Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Η χορήγηση αυξημένου επιδόματος θέρμανσης σε ακόμη περισσότερα νοικοκυριά είναι μέχρι στιγμής ένα από τα μέτρα που φαίνεται ότι έχουν «κλειδώσει» και αναμένεται να περιληφθούν στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από το «βήμα» της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, το προσεχές Σάββατο.
Ανάμεσα στις υπόλοιπες κυβερνητικές δράσεις που αναμένεται να εξαγγελθούν είναι η συνέχιση της επιδότησης της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος από το κράτος και τους παρόχους, η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και για τα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ που προέρχονται από μισθούς του δημοσίου τομέα και από συντάξεις, η χορήγηση αυξήσεων στις συντάξεις για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια και η εφαρμογή μέτρων για τη μείωση του κόστους των μετακινήσεων των πολιτών με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Από κει και πέρα, στο «καλάθι της ΔΕΘ» ενδέχεται να χωρέσουν κι άλλα μέτρα, καθώς, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, το καλοκαίρι «δημιουργήθηκε καινούργιος πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος» λόγω της καλύτερης του αναμενομένου εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού. Όμως, ποια ακριβώς θα είναι τα μέτρα αυτά και πόσο θα κοστίσουν στον κρατικό προϋπολογισμό θα εξαρτηθούν από ορισμένες άλλες νεότερες εξελίξεις που αναμένονται εντός της εβδομάδας.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα όσα ανέφεραν το Σαββατοκύριακο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ιωάννης Οικονόμου -μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ- και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε δύο συνεντεύξεις του, στον τηλεοπτικό σταθμό ΟPEN και στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα mononews.gr:
1) Το επίδομα θέρμανσης, το οποίο κατά την περίοδο 2021-2022 κυμάνθηκε από 100 έως 750 ευρώ και καταβλήθηκε σε 827.575 νοικοκυριά που χρησιμοποιούν για τη θέρμανσή τους πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλες μορφές θέρμανσης, όπως τηλεθέρμανση και καυσόξυλα, αναμένεται να είναι αυξημένο και να καταβληθεί σε ακόμη περισσότερα νοικοκυριά, μέσω διεύρυνσης των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων χορήγησής του.
2) Τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών - Μεταφορών και Οικονομικών αναμένεται να εγκρίνουν «πακέτο» ρυθμίσεων για τη μείωση του κόστους των μετακινήσεων των πολιτών. Το «πακέτο» θα περιλαμβάνει μειώσεις στο κόστος αγοράς εισιτηρίων για μετακινήσεις με αστικά λεωφορεία, τραμ, μετρό και προαστιακό σιδηρόδρομο -είτε μέσω μειώσεων των τιμών είτε μέσω επιδοτήσεων-, ενώ ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (αναπήρους, ανέργους, απόρους κ.λπ.) ενδέχεται να δοθεί η δυνατότητα δωρεάν μετακινήσεων για έναν συγκεκριμένο αριθμό δρομολογίων ή μέχρι ένα όριο χιλιομέτρων. Στο «πακέτο» των παρεμβάσεων αυτών εντάσσεται και η παράταση της εφαρμογής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13% (αντί 24%) σε όλες τις τιμές παροχής υπηρεσιών μεταφοράς επιβατών (στα εισιτήρια λεωφορείων, τρένων, αεροπλάνων και κόμιστρα ταξί).
3) Η επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος από τον κρατικό προϋπολογισμό και τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας που έχει ως στόχο την κάλυψη ποσοστών από 90% έως και 100% των επιπλέον επιβαρύνσεων από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής θα συνεχιστεί και τους προσεχείς μήνες, τουλάχιστον μέχρι και το καλοκαίρι του 2023, όπως ήδη έχει ανακοινωθεί.
4) Από την 1η-1-2023 θα πάψει να επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα από μισθούς του δημοσίου τομέα και στα εισοδήματα από συντάξεις, τα οποία υπερβαίνουν ετησίως τα 12.000 ευρώ. Το μέτρο αυτό έχει ήδη εξαγγελθεί από τον πρωθυπουργό. Ωφελημένοι από την εφαρμογή του θα είναι περίπου 500.000 δημόσιοι υπάλληλοι, δημόσιοι λειτουργοί και συνταξιούχοι με ετήσια φορολογητέα εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις άνω των 12.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί από την 1η-1-2023 θα λάβουν αυξήσεις στις καθαρές αποδοχές τους, καθώς από την ημερομηνία αυτή θα σταματήσει η μηνιαία παρακράτηση της εισφοράς από τους μισθούς όλων των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου και από όλες τις συντάξεις.
5) Από την 1η-1-2023 θα καταβληθούν αυξήσεις στις συντάξεις που λαμβάνουν περίπου 1.000.000 δικαιούχοι. Οι αυξήσεις θα προκύψουν από την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, που προβλέπει «ξεπάγωμα» των συντάξεων και χορήγηση αυξήσεων οι οποίες θα ανέρχονται σε ποσοστό ίσο με το 50% του αθροίσματος δύο ποσοστών:
- του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας κατά το προηγούμενο έτος και
- του μέσου ετήσιου ρυθμού αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή (πληθωρισμού).
Όπως ήδη έχει αποκαλύψει η «Ν», από την εφαρμογή αυτών των διατάξεων εκτιμάται ότι θα προκύψουν ονομαστικές αυξήσεις 7% στα ακαθάριστα ποσά των συντάξεων. Οι αυξήσεις αυτές, σε συνδυασμό με την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όσους συνταξιούχους λαμβάνουν ετησίως αποδοχές άνω των 12.000 ευρώ ή άνω των 1.000 ευρώ μηνιαίως, θα οδηγήσουν τα καθαρά ποσά των συντάξεων σε επίπεδα υψηλότερα κατά 5,5% έως και 13,3% σε σύγκριση με αυτά του 2022 για περίπου 1.000.000 συνταξιούχους που θα είναι οι ωφελημένοι. Ιδιαίτερα κερδισμένοι θα είναι, μεταξύ άλλων, 280.000 παλαιοί συνταξιούχοι (πριν από τον Μάιο του 2016) με 30 έτη ασφάλισης και άνω που είχαν επανυπολογισμό σύνταξης και πήραν αύξηση μηδενίζοντας την προσωπική διαφορά. Όσοι αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 με 30 και άνω έτη ασφάλισης δεν έχουν προσωπική διαφορά και θα πάρουν κι αυτοί ολόκληρη την αύξηση του 2023, ενώ αν το εισόδημά τους είναι πάνω από τα όρια επιβολής της εισφοράς αλληλεγγύης θα κερδίσουν και από την κατάργησή της.
Το καλοκαίρι δημιουργήθηκε πρόσθετος χώρος
Το «καλάθι» των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ενδέχεται να… χωρέσει και άλλα μέτρα οικονομικών ενισχύσεων, μόνιμου ή και προσωρινού χαρακτήρα. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε, στη συνέντευξή στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN, ότι «υπάρχει καινούργιος πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος ο οποίος δημιουργήθηκε το καλοκαίρι», προήλθε από την καλύτερη εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού και την επιτάχυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και από έκτακτα γεγονότα, όπως οι ανατιμήσεις και η ακρίβεια που αύξησαν πέραν των προβλέψεων τα έσοδα από την έμμεση φορολογία. Ο νέος αυτός δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιηθεί τόσο για μόνιμα όσο και για προσωρινά μέτρα οικονομικής ενίσχυσης των πολιτών.
Τάση υπέρβασης των στόχων
Σύμφωνα με τα όσα τονίζουν αρμόδιες πηγές, το ύψος και το εύρος των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και του επιδόματος θέρμανσης, το εάν θα δοθεί έξτρα επιδότηση στα νοικοκυριά που καταναλώνουν φυσικό αέριο για τη θέρμανσή τους, καθώς και το εάν τελικά θα χωρέσουν στο «καλάθι της ΔΕΘ» και ορισμένα ακόμη μέτρα, όπως η νέα «επιταγή ακρίβειας» για τις οικονομικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και η συνέχιση της επιδότησης των καυσίμων κίνησης θα εξαρτηθούν από τα γεγονότα που θα λάβουν χώρα εντός αυτής της εβδομάδας και είναι, αναλυτικά, τα εξής:
α) Μεθαύριο Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου θα υπάρξουν ανακοινώσεις από την ΕΛΣΤΑΤ για το ύψος του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2ο τρίμηνο του 2022. Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι αυτή θα είναι ιδιαίτερα υψηλή.
β) Δύο ημέρες μετά, την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου, θα υπάρξουν ανακοινώσεις, επίσης από την ΕΛΣΤΑΤ, για το ύψος του πληθωρισμού, που εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα σημειώσει για δεύτερο συνεχή μήνα αποκλιμάκωση.
γ) Στο ΥΠΟΙΚ μέσα στην εβδομάδα θα έχουν μία σαφή εικόνα για την πορεία των δημοσίων εσόδων κατά τον μήνα Αύγουστο και συνολικά κατά το οκτάμηνο του τρέχοντος έτους. Οι πρώτες πληροφορίες θέλουν να έχει διατηρηθεί η τάση υπέρβασης του στόχου και να έχει διευρυνθεί ο δημοσιονομικός χώρος που ήδη έχει δημιουργηθεί στο επτάμηνο.
δ) Οι εισπράξεις από τον τουρισμό αναμένεται να σπάσουν ρεκόρ καθώς ήδη από το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους κινούνται στο 96% των εισπράξεων του 2019. Στο κυβερνητικό επιτελείο θα υπάρξει μια καλύτερη εικόνα εντός της προσεχούς εβδομάδας με ενσωμάτωση και των στοιχείων του Αυγούστου, που αναμφίβολα είναι ιδιαίτερα θετικά, σύμφωνα τουλάχιστον με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις.
ε) Τέλος, μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να ξεκαθαρίσει ο οδικός χάρτης των παρεμβάσεων απέναντι στην ενεργειακή ακρίβεια, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δείχνει αποφασισμένη όσο ποτέ να βάλει φρένο σε αυτή την παράνοια των ανεξέλεγκτων τιμών.Όλα τα παραπάνω θα διαμορφώσουν ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κινηθούν ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με γνώμονα την παραδοχή ότι «οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι».
