έντονη ναυτική παράδοση, ήπιες καιρικές συνθήκες και μεγάλο μήκος ακτογραμμής. Επίσης, τονίζει ότι ως ευκαιρίες μπορούν να εκληφθούν η αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου της Αττικής, η επιτάχυνση της διαδικασίας των ιδιωτικοποιήσεων των τουριστικών λιμένων, ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και εκμετάλλευσης τουριστικών λιμένων, καθώς και η παροχή κινήτρων για την αύξηση των μόνιμα ελλιμενιζόμενων σκαφών στις ελληνικές μαρίνες και η δημιουργία «δικτύου» μαρινών.
Επίσης αναφέρεται ότι αδύνατα σημεία του κλάδου συνιστούν οι περιορισμοί στη ναύλωση επαγγελματικών σκαφών με ξένη σημαία, η γραφειοκρατία σε θέματα αδειοδοτήσεων νέων επενδύσεων, τα φορολογικά μέτρα και ο έντονος ανταγωνισμός από τις γειτονικές μας κυρίως ανταγωνίστριες χώρες.
Νέα Εθνική Στρατηγική
Στον σχεδιασμό της νέας Εθνικής Στρατηγικής για την ανάπτυξη των τουριστικών λιμένων της χώρας περιλαμβάνεται μεταξύ πολλών άλλων και η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου με το οποίο μέχρι σήμερα γίνεται η χωροθέτηση, η αδειοδότηση και η παραχώρηση προς χρήση των τουριστικών λιμένων, ενώ αλλάζει ολόκληρο το μοντέλο διαχείρισης αυτών.
Το συγκεκριμένο έργο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης (μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), καθώς προβλέπεται να διατεθεί το ποσό των 130 εκατ. ευρώ για έργα σε τουριστικούς λιμένες.
