Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Yποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας βάσει μηνιαίου στόχου. Με τα κράτη μέλη να έχουν τη διακριτική ευχέρεια να προσδιορίσουν σε ποιες ώρες θα εφαρμόσουν αυτή τη μείωση.
Η πρόταση αυτή θα τεθεί στο τραπέζι των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαικής Ενωσης , στην έκτακτη σύνοδο κορυφής στην Πράγα, στις αρχές Οκτωβρίου. Γιατί οι 27 ηγέτες θα λάβουν την τελική απόφαση-αν συμφωνήσουν βέβαια-με βάση την πρόταση που θα διατυπώσει η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιερ και θα συζητήσουν οι υπουργοί Ενέργειας σε έκτακτη σύνοδο στις 30 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, «ο υποχρεωτικός στόχος θα πρέπει να προκύπτει από την επιλογή κατά μέσο όρο 3-4 ωρών αιχμής ,για κάθε εργάσιμη ημέρα. Η χρονική περίοδος στην οποία θα εφαρμοστεί η μείωση της κατανάλωσης, «θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει εκείνες τις ώρες στις οποίες η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές είναι χαμηλή».
Ο στόχος για τη μείωση της κατανάλωσης δεν είναι ποσοτικοποιημένος στο προσχέδιο και θα αποτελέσει επίσης αντικείμενο συζήτησης το πρωί της Πέμπτης, όταν θα συνεδριάσει το Κολέγιο των Επιτρόπων της ΕΕ.
Την περασμένη εβδομάδα, ο προσανατολισμός της Επιτροπής ήταν μείωση 10% . Η ποσοτικοποίηση της μηνιαίας περικοπής θα γίνει με βάση τη μέση κατανάλωση των 5 τελευταίων ετών ,πριν από την περίοδο 1ης Νοεμβρίου-31ης Μαρτίου κατά την οποία η ΕΕ ζητά μείωση της κατανάλωσης.
Διαφωνία για το πλαφόν
Από την άλλη πλευρά, η επιβολή ενός ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου και όχι μόνο του ρωσικού , φαίνεται ότι δεν περνάει. Η πρόταση συνάντησε την αντίδραση μεγάλων καταναλωτριών χωρών, όπως η Γερμανία και ην Ολλανδία, αλλά κυρίως μεταξύ των χωρών που προμηθεύουν αέριο,όπως η Νορβηγία : ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γιόνας Γκαρ Στέρε σε τηλεφωνική επικοινωνία με την φον ντερ Λάιεν εξέφρασε έντονο «σκεπτικισμό» για το πλαφόν . Η Νορβηγία ξεπέρασε τη Ρωσία και έγινε πλέον η μεγαλύτερη προμηθεύτρια φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς αυξήθηκαν κατά 8% οι δικές της παραδόσεις. Και έχοντας επωφεληθεί από την αύξηση της τιμής, δεν θέλει φυσικά να μειώσει τα έσοδά της .
Αντίθετες με την επιβολή πλαφόν είναι επίσης χώρες ,όπως η Αλγερία και το [ Αζερμπαϊτζάν, που προμηθεύουν την Ευρώπη με αέριο.
Πρόβλημα για τη Μόσχα
Προβλήματα αντιμετωπίζει όμως και η Μόσχα, καθώς το δημοσιονομικό πλεόνασμα που είχε εξασφαλίσει το πρώτο εξάμηνο, έχει σχεδόν εξαφανιστεί, όπως γράφουν οι Financial Times.
Η Ρωσία μπόρεσε να παρουσιάσει δημοσιονομικό πλεόνασμα σχεδόν 500 δισεκατομμυρίων ρουβλίων τους μήνες από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο, αλλά αυτό συρρικνώθηκε στα 137 δισεκατομμύρια ρούβλια τον περασμένο μήνα. Μόνο τον Αύγουστο , υπήρξε μηνιαίο έλλειμμα έως και 360 δισεκατομμυρίων ρουβλίων (5,8 δισεκατομμύρια ευρώ).
Οι οικονομολόγοι αποδίδουν αυτή την πτώση στην απότομη μείωση των ρωσικών εσόδων από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο, τα ρωσικά έσοδα από τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 18 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας στη Μόσχα, η ρωσική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 4,3% τον Ιούλιο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Μέχρι πόσα θα πληρώσει ο Πούτιν
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Gazprom ανακοίνωσε ότι η παραγωγή φυσικού αερίου είχε ήδη μειωθεί κατά 15% τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές, που ρέουν κυρίως προς την Ευρώπη, έχουν καταρρεύσει κατά περισσότερο από το ένα τρίτο.
Ο Λίον Χιρθ, καθηγητής Ενεργειακής Πολιτικής στο Hertie School του Βερολίνου, σε συνέντευξή του στην Tagesspiegel, προέβλεψε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν δεν θα μπορέσει «να συνεχίσει επ' αόριστον το παιχνίδι του αερίου». Είναι αλήθεια ότι οι αυξημένες τιμές της ενέργειας τους τελευταίους έξι μήνες δημιούργησαν για τη Ρωσία «ένα άνετο μαξιλάρι συναλλάγματος». Ωστόσο, η μείωση του φυσικού αερίου «τουλάχιστον δεν είναι πλέον οικονομικά ελκυστική» για τη Ρωσία, λέει ο καθηγητής Χιρθ και προσθέτει: « Το ερώτημα είναι: «Πόσα είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο Πούτιν για τον πόλεμό του;».
