Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Ένα εντελώς καινούργιο πεδίο στεγαστικής πολιτικής δημιουργεί η κυβέρνηση, με στόχο να στηρίξει τα νέα ζευγάρια για να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι, σε μια περίοδο έντονου δημογραφικού προβλήματος.
Η προσφορά χαμηλότοκων ή ακόμα και άτοκων δανείων, οι προϋποθέσεις αξιοποίησης του νέου μοντέλου, τα όρια εισοδήματος και ηλικίας που τίθενται, αλλά και η περαιτέρω κάλυψη των ακινήτων, μέσω ανακαινίσεων, αποτελούν ζητούμενα για χιλιάδες νέα ζευγάρια. Η «Ν» σας παραθέτει έναν χρηστικό οδηγό, ώστε οι επίδοξοι δικαιούχοι του προγράμματος «Σπίτι Μου» να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες και τους όρους που πρέπει να πληρούν. Ακολουθούν 12 επιμέρους παράμετροι της νέας στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης, ως εξής:
1. Έναρξη εφαρμογής των μέτρων: Ορισμένα θα ξεκινήσουν άμεσα, για άλλα έχει ξεκινήσει η προετοιμασία προκειμένου να τεθούν σταδιακά σε εφαρμογή από το 2023. Για παράδειγμα, άμεσα θα αυξηθεί κατά 50% το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, όπως και το επίδομα στέγασης για τους μαθητές στις Σχολές της ΔΥΠΑ (ΟΑΕΔ) που φοιτούν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Επίσης, το πρόγραμμα «Κάλυψη» (μέσω του οποίου θα νοικιαστούν από το Δημόσιο και θα διατεθούν σε φτωχότερα νέα ζευγάρια ιδιωτικές κατοικίες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Εστία» για τη στέγαση μεταναστών) θα ξεκινήσει στις αρχές του 2023, όταν θα είναι διαθέσιμες οι κατοικίες και θα έχουν ολοκληρωθεί τυχόν επισκευές. Από το α’ τρίμηνο του 2023 θα ξεκινήσει η χορήγηση των χαμηλότοκων δανείων για αγορά κατοικίας από νέους. Όλα τα προγράμματα θα ξεκινήσουν πάντως εντός του 2023.
2. Δόση δανείου και επιτόκιο: Πρακτικά όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα αυτό θα πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου που θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο που αντιστοιχεί στο σπίτι που επέλεξαν. Το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα είναι στο 1%, αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων. Το κυριότερο, με την αποπληρωμή του δανείου θα αποκτήσουν την ιδιοκτησία του σπιτιού. Ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ θα πληρώνει μηνιαία δόση 275-285 ευρώ αντί για 415 ευρώ που είναι η δόση για το ίδιο σπίτι με τα τρέχοντα επιτόκια της αγοράς. Το ετήσιο όφελος στην περίπτωση αυτή είναι 1.680 ευρώ.
3. Μηδενικό επιτόκιο: Το επιτόκιο του στεγαστικού δανείου θα είναι μηδενικό για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες.
4. Πλαφόν δανείου: Το όριο που έχει τεθεί είναι τα 150.000 ευρώ. Κρίθηκε ότι για ένα νέο ζευγάρι είναι ένα ποσό που μπορεί να αξιοποιηθεί για την αγορά ενός ακινήτου, που μπορεί να καλύψει τις στεγαστικές ανάγκες του. Στο ανώτατο επίπεδο εκτιμάται ότι θα προκύψουν έως 10.000 ωφελούμενοι που θα λάβουν ένα τέτοιο στεγαστικό δάνειο.
5. Εισόδημα: Με το πρόγραμμα αυτό αποκτούν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό νοικοκυριά που υπό κανονικές συνθήκες δύσκολα θα πληρούσαν τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης, όπως για παράδειγμα μισθωτοί με μηνιαίο καθαρό εισόδημα ίσο με 715 ευρώ τον μήνα.
6. Ηλικία: Το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» απευθύνεται σε νέους και ζευγάρια 25 39 ετών. Στόχος είναι η στεγαστική αποκατάσταση των νέων, που αντιμετωπίζουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αντιμετώπιση του δημογραφικού, αλλά και η έλλειψη στέγης, ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για τη δημιουργία οικογένειας. Αρκεί για τη λήψη του δανείου ο ένας από τους δύο να είναι 25-39 ετών.
7. Ακίνητα-ηλικία: Το πρόγραμμα των στεγαστικών δανείων αφορά ακίνητα τα οποία έχουν κατασκευαστεί έως το 2007. Τα ακίνητα που θα μπορούν να καλυφθούν από το δάνειο που θα προκύψει θα πρέπει να είναι έως 120 τετραγωνικά μέτρα.
8.Συνδυασμός προγραμμάτων: Το πρόγραμμα των χαμηλότοκων δανείων μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για νέους.
9. Οφέλη για ιδιοκτήτες: Οι ιδιοκτήτες που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Κάλυψη», θα έχουν εγγυημένο εισόδημα από το μίσθωμα που θα καταβάλλει το κράτος για τις κατοικίες τους, οι οποίες θα διατεθούν σε νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το κράτος αναλαμβάνει επίσης τις επισκευές. Από την άλλη, το πρόγραμμα μαζικής αξιοποίησης κλειστών ιδιωτικών κατοικιών προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες τους θα τις παραχωρήσουν για τουλάχιστον 5 χρόνια στο κράτος, το οποίο θα αναλάβει να τις ανακαινίσει και θα τις διαθέσει σε νέους και νέα ζευγάρια. Με το πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» οι ιδιοκτήτες κλειστών κατοικιών θα επιδοτηθούν για να τις ανακαινίσουν, υπό την προϋπόθεση να τις διαθέσουν για μίσθωση τουλάχιστον 3 ετών. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Ανακαινίζω» προβλέπει συνδυασμό επιδότησης και άτοκου ή χαμηλότοκου δανεισμού σε νέους για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που ιδιοκατοικούν.
10. Ανακαίνιση ενοικίαση: Ιδιοκτήτες κενών κατοικιών έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα θα λάβουν επιδότηση έως 40% για εργασίες ανακαίνισης των κατοικιών (ύψους έως 10.000 ευρώ), οι οποίες θα πρέπει στη συνέχεια να νοικιαστούν τουλάχιστον για τρία έτη. Κάθε δικαιούχος μπορεί να κάνει αίτηση για μία μόνο κατοικία και πρέπει να έχει οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ. Με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης που θα εφαρμοστούν, θα πριμοδοτούνται όσοι έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη.
11. Εξοικονομώ για νέους Ανακαινίζω για νέους: Στο «Εξοικονομώ για νέους» οι επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι η αντικατάσταση κουφωμάτων, η εξωτερική θερμομόνωση, τα συστήματα θέρμανσης ψύξης, τα συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης, τα συστήματα smart home και οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές. Στο «Ανακαινίζω για νέους» επιδοτείται η ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, η αντικατάσταση της πόρτας εισόδου, η αντικατάσταση και οι επισκευές ηλεκτρικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, η αντικατάσταση επιφανειών πατωμάτων, τα επιχρίσματα και οι επισκευές δομικών στοιχείων.
12. Φοιτητές: Το στεγαστικό επίδομα αυξάνεται στα 1.500 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 50%. Αυξάνεται στα 2.000 ευρώ σε όλες τις περιπτώσεις φοιτητών που συγκατοικούν. Επίσης, θα κατασκευαστούν μέχρι το 2027 άλλες 8.150 κλίνες, αναβαθμίζοντας τις φοιτητικές εστίες σε πέντε Πανεπιστήμια της χώρας: Θράκη, Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία, Δυτική Αττική και Κρήτη.
