Της Ειρήνης Σακελλάρη
Αλλάζουν τις εκτιμήσεις τους οι ελληνικές τράπεζες για τα κόστη και τα οφέλη από τα την άνοδο των επιτοκίων τώρα πια που μιλάμε επί πραγματικής βάσης δηλαδή τώρα που η ΕΚΤ προχώρησε στην άνοδο των επιτοκίων μετά από 11 χρόνια.
Σαφέστερη εικόνα οι τράπεζες θα δώσουν μέσα από τα αποτελέσμτα εξαμήνου που θα ανακοινωθούν στις 28 Ιουλίου για τη Eurobank και την Εθνική στις 2 Αυγούστου η Alpha Bank και στις 3 Αυγούστου η Πειραιώς.
Τα πράγματα έδειχναν περισσότερο αισιόδοξα πριν την ανακοίνωση της πρώτης αύξησης των επιτοκίων μετά από 11 χρόνια από την ΕΚΤ την περασμένη εβδομάδα λένε οι αναλυτές. Η αύξηση των επιτοκίων υπόσχεται κερδοφορία δημιουργεί όμως και κόστη για τις τράπεζες των οποίων τα δεδομένα έχουν μεταβληθεί.
Οι τράπεζες πέτυχαν την πιστωτική επέκταση που είχαν θέσει ως στόχο το 2022 όμως αυξήθηκαν και οι σχετικοί κίνδυνοι από την επέκταση αυτήν.
Ολα τα πιστωτικά ιδρύματα πάντως έχουν σχεδόν επιτύχει τους στόχους της χρονιάς για πιστωτική επέκταση μολονότι πλέον το θέμα της χορήγησης δανείων φαίνεται να φρενάρει . Καθίσταται επίσης φανερό πως τουλάχιστον στα νοικοκυριά, τους δύο τελευταίους μήνες οι καταθέσεις περιορίζονται. Κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους τα αποτελέσματα των τραπεζών ενσωματώνουν το τέλος της πανδημίας και την είσοδο σε φάση ανάκαμψης των επιχειρήσεων ενώ δεν έχουν ενσωματωθεί οι πρόσφατες εξελίξεις (πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση) ούτε εδώ ούτε και στο εξωτερικό. Και όλα αυτά χωρίς να έχουν εισέλθει στο "παιχνίδι" και τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης τα οποία τώρα αρχίζουν να χορηγούνται. Επομένως υπάρχει άλλη μία υποσχετική στο τραπέζι των τραπεζών για την πιστωτική επέκταση. Η πιστωτική επέκταση είναι πολύ σημαντική για τις τράπεζες, αρκεί ωστόσο να έχει διάρκεια διότι η κρίση όπως λένε οι ίδιοι οι τραπεζικοί παράγοντες αντιμετωπίζεται ως κάτι που θα έχει διάρκεια.
Οπως έχουν ήδη αναφέρει οι ελληνικές τράπεζες για κάθε 50 μονάδες βάσης άνοδο στα επιτόκια τα πιστωικά ιδρύματα αναμένουν κέρδη 50-70 εκατ. ευρώ το κάθε ένα . Ωστόσο όπως παρατηρούν έγκυροι τραπεζικοί παράγοντες η κερδοφορία αυτή θα συντηρηθεί για τις πρώτες 100 με 150 μονάδες βάσης στα επιτόκια. Επιπλέον το κερδοφόρο αποτέλεσμα για τις τράπεζες θα σχετιστεί με την αδιάλειπτη συνέχιση της πιστωτικής επέκτασης η οποία δεν είναι η ίδια για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα.
Σκηνικό ανατροπής
Το ύψος του πληθωρισμού δημιουργεί νέες συνθήκες ανησυχίας στις τράπεζες οι οποίες σχετίζονται :
- Mε πιθανή δημιουργία νέων κόκκινων δανείων
Αν και στο τέλος του Μαρτίου του 2022 η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων βελτιώθηκε σε όλες καθώς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν σε 17,7 εκατ. ευρώ μειωμένα κατά 0,7 δισ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος του Δεκεμβρίου του 2021 και κατά περίπου 91 δισ. έναντι του Μαρτίου του 2016 (ανώτερο σημείο τους), εν τούτοις περίπου το 38% του συνόλου των κόκκινων δανείων συνδεόταν με ρυθμίσεις ενώ σημειώνεται πως υψηλό ποσοστό δανείων που τίθεται σε καθεστώς ρύθμισης εμφανίζει πάλι καθυστέρηση και μάλιστα σύντομα.
- Με το κόστος που θα αντιμετωπίσουν οι τράπεζες αφού θα αναγκαστούν να δώσουν αποδόσεις και στις καταθέσεις.
-Με την αλλαγή μοντέλου στο κόστος του κινδύνου που θα οδηγήσει νέα δάνεια στο να χαρακτηριστούν επισφαλή και άρα οι τράπεζες θα αναγκαστούν να λάβουν καινούριες προβλέψεις απομειώνοντας και πάλι τα κεφάλαιά τους.
Η αντιμετώπιση
Ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα μεταβάλει τα μοντέλα των πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία στην παρούσα φάση δεν έχουν και πολλά περιθώρια για μεγάλα κέρδη πλην της χορήγησης δανείων.
Οι εκτιμήσεις λένε ότι για να μην ανακοπεί το κύμα πιστωτικής επέκτασης που είναι και το μόνο που μπορεί να δώσει σημαντικά κέρδη στις τράπεζες αυτές θα λειτουργήσουν σε μεγάλο βαθμό και με μεσάζοντες αρκεί τα πιστωτικά ιδρύματα να διασφαλίσουν το αξιόχρεο των πελατών τους.
Συγχρόνως οι τράπεζες ετοιμάζουν έργα στα οποία θα μετέχουν ως partners αλλά με ειδικούς της αγοράς τόσο στον τομέα του real estate όσο και σε άλλους τομείς όπου τα πιστωτικά ιδρύματα διαθέτουν ενεργητικά.
Σε αναβολή οι εκδόσεις MREL- Συνθετικές τιτλοποιήσεις επιλέγουν οι τράπεζες.
Ο SRB έδωσε την απαραίτητη ανοχή στις ελληνικές τράπεζες για τις εκδόσεις MREL Μinimum requirement for own funds and eligible liabilities με δεδομένη την κατάστaση στην αγορά και τα υψηλή επιτόκια. Οι επαφές προς αυτήν την κατεύθυνση έπιασαν τόπο
Ωστόσο οι τράπεζες προετοιμάζονται για συνθετικές τιτλοποιήσεις οι οποίες θα συνεισφέρουν στα κεφάλαιά τους. Οι τιτλοποιήσεις αυτές θα προέλθουν από τίτλους πουθα εκδοθούν επί ενήμερων δανείων των τραπεζών.
Συνολικά, απομένουν περίπου 11 δισ. ευρώ που πρέπει να καλυφθούν ως MREL από αντίστοιχες ομολογιακές εκδόσεις ή άλλους τύπους επιλέξιμων στοιχείων παθητικού έως το τέλος του 2025», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2021 – 2022 ενώ επισημαίνεται πως στο τρέχον περιβάλλον των μεταβαλλόμενων διεθνών χρηματοπιστωτικών συνθηκών η έκδοση νέων τίτλων με σκοπό την κάλυψη της MREL αναμένεται να είναι πιο δύσκολη και με αυξημένο κόστος.
Για φέτος οι τράπεζες είχαν την υποχρέωση να εκδώσουν 2,5 δις. ευρώ και θα ήταν 3 δις. ευρώ εάν δεν είχε προχωρήσει στην έκδοσή της η Eurobank.
