Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες στους κορυφαίους προμηθευτές ρυζιού της Ασίας απειλούν να μειώσουν την παραγωγή του πιο σημαντικού τροφίμου και να πυροδοτήσουν ταυτόχρονα πληθωρισμό στις τιμές ειδών διατροφής που βρίσκονται ήδη κοντά σε επίπεδα ρεκόρ. Μέχρι πρότινος το ρύζι είχε καταφέρει να αντισταθεί στην αυξητική τάση των τιμών ειδών διατροφής εν μέσω της άφθονης σοδειάς και των μεγάλων αποθεμάτων στις χώρες εξαγωγούς στη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, παρότι η πανδημία του κορονοϊού, οι διακοπές σε επίπεδο προσφοράς και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν καταστήσει τα δημητριακά πολύ πιο ακριβά.
Παρ’ όλα αυτά, η έντονη ξηρασία που πλήττει τους κορυφαίους εξαγωγούς της Ασίας, που εκπροσωπούν περίπου το 90% της παγκόσμιας παραγωγής ρυζιού, αναμένεται να αλλάξει την τάση των τιμών, προειδοποιούν αναλυτές και traders. «Υπάρχει μία ανοδική δυναμική για τις τιμές ρυζιού, με πιθανότητα υποβάθμισης της παραγωγής στους κορυφαίους εξαγωγούς. Μια αύξηση των τιμών ρυζιού το μόνο που θα έκανε θα ήταν να αυξήσει τα προβλήματα ως προς τη διαθεσιμότητα τροφίμων στις περιοχές του αναπτυσσόμενου κόσμου», αναφέρει ο Φιν Ζίμπελ, οικονομολόγος της National Australia Bank στον αγροτικό τομέα.
Η έλλειψη βροχοπτώσεων στις περιοχές της Ινδίας όπου καλλιεργούνται δημητριακά, το κύμα καύσωνα στην Κίνα, οι πλημμύρες στο Μπαγκλαντές και η υποβάθμιση της ποιότητας της σοδειάς στο Βιετνάμ θα μπορούσαν να πλήξουν την παραγωγή στους τέσσερις από τους πέντε κορυφαίους παραγωγούς ρυζιού του πλανήτη, προειδοποιούν αγρότες, έμποροι και αναλυτές, σύμφωνα με το Reuters.
«Εάν οι καιρικές συνθήκες δεν βελτιωθούν τις επόμενες εβδομάδες, τότε θα μειωθεί η παραγωγή ρυζιού στους κορυφαίους παραγωγούς, μεταξύ των οποίων Ινδία, Κίνα και Μπαγκλαντές. Και αυτό θα επέφερε καίριο πλήγμα ειδικά στις αναδυόμενες, καθότι το ρύζι είχε παραμείνει προσιτό σε όλους, παρά το γεγονός ότι οι τιμές ειδών διατροφής στο σύνολό τους εκτινάχθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ στις αρχές του έτους», αναφέρει ο Σίρλεϊ Μουσταφά, οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).
Οι ασιατικές αγορές
Τα προθεσμιακά ρυζιού διαπραγματεύονται στα 17,3 δολάρια ανά 100 λίβρες, το υψηλότερο επίπεδο σε διάρκεια περίπου οκτώ εβδομάδων, εν μέσω των ανησυχιών για την επάρκεια προσφοράς. Η Ινδία, ο μεγαλύτερος εξαγωγός ρυζιού στον κόσμο, είχε χαμηλές βροχοπτώσεις στις βασικές καλλιεργήσιμες περιοχές.
Στις περιοχές της Ινδίας που κυριαρχούν οι καλλιέργειες ρυζιού, οι βροχές των μουσώνων έχουν οδηγήσει σε έλλειμμα της τάξης του 45% τη φετινή σεζόν.
Αυτό εν μέρει οδηγεί σε μείωση των καλλιεργειών ρυζιού κατά 13% φέτος, με αποτέλεσμα η παραγωγή να περιοριστεί κατά 10 εκατ. τόνους ή περίπου 8% από πέρυσι, σύμφωνα με τον Κρίσνα Ράο, πρόεδρο της Ένωσης Εξαγωγών Ρυζιού της Ινδίας. Ακόμη χειρότερα, όλη αυτή η κατάσταση οδηγεί και σε αλλαγή νοοτροπίας, με πολλούς αγρότες να αλλάζουν τώρα την παραγωγή τους από ρύζι σε όσπρια και ελαιόσπορους.
Το καλοκαιρινό ρύζι της Ινδίας εκπροσωπεί περισσότερο από το 85% της ετήσιας παραγωγής, η οποία εκτινάχθηκε στο ρεκόρ των 129,66 εκατ. τόνων στη διάρκεια της περιόδου έως τον Ιούνιο του 2022. «Η μείωση της παραγωγής είναι βέβαιη, όμως το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση», αναφέρει έμπορος με έδρα τη Μουμπάι. Η κυβέρνηση είναι υπερβολικά ευαίσθητη στις τιμές και μία μικρή αύξηση θα μπορούσε να την ωθήσει να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές, αναφέρει ο έμπορος.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα, ο μεγαλύτερος καταναλωτής αλλά και εισαγωγός ρυζιού, έχει υποστεί μεγάλη ζημιά στις καλλιέργειες δημητριακών από τις υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες και γι’ αυτό αναμένεται να αυξήσει τις εισαγωγές στο επίπεδο ρεκόρ των 6 εκατ. τόνων την περίοδο 2022/23, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας. Η Κίνα εισήγαγε πέρυσι 5,9 εκατ. τόνους. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου, η παραγωγή του Μπαγκλαντές αναμένεται να μειωθεί 1%, στα 35,6 εκατ. τόνους, στη διάρκεια του έτους έως τον Απρίλιο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
