Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Με τις τιμές του φυσικού αερίου να παραμένουν στα ύψη και τις πιο «καθαρές» λύσεις να απαιτούν ακόμη χρόνο και χρήμα σε υποδομές, οι φθηνότερες και πιο βρώμικες εναλλακτικές λύσεις καυσίμων καθίστανται ολόενα και πιο δελεαστικές για τους διψασμένους για ενέργεια αγοραστές. Και έτσι ενώ επισήμως κυβερνήσεις και αγορές προωθούν τη στροφή στην «πράσινη» ενέργεια, στην πραγματικότητα και οι δύο εξακολουθούν να ποντάρουν σε μεγάλο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα.
Οι τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ασία είναι τώρα περίπου 50 δολάρια ανά εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες. Σε ισοδύναμη βάση σύγκρισης, η τιμή του φυσικού αερίου είναι περίπου διπλάσια από την τιμή του ντίζελ από τις αρχές Αυγούστου. Ακόμη πιο φθηνά από το ντίζελ είναι το μαζούτ υψηλής περιεκτικότητας σε θείο και ο άνθρακας, σύμφωνα με στοιχεία της S&P Global Commodity Insights, που παρουσιάζει το Bloomberg. Στην Ευρώπη, η κατάσταση είναι παρόμοια, με το φυσικό αέριο στα περίπου 60 δολάρια, τουλάχιστον τριπλάσια της τιμής του HSFO και του προπανίου, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων ενέργειας FGE.
Με τη Ρωσία να προσπαθεί να προκαλέσει ενεργειακή ασφυξία στην Ευρώπη και τον ανταγωνισμό Ευρωπαίων και Ασιατών αγοραστών να εντείνεται, οι τιμές φυσικού αερίου και LNG δεν πρόκειται να υποχωρήσουν. Όσο θα πλησιάζει ο χειμώνας τόσο η κατάσταση θα δυσχεραίνει. Το αποτέλεσμα είναι ότι ολοένα και περισσότερες χώρες, πλούσιες και φτωχές, αναθεωρούν την ενεργειακή στρατηγική τους και καλοβλέπουν και πάλι τον βρώμικο άνθρακα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) ενίσχυσε την Πέμπτη τις προβλέψεις του για αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου κατά 380.000 βαρέλια ημερησίως στα 2,1 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, υπολογίζοντας ότι η βιομηχανία και οι ηλεκτροπαραγωγοί θα αλλάξουν τα καύσιμα τους σε πετρέλαιο. Η επιπλέον ζήτηση που οδήγησε στην αναθεώρηση είναι «συντριπτικά συγκεντρωμένη» στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, ανέφερε η IEA.
Την εκτίμηση του IEA μοιράζεται και ο Ντέμιεν Κουρβάλιν, επικεφαλής ερευνών ενέργειας Goldman Sachs, ο οποίος αναμένει ότι η στροφή από το φυσικό αέριο σε πετρέλαιο θα μεταφραστεί σε πρόσθετη ζήτηση 1,5 εκατ. βαρελιών ημερησίως για τον μαύρο χρυσό αυτόν τον χειμώνα σε σύγκριση με πέρυσι. Η ζήτηση θα προέλθει από τον τομέα της ενέργειας καθώς και από τις βιομηχανίες, εξήγησε σε δηλώσεις του στο Bloomberg.
Η στροφή στα ορυκτά καύσιμα είναι εμφανής ακόμη και στον νέο νόμο των ΗΠΑ. Αν και θεωρήθηκε ό,τι πιο προωθημένο έχει ψηφιστεί από το Κογκρέσο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, περιλαμβάνει μεγάλες δαπάνες όχι μόνο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και για στήριξη παραγωγών ορυκτών καυσίμων. «Φαίνεται απολύτως αντικρουόμενο, αλλά είναι μία στρατηγική που ακολουθεί όχι μόνο η κυβέρνηση, αλλά και η Wall Street» σχολιάζει η Wall Street Journal. Και αυτό ήταν κάτι που γινόταν πριν ακόμη ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Οι κολοσσοί της Wall Street συνεχίζουν να χρηματοδοτούν τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω απευθείας δανείων, με αναδοχή σε εκδόσεις ομολόγων ή και επενδύοντας τις υποδομές τους. Πέρυσι τα κεφάλαια που αντλήθηκαν μέσω δανείων και ομολόγων για «πράσινα» project και για επιχειρήσεις ορυκτών καυσίμων στις ΗΠΑ ήταν σχεδόν το ίδιο - κοντά στα 570 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Dealogic, που παρουσιάζει η WSJ. Αν και τα νέα κεφάλαια που αντλήθηκαν φέτος κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα λόγω της έντονης μεταβλητότητας στην αγορά, η αναλογία της χρηματόδησης σε καθαρή ενέργεια και ορυκτά καύσιμα έχει μείνει η ίδια.
Οι διακηρύξεις για ένα πράσινο μέλλον είναι εύκολες. Το να γυρίσεις στη πράξη όμως την πλάτη στο πετρέλαιο, τον άνθρακα και άλλα "βρώμικα" καύσιμα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση από τη στιγμή που εξακολουθούν να έχουν αθροιστικά μερίδιο 80% στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα. Οι ελλείψεις ενέργειας και τροφίμων και η νέα μεγάλη κρίση κόστους ζωής που πυροδότησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήρθαν απλώς να υπογραμμίσουν αυτή την πραγματικότητα.
