Από την έντυπη έκδοση
Των Φάνη Ζώη και Σταμάτη Ζησίμου
Αλυσιδωτές ανατιμήσεις σε ευρεία γκάμα αγαθών και υπηρεσιών προκαλούν η παραμονή, επί μακρόν, στα ύψη των τιμών των ενεργειακών αγαθών και οι εφιαλτικές προοπτικές για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου.
Με αυξήσεις τιμών προειδοποιούν ήδη, λόγω του ενεργειακού κόστους, οι αρτοποιοί και οι ιδιοκτήτες φορτηγών αυτοκινήτων, καθώς και των ταξί, ενώ, λόγω του υψηλού πληθωρισμού, αναμένονται αυξήσεις και στα διόδια.
Επίσης, τυχόν αύξηση του κόστους των οδικών μεταφορών δημιουργεί νέες πιέσεις για επιπλέον αυξήσεις τιμών στα μεταφερόμενα αγαθά, διευρύνοντας τον φαύλο κύκλο των ανατιμήσεων.
Η αύξηση της τιμής των καυσίμων -που πυροδοτεί περαιτέρω ανατιμήσεις σε βασικά είδη, σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός ήδη σκαρφάλωσε στο 12%- εντείνει τις πιέσεις στην κυβέρνηση για πρόσθετη στήριξη των επαγγελματιών, με μέτρα που θα ελαφρύνουν το βάρος του ενεργειακού κόστους.
Αναλυτικότερα, οι επαγγελματίες αυτοκινητιστές ζητούν μείωση του ειδικού φόρου στα καύσιμα για να αντιμετωπίσουν τις αυξήσεις που σημειώνονται το τελευταίο διάστημα. Εναλλακτικά, όπως αναφέρει ο Απόστολος Κενανίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών - Αυτοκινητιστών Ελλάδος (ΟΦΑΕ), ζητούν την εφαρμογή πλαφόν στην τιμή διάθεσης του πετρελαίου κίνησης στους επαγγελματίες μεταφορείς, έτσι ώστε να επανέλθει το κόστος της μεταφοράς σε βιώσιμα επίπεδα και να μπορέσουν οι επαγγελματίες να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, συμβάλλοντας στη διατήρηση του ομαλού εφοδιασμού της αγοράς.
Οι αποφάσεις μας, τόνισε, θα εξαρτηθούν από τις απαντήσεις που θα έχουμε από την Πολιτεία, ενώ έδωσε ένα παράδειγμα των επιπτώσεων που θα υπάρξουν σε περίπτωση που τραβήξουν χειρόφρενο: «Μέσα σε ένα τριήμερο τα πρατήρια δεν θα έχουν καύσιμα για να μπορούν να τα δίνουν στους πολίτες. Δεύτερον, σε ένα πενθήμερο η αγορά γενικά θα νεκρώσει. Δεν θα υπάρχει στα ράφια κανένα προϊόν, αλλά δεν θέλουμε να φτάσουμε εκεί».
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα καύσιμα, σύμφωνα με την ΟΦΑΕ, συνήθως αποτελούν περίπου το 45% του λειτουργικού κόστους ενός φορτηγού οχήματος, ενώ το ποσοστό σήμερα αγγίζει το 70% λόγω της αύξησης της τιμής τους. Παράλληλα, η μετακύλιση των αυξήσεων στους πελάτες των μεταφορέων είναι πρακτικά αδύνατη, υποστηρίζουν, καθώς η αγορά αδυνατεί να αντεπεξέλθει.
Επιπλέον, συνεχίζουν, οι μεταφορείς έχουν κληθεί να απορροφήσουν την αύξηση του κόστους πετρελαίου σε είδη και υπηρεσίες τις οποίες χρησιμοποιούν -όπως, για παράδειγμα, το κόστος των ακτοπλοϊκών ναύλων με την επιβολή επίναυλου καυσίμου, ο οποίος έχει αυξητική τάση-, αναλαμβάνοντας τελικά εξ ολοκλήρου την οικονομική πίεση.
Σημειώνεται ότι η πλειονότητα των ελληνικών μεταφορικών επιχειρήσεων λειτουργεί σήμερα με αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα, ενώ τα χρηματοοικονομικά αποθεματικά έχουν πλέον μηδενιστεί.
Παράλληλα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πως η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών οδικών μεταφορών είναι μικρές, καθώς στην Ελλάδα πρόκειται κατά κύριο λόγο για μεμονωμένους αυτοκινητιστές, με τον μέσο όρο ιδιοκτησίας φορτηγών οχημάτων να φτάνει σε 1,2 οχήματα ανά ιδιοκτήτη. Έτσι οι εταιρείες αυτού του μεγέθους δεν μπορούν εύκολα να έχουν πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικά εργαλεία και δεν έχουν αποθεματικά για να καλύψουν τα αυξανόμενα ελλείμματα ταμειακών ροών.
«SOS» από αρτοποιούς για λουκέτα
Αύξηση της επιδότησης του κόστους ενέργειας, μείωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), καθώς και μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ζητούν οι βιοτέχνες αρτοποιοί της χώρας, διότι με τις παρούσες συνθήκες οι αυξήσεις στο ψωμί θα είναι αναπόφευκτες.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδας (ΟΑΕ) Μιχάλη Μούσιο, για να επιβιώσουν τα χιλιάδες αρτοποιεία της χώρας -δεδομένου δε ότι είναι από τις πιο ενεργοβόρες επιχειρήσεις-, θα πρέπει η τιμή του ρεύματος να μην υπερβαίνει τα 15-16 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ο ΦΠΑ να μειωθεί από το 13% στο 6%, αλλά και να μειωθεί ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο.
Όπως ανέφερε ο ίδιος χθες, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, από το καλοκαίρι του 2021 με την έναρξη της ενεργειακής κρίσης έως και σήμερα τα λειτουργικά κόστη των αρτοποιείων έχουν διπλασιαστεί, ενώ από τις αρχές του έτους, ο συνολικός τζίρος έχει μειωθεί κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό, 20%.
Η αύξηση του κόστους και η μείωση του τζίρου είχαν ως αποτέλεσμα να κλείσουν 204 αρτοποιεία ανά την Ελλάδα, ενώ στα πρόθυρα του λουκέτου εκτιμάται ότι είναι περίπου το 10% των 14.400 βιοτεχνικών αρτοποιείων της χώρας.
Ο κ. Μούσιος παρουσίασε και στοιχεία από τα οποία προκύπτουν ότι το κόστος ενέργειας έχει εκτοξευθεί. Ειδικότερα παρουσίασε στοιχεία ότι όταν ένα αρτοποιείο πλήρωνε 1.980 ευρώ σε ηλεκτρική ενέργεια το καλοκαίρι του 2021, φέτος τον Οκτώβριο το κόστος για το ίδιο αρτοποιείο έχει εκτοξευθεί στα 5.914 ευρώ.
Για αρτοποιείο που το καλοκαίρι του 2021 πλήρωνε 870 ευρώ για φυσικό αέριο, τον Σεπτέμβριο του 2022 το κόστος έφθασε τα 2.600 ευρώ, ενώ ένα αρτοποιείο που πέρυσι το καλοκαίρι πλήρωνε πετρέλαιο 1.178 ευρώ, αυτή τη στιγμή πληρώνει 2.024 ευρώ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ως πρόεδρος της Ομοσπονδίας ο κ. Μούσιος δεν παρακινεί τα μέλη της να προχωρήσουν σε αυξήσεις, καθώς κάτι τέτοιο απαγορεύεται, ωστόσο, εκτιμά, ότι αν δεν ληφθούν μέτρα από την κυβέρνηση, δεν υπάρχει άλλος τρόπος επιβίωσης των αρτοποιών από το να αυξήσουν τις τιμές, οι οποίες -όπως είπε- παρά τον υπερδιπλασισμό στα λειτουργικά κόστη, έχουν αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 16,5%.