Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Στα 43,43 δισ. ευρώ ανήλθε το χρέος προς την κοινωνική ασφάλιση που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, καταγράφοντας αύξηση 590.406.060 ευρώ σε σχέση με το α’ τρίμηνο. Όπως είχε αποκαλύψει η «Ν», κύρια η αύξηση αυτή οφείλεται στα πρόσθετα τέλη που κινήθηκαν ανοδικά κατά 410.409.508 ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις κύριες οφειλές διαπιστώνεται αύξηση 179.996.552 ευρώ.
Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το ΚΕΑΟ στη δεύτερη έκθεση της φετινής χρονιάς δείχνουν ότι η ισχύουσα πάγια ρύθμιση αποτελεί αντικίνητρο για τους οφειλέτες, καθώς παρέχει μόνο 12 δόσεις, έναντι 24 δόσεων που παρέχει η πάγια ρύθμιση για χρέη προς την εφορία.
Στο τέλος Ιουνίου ήταν 381.748 οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις για χρέος 4,29 δισ. ευρώ. Από αυτές, όμως, μόνο οι 96.837 ρυθμίσεις αφορούν την πάγια των 12 δόσεων, με το συνολικό ρυθμιζόμενο χρέος να φτάνει στα 497.734.272 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι η μόνη που βρίσκεται εν ισχύι και όμως συγκεντρώνει μικρότερο πλήθος οφειλετών από ό,τι παλιότερες ρυθμίσεις που πλέον δεν ισχύουν. Για παράδειγμα, η ρύθμιση των 120 δόσεων, που έχει ολοκληρωθεί το 2019, έχει ακόμα 212.572 ενεργές περιπτώσεις, με το συνολικό ρυθμισμένο ποσό να υπερβαίνει τα 2,2 δισ. ευρώ.
Διπλασιασμός δόσεων
Αυτός είναι και ο λόγος που η κυβέρνηση έχει καταλήξει στην απόφαση να αυξήσει τις δόσεις της πάγιας ρύθμισης σε 24, από 12 που είναι έως σήμερα.
Άλλωστε και από το σκέλος των εσόδων προκύπτει η σημαντική βοήθεια που προσφέρουν οι ρυθμίσεις. Τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο το β’ τρίμηνο τα έσοδα ξεπέρασαν τα 409 εκατ. ευρώ. Από αυτά το 69%, ή ποσό άνω των 280 εκατ. ευρώ, προήλθε από πληρωμές οφειλών για χρέη που είχαν ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση. Από αυτά, τα 122 εκατ. ευρώ αφορούσαν οφειλές που είχαν ενταχθεί στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Εκτιμάται ότι αν σε αυτή τη μοναδική ενεργό ρύθμιση διπλασιαστούν οι δόσεις, θα αυξηθούν σημαντικά τα έσοδα για το ΚΕΑΟ.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα περισσότερα έσοδα προέρχονται κυρίως από επιχειρήσεις που σπεύδουν να ρυθμιστούν ή να εξοφλήσουν το χρέος τους. Ακριβέστερα, η έκθεση του ΚΕΑΟ αναδεικνύει ότι πάνω από τις μισές εισπράξεις (53,84% ή 220.278.534 ευρώ) προήλθαν από χρέη που είχαν καταγραφεί στο πρώην ΙΚΑ, άρα αφορούν νομικά πρόσωπα, δηλαδή επιχειρήσεις. Σημαντική όμως είναι και η συνεισφορά των μη μισθωτών, καθώς κατά το β’ τρίμηνο απέφεραν στο σύστημα έσοδο 116.775.463 ευρώ ή 28,54% του συνόλου.
Συνολικά, το α’ εξάμηνο του έτους έχουν εισπραχθεί 804.561.665 ευρώ. Ουσιαστικά, έχει καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του 2021 που ήταν 992.844.631 ευρώ όλη τη χρονιά. Αυτό σημαίνει ότι εάν συνεχιστεί ο ίδιος ρυθμός, είναι πιθανό φέτος να σπάσει και το ρεκόρ του 2019, όταν είχαν εισπραχθεί 1,47 δισ. ευρώ.
Οι εισπράξεις αναλυτικά
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το ΚΕΑΟ:
* Το β’ τρίμηνο εισπράχθηκαν 409.162.960 ευρώ.
* Το 81,8% των οφειλετών ή 1.957.110 φυσικά ή νομικά πρόσωπα θεωρείται μικρο-οφειλέτης με χρέος έως 15.000 ευρώ ο καθένας.
* Αντίστοιχα το 90,25% των οφειλετών (2.159.184 φυσικά ή νομικά πρόσωπα) έχει χρέος έως 30.000 ευρώ ο καθένας.
* Το 14,01% του τρέχοντος υπολοίπου, δηλαδή 6,08 δισ. ευρώ, έχει συσσωρευτεί σε 86.701 οφειλέτες με χρέη 50.000 - 100.000 ευρώ έκαστος.
* Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους (10,09 δισ. ευρώ ή 23,25%) έχει συσσωρευτεί σε ελάχιστους, 2.366 μεγαλο-οφειλέτες (0,10%), που χρωστούν ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος.
* Το 67,93% του χρέους, δηλαδή 29,5 δισ. ευρώ, έχει δημιουργηθεί πριν από το 2009, από 730.300 οφειλέτες. Υπάρχουν όμως πολλαπλάσιοι, ακριβέστερα 1.717.679, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει χρέη προς το ΚΕΑΟ μετά το 2009, που ανέρχονται στα 13,93 δισ. ευρώ.
Το ΚΕΑΟ αξιοποιεί και την αναστολή της διαδικασίας υποβολής ΑΠΔ, έτσι ώστε να περιορίσει τη δημιουργία νέων οφειλών. Το τελευταίο τρίμηνο σε 360 εργοδότες εφαρμόστηκε το εν λόγω μέτρο, ως μοχλός πίεσης, για να καταβάλουν τις εισφορές των εργαζομένων τους.
Αναγκαστικά μέτρα
Επίσης, από την έκθεση του ΚΕΑΟ φαίνεται ότι κατά το β’ τρίμηνο ενεργοποιήθηκε σε σημαντικό βαθμό η διαδικασία της αποστολής ατομικών ειδοποιήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι επιδόθηκαν 449.025 ατομικές ειδοποιήσεις κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα και παρέχεται εκ του νόμου διάστημα 20 ημερών από την επίδοσή της στον οφειλέτη, ώστε να εκκινήσει η διαδικασία των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης.
Ειδικά όμως για τη λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, το ΚΕΑΟ ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία.
Αρχικά, εντοπίζονται οι οφειλέτες σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα. Πρόκειται για όσους δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους. Στη συνέχεια οι αρμόδιες υπηρεσίες του Κέντρου προχωρούν στην αξιολόγηση και στη δημιουργία του προφίλ του οφειλέτη. Συγκεντρώνονται δηλαδή οι περισσότερες δυνατές πληροφορίες για τον οφειλέτη στο ΚΕΑΟ, μέσω της διασύνδεσης που υπάρχει με το μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), αλλά και με τα στοιχεία του ΓΕΜΗ.
Κριτήρια εισπραξιμότητας και επισφάλειας
Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη από το ΚΕΑΟ για τη λήψη ή μη αναγκαστικών μέτρων σε βάρος εκάστου οφειλέτη είναι:
* Το ύψος της οφειλής: Ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.
* Η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, όπως για παράδειγμα η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής, ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του, για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.
* Η παλαιότητα της οφειλής: Εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, για να διαπιστωθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή στην εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
