Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Στον όχι και τόσο μακρινό Αύγουστο του 2019 η εταιρεία WeWork του Adam Neumann, που είχε πείσει τη Wall Street ότι φέρνει την επανάσταση στα επαγγελματικά ακίνητα με τον διαμοιρασμό χώρων γραφείου (office space sharing), κατέθετε τα χαρτιά της στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) για εισαγωγή στο χρηματιστήριο. Τότε αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά ότι βαρυνόταν με ζημιές πολλών δισεκατομμυρίων, την ώρα που ο ιδρυτής και επικεφαλής της Neumann διήγαγε πολυτελέστατο βίο. Ένα ξέφρενο πάρτι έφτανε στο τέλος του με τα φώτα να σβήνουν απότομα.
Μέσα σε έναν μήνα η WeWork θα αναγκαζόταν να ρίξει τον πήχυ για την αποτίμησή της στα 10 δισ. από 47 δισ. δολάρια, να απομακρύνει τον Neumann από τη θέση του CEO και να αναστείλει τα σχέδια για IPO. Τον Οκτώβριο εκείνου του έτους πέρασε στον έλεγχο της SoftBank και τον Νοέμβριο απέλυσε 2.400 υπαλλήλους. Ένας δυνατός κρότος ακούστηκε στη Wall Street. Ήταν η φούσκα του sucess story που είχε μόλις σπάσει. Μία φούσκα που ενέπνευσε δεκάδες άρθρα, βιβλία που έγιναν best sellers όπως το Billion Dollar Loser του Reeves Wideman, αλλά και μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη με πρωταγωνιστές τους Τζάρεντ Λέτο και Αν Χάθαγουεϊ.
SHUTTERSTOCK
Ο Neumann είχε φροντίσει να «πουλήσει» στη Wall Street και στον Masayoshi Son του ιαπωνικού κολοσσού SoftBank την ιστορία του φτωχού αγοριού που μεγάλωσε σε ένα κιμπούτς στο Ισραήλ για να εξελιχθεί σε μία ιδιοφυία με καινοτόμες ιδέες. Παρουσίαζε τη WeWork αρχικά ως «καπιταλιστικό κιμπούτς» και κατόπιν ως «φυσικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης» (physical social network), τη διοικούσε με άκρως αμφιλεγόμενες μεθόδους (που περιελάμβαναν υποχρεωτική συμμετοχή των εργαζομένων σε πάρτι και εκδρομές για bonding) και προσέλκυε πακτωλό χρημάτων - τα οποία όπως αποδείχθηκε «έκαιγε» με εντυπωσιακούς ρυθμούς.
Θα περίμενε κανείς ο επιχειρηματίας αυτός να έχει βρεθεί πια στο περιθώριο. Και έτσι φάνηκε να συμβαίνει για ένα μικρό διάστημα. Ο ίδιος όμως κάνει τώρα τη μεγάλη επιστροφή, εξασφαλίζοντας και πάλι τη στήριξη παχυλής χρηματοδότησης, γεγονός που προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις.
Η νέα εταιρεία του ονομάζεται Flow. Και οι πληροφορίες για αυτήν είναι ελάχιστες. Δεν χρειάζονται, θα έλεγε ο ίδιος. Αρκεί που στηρίζεται σε μία νέα μεγάλη ιδέα. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal o Ισραηλινός επιχειρηματίας έχει αγοράσει μερίδια σε περισσότερα από 4.000 διαμερίσματα ανά τις ΗΠΑ, με στόχο να να δημιουρήσει ένα «ευρέως γνωστό brand στην ενοικίαση διαμερισμάτων με μεγάλες ανέσεις». Η εταιρεία Andreessen Horowitz, μεγάλο όνομα στον χώρο των venture capitals, ανακοίνωσε ότι στηρίζει τη Flow με χρηματοδότηση, πλέκοντας το εγκώμιο του Neumann ως «οραματιστή ηγέτη, που ανασχεδίασε θεμελιωδώς την εμπειρία γραφείου και τώρα ετοιμάζεται να κάνει το ίδιο με την εμπειρία της ενοικίασης διαμερισμάτων». Το ότι στην πορεία έχασε δισεκατομμύρια και άφησε στον δρόμο χιλιάδες υπαλλήλους ήταν μάλλον μία μικρή αναποδιά στην πορεία του μεγάλου οράματος.
H Andreessen δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες για το deal της. Ωστόσο σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times έχει επενδύσει 350 εκατ. δολάρια. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιταγή που έχει ποτέ γράψει σε νεοσύστατη startup. Χάρη σε αυτή την «ένεση» κεφαλαίου η αξία της Flow υπερβαίνει ήδη το 1 δισεκατομμύριο δολ.
«Μας αρέσει να βλέπουμε ιδρυτές να χτίζουν πάνω στις επιτυχίες του παρελθόντος, έχοντας ωριμάσει και έχοντας πάρει τα μαθήματά τους» έγραψε στο blog της εταιρείας ο Marc Andreessen. Αυτό ακριβώς είναι που αμφισβητούν άλλοι επενδυτές. Έχει πράγματι μάθει από τα λάθη του ο Neumann; Ο ίδιος δεν έχει μέχρι σήμερα παραδεχθεί ότι έκανε κάτι λάθος, δεν έχει ζητήσει συγγνώμη από εργαζομένους ή επενδυτές, που έκαψε.
«Υπάρχει λόγος που προκαλεί σάλο η εξέλιξη αυτή. Το μέγεθος της επιταγής, η άνευ προηγουμένου χρηματοδοτική στήριξη σε ένα πρόσωπο που έμεινε στην κοινή γνώμη ως ένας ανήθικος επιχειρηματίας, πυροδοτεί αντιδράσεις» εξηγεί στο BBC η Allison Byers, ειπκεφαλής της Scroobious, εταιρείας που βοηθάει start-ups με μικρή προβολή να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση. Ήταν από τους πρώτους που εξέφρασαν την αγανάκτισή τους για την επένδυση της Andreesen Horowitz με αναρτήσεις της στα social media. «Για να εξασφαλίσουν τόσο υψηλή χρηματοδότηση οι απλοί θνητοί πρέπει να ανταποκριθούν σε απίστευτα στάνταρντς» σχολίασε. Για τον «θεό» Neumann όμως τα πράγματα φαίνονται πολύ πιο απλά.
Το τεράστιο αυτό στοίχημα στη Flow έρχεται σε μία περίοδο αισθητής επιβράδυνσης και αναταράξεων στις αγορές μετοχών, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την εύρεση χρηματοδότησης για πολλές startups. H Leslie Feinzaig, ιδρύτρια και γενική διευθύντρια της Graham & Walkar, το περιέγραψε ως «γροθιά στο στομάχι». Η πρώτη αντίδρασή της στο εντυπωσιακό comeback του Neumann; «Σκέφτηκα, μακάρι και οι γυναίκες να είχαν την ευκαιρία να αποτυγχάνουν τόσο θεαματικά όσο ο Adam Neumann και μετά να επιβραβεύονται και πάλι».