Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Με επιπλέον 500 εκατ. ευρώ στον φετινό προϋπολογισμό και ένα «ειδικό αποθεματικό» στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2023 σχεδιάζει η κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει τις επιδοτήσεις ρεύματος και φυσικού αερίου.
Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να συγκρατήσει το δημοσιονομικό κόστος για την επιδότηση της ενέργειας -ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στο 1,8 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου. Δεδομένου ότι έχουν ήδη «φαγωθεί» περίπου 1,3 δισ. ευρώ μέχρι τώρα, περισσεύουν περί τα 500 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτηθούν οι επιδοτήσεις του τελευταίου τριμήνου τόσο για το ρεύμα όσο και για το φυσικό αέριο. Ο «πονοκέφαλος» όμως δεν αφορά μόνο το πώς θα κλείσει το τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες θα πρέπει να κατατεθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2023.
Διευκρινίζεται πως ο «λογαριασμός» της επιδότησης των υψηλών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου κόστισε (και θα κοστίσει) αρκετά δισ. ευρώ, καθώς το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Το ποσό του 1,8 δισ. ευρώ αφορά μόνο τη συνεισφορά του κρατικού προϋπολογισμού.
Δεδομένης της αβεβαιότητας για την πορεία των τιμών ενέργειας -και επειδή δύσκολα θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο μέχρι την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου που θα κατατεθεί το προσχέδιο στη Βουλήτο οικονομικό επιτελείο θα ενσωματώσει ένα «ειδικό αποθεματικό» στο σκέλος των δαπανών για να καλυφθούν οι πρώτοι μήνες του νέου έτους. Ανάλογα με την εξέλιξη των τιμών, αλλά και την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2023, το περιεχόμενο αυτού του ειδικού αποθεματικού θα τροποποιείται ώστε να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση των επιδοτήσεων στην ενέργεια.
Ενώ αύριο ανακοινώνεται η επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης σε ρεύμα και φυσικό αέριο για τον μήνα Οκτώβριο, το μεγάλο ερώτημα που απασχολεί το οικονομικό επιτελείο είναι αν ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος θα αποδειχτεί επαρκής για να χρηματοδοτηθούν οι επιδοτήσεις και του τελευταίου τριμήνου της χρονιάς. Οι προβλέψεις που έγιναν στηρίζονται σε μια βασική υπόθεση, η οποία μπορεί να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή: ότι οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα ξεκινήσουν και πάλι να ανεβαίνουν με τον εκρηκτικό ρυθμό των προηγούμενων εβδομάδων.
Το φυσικό αέριο υποχώρησε χθες ακόμη και στα 170 ευρώ ανά μεγαβατώρα, που συνιστά και τη χαμηλότερη τιμή του τελευταίου τριμήνου. Όσο για την τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας, έχει κινηθεί τον Σεπτέμβριο στο επίπεδο των 436 ευρώ κατά μέσο όρο, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Αυτή η «συγκράτηση» στα επίπεδα του Αυγούστου δημιουργεί και τις προϋποθέσεις για αποκλιμάκωση των τιμών λιανικής τουλάχιστον για τον Οκτώβριο.
Η μείωση της τιμής λιανικής τον Οκτώβριο σε συνδυασμό με τη μείωση της κατανάλωσης (λόγω περαιτέρω υποχώρησης της ζέστης), αλλά και της αλλαγής του «μίγματος» παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι οι τρεις βασικοί λόγοι για τους οποίους εκτιμάται ότι το δημοσιονομικό κόστος επιδότησης του ρεύματος μπορεί να συγκρατηθεί στα 200 εκατ. ευρώ ή και ακόμη χαμηλότερα.
Κλιμακωτό σύστημα
Η προωθούμενη κλιμακωτή επιδότηση της ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται ότι μπορεί επίσης να συμβάλει στη συγκράτηση της κατανάλωσης του ρεύματος. Επίσης, οι πρόσθετες επιδοτήσεις για όσους κάνουν εξοικονόμηση 15% σε σχέση με πέρυσι θα έχουν θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθώς τα ποσά που θα γλιτώνει το κράτος θα είναι περισσότερα από αυτά που θα καταβάλλει για τις επιδοτήσεις.
Με αντίστοιχα σχετικά χαμηλό δημοσιονομικό κόστος προβλέπεται -πάντοτε υπό την αίρεση της πορείας των διεθνών τιμώνότι θα κυλήσει και ο Νοέμβριος, ενώ για τον Δεκέμβριο, λόγω της αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα υδροηλεκτρικά, εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος των επιδοτήσεων θα καταστεί εφικτό να καλυφθεί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και όχι με πόρους του κρατικού προϋπολογισμού.