Απροστάτευτοι οι δανειολήπτες και πλήρη αποτυχία του εξωδικαστικού μηχανισμού διαπίστωσαν οι εισηγητές των κομμάτων της Αντιπολίτευσης κατά την ενημέρωση της Επιτροπής Οικονομικών από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα σχετικά με την πορεία «υλοποίησης του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών του Ν. 4738/2020 στο πλαίσιο της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους». Κοινό αίτημα των βουλευτών της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας ήταν η εξεύρεση λύσης για τα στεγαστικά δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου.
Η τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτισόγλου ανέφερε ότι το Ιδιωτικό Χρέος διογκώνεται και έχει δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας σε νοικοκυριά και ΜμΕ ειδικά το τελευταίο διάστημα. Η κυβέρνηση έχει κάνει επιλογές με το σαφές πρόσημο να είναι υπέρ των πιστωτών, με καμία δεσμευτικότητα. Με απελευθέρωση των πλειστηριασμών και ο εξωδικαστικός να μην έχει καμία υποχρεωτικότητα για τους πιστωτές. Τα κόκκινα δάνεια, είπε, με βάση τους ισολογισμούς της ΤτΕ μπορεί να είναι μειωμένα αλλά έχουν μεταβιβαστεί σε funds του εξωτερικού που διαχειρίζονται εταιρείες απαιτήσεων, άρα ο όγκος τους δεν έχει μειωθεί αλλά έχει διογκωθεί. Επίσης έχουν αυξηθεί και τα χρέη προς το δημόσιο και σε ασφαλιστικά ταμεία. Η βουλευτής, σχετικά με το εργαλείο του εξωδικαστικού μηχανισμού παρατήρησε ότι 55.000 πολίτες έχουν ζητήσει μια ρύθμιση και από αυτές, οι ολοκληρωτικές ρυθμίσεις είναι 1.498! Αυτό είναι 3 στους 100 και αυτό είναι παταγώδης αποτυχία του. Κατήγγελλε ότι τα funds που κατέχουν την συντριπτική πλειοψηφία των κόκκινων δανείων δεν απαντούν καν στα αιτήματα των πολιτών γιατί η κυβέρνηση τους έδωσε αυτή την δυνατότητα να είναι στην προαίρεσή τους ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. 'Αλλες φορές ζητούν υπέρογκα ποσά ως προκαταβολές για να συζητήσουν μόνο μια ρύθμιση, χωρίς να δεσμεύονται από το περιεχόμενό τους και ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα. Η μέριμνα των funds, είπε η κυρία Αχτσιόγλου είναι να βγάλουν σε πλειστηριασμό ακίνητα που είναι σε εμπράγματες εξασφαλίσεις αυτών των δανείων. Μάλιστα ανέφερε πως τα ενυπόθηκα ακίνητα είναι πάνω από 700.000 σε όλη την χώρα, αξίας 140 δισ. ευρώ και έχουν ήδη αναρτηθεί 44.000 πλειστηριασμοί εκ των οποίων και πρώτης κατοικίας. Βάζουν στο στόχαστρο οφειλέτες με πολύ μικρές απαιτήσεις της τάξης των 20.000 ευρώ όταν διαπιστώνουν ότι υπάρχει ακίνητη περιουσία για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους. Σχετικά με την απόφαση του Αρείου Πάγου που αναφέρει πως οι μεταβιβάσεις που έχουν γίνει με βάση το Νόμο του 2003, οι services δεν μπορούν να διενεργήσουν πλειστηριασμούς, είπε η βουλευτής, πως η πληροφορία ότι το υπουργείο εξετάζει να φέρει τροπολογία που να ξεπερνάει αυτή την απόφαση του ΑΠ δεν έρχονται από το πουθενά. Επειδή όμως ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε πως τέτοια τροπολογία δεν θα υπάρξει, αυτό σημαίνει ότι οι servicers θα πρέπει να πάνε με το Νόμο του 2015 και να φορολογηθούν όλες οι πράξεις τους ή να έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα.
Ο επικεφαλής της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης, από την δική του πλευρά, ανέφερε ότι όποιος ακούει για πρόοδο του εξωδικαστικού μηχανισμού θα νομίζει ότι ζει σε άλλη χώρα. Εξωδικαστικός μηχανισμός και Πτωχευτικός είναι το απόλυτο βατερλώ της ΝΔ. Η αποτυχία και η αδράνεια της κυβέρνησης έχει συνέπειες και στους πολίτες και στην οικονομική σταθερότητα της χώρας. Το ιδιωτικό χρέος αγγίζει τα 270 δισ. ευρώ. Στον ΕΦΚΑ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 5,25 δισ. ευρώ. Στην ΑΔΔΕ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 3,62 δισ. ευρώ από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Αύγουστο του 2022. Δύο χρόνια από την ψήφιση του Πτωχευτικού δεν υπάρχει φορέας, δεν υπάρχει προστασία πρώτης κατοικίας και έχουν προσδιοριστεί για το 2022 σχεδόν 50.000 πλειστηριασμοί και από τα 270 δισ. ευρώ του ιδιωτικού χρέους έχουν ρυθμιστεί μέσω του εξωδικαστικού αυτούς τους 16 μήνες μόλις 250 εκατ. ευρώ χρέους, δηλαδή το 0,09%. Και οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί είναι κοντά στο 2%. Συνεπώς, είπε, ο εξωδικαστικός της κυβέρνησης έχει αποτύχει παταγωδώς, όπως και του ΣΥΡΙΖΑ. Οι αιτίες αποτυχία τους, ανέφερε ο κ. Κατρίνης είναι πως σχεδιάστηκαν σύμφωνα με τις ανάγκες των τραπεζών και όχι των οφειλετών. Γιατί δεν έχει εφαρμοστεί ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών και στον εξωδικαστικό μηχανισμό; Γιατί δεν υπάρχει θεσμός που να κρίνει την βιωσιμότητα των προτεινόμενων ρυθμίσεων; Γιατί οι πιστωτές δεν είναι υποχρεωμένοι να κάνουν πρόταση ρύθμισης ή αν εξετάσουν αντιπρόταση του οφειλέτη; Γιατί υπάρχει πρόβλημα στην λειτουργία της πλατφόρμα και της άντλησης στοιχείων από την ΑΑΔΕ. Ο επικεφαλής της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, τόνισε πως ο ΗΡΑΚΛΗΣ βασίσθηκε σε ρευστοποιήσεις για να επιτευχθούν οι στόχοι των τιτλοποιήσεων, δηλαδή στους πλειστηριασμούς. Γι΄αυτό και έχουμε πάνω από 1,2 εκατ. κόκκινα δάνεια. Η πρακτική των servicers οδηγεί νομοτελειακά σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς και η κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύβεται σε παράθεση των ευθυνών σε τράπεζες και funds. O κ. Κατρίνης αναφέρθηκε και στις σχετικές τροπολογίες που έχει καταθέσει το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ για τα κόκκινα δάνεια και τις οφειλές.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, ανέφερε πως το Ιδιωτικό Χρέος και το ληξιπρόθεσμο αυξάνεται χρόνο με το χρόνο και δεν μειώνεται. Και οι αιτίες είναι γιατί οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ τσάκισαν τα λαϊκά εισοδήματα. Γιατί οι ίδιες αυτές κυβερνήσεις στο ήδη τσακισμένο λαϊκό εισόδημα έβαλαν τρομακτικούς φόρους. Και γιατί με το Νόμο Κατρούγκαλου υπήρξε μια εισφοροεπιδρομή στα εισοδήματα των αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερων επαγγελματιών με αποτέλεσμα να διογκωθούν τα χρέη τους. Αυτό, είπε, καταγράφεται και στους πίνακες του ΚΕΑΟ- ΕΦΚΑ και της ΑΑΔΕ. Τόνισε, ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός και όλα τα μέτρα που συνθέτουν αυτό το πλαίσιο θα εξελιχθεί σε ένα κυνήγι μαγισσών καθώς από πάνω από τον οφειλέτη επικρέμεται η δαμόκλεια σπάθη των πλειστηριασμών, ακόμα και για τα μικρά χρέη. Εκτίμησε ότι το πρόβλημα θα διογκωθεί και παρατήρησε ότι ενώ από το 2010 έχουμε ζητήσει από την ΤτΕ και την Έλληνική Ενωση Τραπεζών να μας πουν πόσα δάνεια έχουν διαγραφεί και τι είδους είναι αυτά, αλλά απάντηση δεν έχουμε πάρει. Αλλά δεν το κάνετε για να μην φανεί ότι είναι σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Τέλος, ανέφερε ο βουλευτής ότι επειδή τα μεγάλα δάνεια των επιχειρήσεων δεν έχουν ακίνητη περιουσία οι τράπεζες και τα funds κυνηγάνε τους πολύ μικρούς δανειολήπτες που δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες των offshore εταιρειών και έχουν κάποιο περιουσιακό στοιχείο στο όνομά τους. Δηλαδή, την «λιανο-μαρίδα» όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καραθανασόπουλος.
Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος, ανέφερε πως η κυβέρνηση υπό την πίεση και της τρόικα προχώρησε σε ένα ακόμα λάθος. Της επιδοτούμενης πώλησης κόκκινων δανείων από τις τράπεζες σε ξένα funds. Oι τράπεζες παραβίασαν την λογική του αναβαλλόμενου φόρου, απαξιώνοντάς τον στην ουσία. Η κυβέρνηση δεν θέλησε να ελέγξει τις τράπεζες ούτε να πάρει πίσω τα χρήματα που έδωσε ο φορολογούμενος για τις ανακεφαλαιοποιήσεις τους. Μεταφέρθηκαν σκόπιμα πολλά κόκκινα δάνεια στους servicers με το Νόμο του 2003 αντί για αυτόν του 2015 για να αποφευχθεί η υποχρέωσή τους να κληθούν οι οφειλέτες και οι εγγυητές, πριν πωληθούν τα δάνειά τους, σε τυχόν διακανονισμό. Αυτές οι μεθοδεύσεις, είπε ο βουλευτής, δεν προωθούν τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Ζήτησε να μην υπάρξει η τροπολογία που ζητούν οι τράπεζες και τα funds. Τόνισε πως τα λάθη των servicers, πρέπει να πληρώνονται από τους ίδιους. Εκτίμησε πως θα υπάρξουν νέες προβλέψεις από τις επισφάλειες της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού. Προέβλεψε ότι τα προβλήματα των τραπεζών θα επιδεινωθούν. Παρατήρησε πως τα funds δεν αγοράζουν πλέον νέα πακέτα δανείων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ. Γι΄αυτό είπε πιθανολογούμε ότι θα υπάρξει η ανάγκη νέας ανακεφαλοποίησης των τραπεζών κάτι που θα εξαγριώσει τους πολίτες.
Στην συνεδρίαση της Επιτροπής δεν συμμετείχε βουλευτής από την ΚΟ του ΜέΡΑ 25