Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα δέσμη ενεργειακών μέτρων ευρέος φάσματος, με την οποία δίνεται νέα ώθηση στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και στηρίζονται οι προτάσεις 20-20-20 ως προς την κλιματική αλλαγή, οι οποίες αναμένεται να συμφωνηθούν μέχρι το Δεκέμβριο.
Η Επιτροπή προτείνει νέα στρατηγική για την εδραίωση της ενεργειακής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και μια νέα πολιτική για τα ενεργειακά δίκτυα ώστε να τονωθούν οι επενδύσεις σε ενεργειακά δίκτυα υψηλότερης απόδοσης και χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η Επιτροπή προτείνει ένα νέο σχέδιο δράσης της ΕΕ για ενεργειακή ασφάλεια και αλληλεγγύη, στο οποίο ορίζονται πέντε πεδία όπου χρειάζεται περισσότερη δράση για την εξασφάλιση διατηρήσιμου εφοδιασμού με ενέργεια. Η Επιτροπή εξετάζει επίσης τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη στο διάστημα μεταξύ 2020 και 2050. Επιπλέον, μια δέσμη προτάσεων με αντικείμενο την ενεργειακή απόδοση στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας σε καίριας σημασίας τομείς όπως η ενίσχυση της νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση στα κτίρια και σε προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια, και η ενίσχυση του ρόλου των πιστοποιητικών ενεργειακών επιδόσεων καθώς και των εκθέσεων ελέγχου για συστήματα θέρμανσης και κλιματισμού του αέρα.
Παρουσιάζοντας τη δεύτερη δέσμη επισκόπησης της ενεργειακής στρατηγικής που συνέταξε η Επιτροπή, ο πρόεδρος κ. José Manuel Barroso δήλωσε τα εξής: «Οι τιμές της ενέργειας αυξήθηκαν 15% κατά μέσον όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το παρελθόν έτος. Ποσοστό 54% της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρώπη είναι εισαγόμενη και κοστίζει 700 € σε κάθε πολίτη της ΕΕ. Οφείλουμε να εγκύψουμε στο πρόβλημα αυτό κατεπειγόντως, λαμβάνοντας μέτρα για να βελτιώσουμε την ενεργειακή μας απόδοση και να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές. Οφείλουμε να επενδύσουμε στις ενεργειακές πηγές και να τις διαφοροποιήσουμε. Οι προτάσεις που εγκρίθηκαν σήμερα εκφράζουν κατηγορηματικά την επιθυμία της Επιτροπής να εγγυηθεί τον ασφαλή και διατηρήσιμο ενεργειακό εφοδιασμό και αναμένεται να μας βοηθήσουν να επιτύχουμε τους ζωτικής σημασίας στόχους 20-20-20 ως προς την κλιματική αλλαγή».
Ο αρμόδιος για την ενέργεια επίτροπος κ. Andris Piebalgs τόνισε τις ευκαιρίες για νέες επενδύσεις, εξοικονόμηση κόστους και θέσεις εργασίας: «Η ΕΕ κινήθηκε όπως ποτέ άλλοτε ώστε να ασχοληθεί με την κλιματική αλλαγή, τις υψηλές τιμές ενέργειας και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Πρέπει όμως να πράξουμε περισσότερα, να είμαστε πιο φιλόδοξοι και να γίνουμε ακόμη πιο τολμηροί ώστε να αποφύγουμε τον κίνδυνο διακοπών του ενεργειακού εφοδιασμού στο μέλλον. Αυτό σημαίνει επενδύσεις. Οι επενδύσεις στην ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής απόδοσης, σημαίνουν ότι θα δώσουμε στην οικονομία μας την ώθηση που χρειάζεται σε αυτή τη στιγμή αβεβαιότητας.»
Η πρώτη προτεραιότητα που προσδιορίστηκε στη δεύτερη ανασκόπηση της στρατηγικής είναι να θεσπιστούν και εφαρμοστούν ταχέως τα μέτρα επίτευξης των στόχων ενεργειακής πολιτικής που έταξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την Ευρώπη, με τους οποίους επιδιώκεται 20% μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, μερίδιο 20% των ανανεώσιμων πηγών στην τελική κατανάλωση ενέργειας και εξοικονόμηση κατά 20% της μελλοντικής ενεργειακής ζήτησης για το έτος 2020. Η δέσμη αυτή μέτρων για την κλιματική αλλαγή, όπως προτάθηκε από την Επιτροπή τον Ιανουάριο του 2008, είναι ανάγκη να συμφωνηθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο κατά τις επόμενες εβδομάδες. Η καθαρότερη, πλέον διαφοροποιημένη και αποδοτικότερη ενέργεια θα αποβεί προς όφελος του ενεργειακού εφοδιασμού και της οικονομίας της Ευρώπης. Οι νέοι κανόνες θα διαμορφώσουν επίσης σταθερότερο, συνεπέστερο και διαφανέστερο περιβάλλον για νέες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα.
Δεύτερη προτεραιότητα είναι να αντιμετωπιστεί η όλο και μεγαλύτερη ανασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Ακόμη και όταν επιτύχει τις επιδιώξεις της ενεργειακής πολιτικής ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πιθανώς η Ευρώπη να εξαρτάται από μεγαλύτερες ποσότητες εισαγόμενης ενέργειας σε σχέση με σήμερα. Πρέπει η ΕΕ να βελτιώσει τις τρέχουσες πολιτικές για να επιτύχει το στόχο της ως προς την ενεργειακή απόδοση. Επιπλέον, πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα της ΕΕ να αντιδρά ομαδικά σε μια κρίση.
Στο νέο ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την ενεργειακή ασφάλεια και αλληλεγγύη, η Επιτροπή ορίζει πέντε πεδία όπου χρειάζονται περισσότερες δράσεις για να βοηθήσουν την ΕΕ να βρει την οδό ενός ασφαλέστερου και πλέον διατηρήσιμου ενεργειακού εφοδιασμού στο μέλλον και να αποτρέψει τον κίνδυνο κρίσης σε ολόκληρη την ΕΕ. Χρειάζεται ενεργότερη στήριξη σε έργα συγκρότησης της απαιτούμενης υποδομής. Η ΕΕ οφείλει να χρησιμοποιήσει καλύτερα τους εγχώριους ενεργειακούς της πόρους, τόσο σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όσο και σε ορυκτά καύσιμα. Πρέπει να αποδοθεί περισσότερη προσοχή στην αλληλεγγύη, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων, στα αποθέματα πετρελαίου και σε πλήθος μηχανισμών ανταπόκρισης σε πιθανή διακοπή της παροχής αερίου. Πρέπει να καταβληθούν επιπρόσθετες και πλέον επείγουσες προσπάθειες για να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση.
Μεγαλύτερη εστίαση στην ενέργεια στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων της ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω της σύναψης σχέσεων με χώρες προμήθειας, διαμετακόμισης και κατανάλωσης με βάση την αλληλεξάρτηση, θα συμβάλει στην εκπλήρωση των επιδιώξεων της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ και επίσης θα αυξήσει την επιρροή της ΕΕ στις διεθνείς ενεργειακές εξελίξεις. Ιδιαίτερης σημασίας ως προς το ζήτημα αυτό θα είναι ο στενότερος συντονισμός μεταξύ κρατών μελών και με την Επιτροπή στις εξωτερικές ενεργειακές σχέσεις.
Παράλληλα, η Επιτροπή παρουσιάζει ορισμένα συνοδευτικά έγγραφα τα οποία αναπτύσσουν τις ανωτέρω γραμμές δράσεις. Η ενεργειακή απόδοση καταλαμβάνει την πρώτη σειρά. Μια δέσμη προτάσεων για την ενεργειακή απόδοση στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας σε ορισμένους τομείς, όπως η ενίσχυση της νομοθεσίας καίριας σημασίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και προϊόντων που καταναλώνουν ενέργεια και η ενδυνάμωση του ρόλου των πιστοποιητικών ενεργειακών επιδόσεων, καθώς και των εκθέσεων ελέγχου για τα συστήματα θέρμανσης και κλιματισμού του αέρα. Προκειμένου να βελτιώσει τον βαθμό απόδοσης όσον αφορά την προσφορά ενέργειας, η Επιτροπή υιοθέτησε κατευθυντήριες γραμμές ώστε να επιτρέπεται η απορρόφηση της ηλεκτροπαραγωγής από εγκαταστάσεις συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης. Το 2009, η Επιτροπή σχεδιάζει διεξοδική αξιολόγηση του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης 2006 για την ενεργειακή απόδοση.
Στο επίκεντρο της δέσμης προτάσεων ευρίσκεται επίσης το θέμα των επενδύσεων. Τα δίκτυα της Ευρώπης χρειάζονται επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ για την αντικατάσταση γηράσκουσας υποδομής και την προσαρμογή σε ανανεώσιμες και χαμηλής εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα ενεργειακές μορφές. Σε μια Πράσινη Βίβλο σχετικά με τα ενεργειακά δίκτυα προσδιορίζονται έξι στρατηγικές πρωτοβουλίες ως ουσιαστικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ: Σχέδιο διασύνδεσης των Βαλτικών χωρών, μεσογειακός ενεργειακός δακτύλιος, επαρκείς διασυνδέσεις αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας Βορρά-Νότου με τις χώρες της Κεντρικής και Νοτιανατολικής Ευρώπης, υπεράκτιο διασυνδεδεμένο δίκτυο στη Βόρεια θάλασσα, νότιος διάδρομος αερίου και αποτελεσματικός εφοδιασμός της Ευρώπης με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).
Ιστορικό
Η πρώτη ανασκόπηση στρατηγικής οδήγησε στη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον Μάρτιο του 2007, σχετικά με στόχους ενεργειακής πολιτικής για την Ευρώπη. Έκτοτε, η Επιτροπή έχει προτείνει ορισμένα μέτρα για την επίτευξη των ανωτέρω επιδιώξεων, συμπεριλαμβανομένης δέσμης προτάσεων για το περαιτέρω άνοιγμα της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς, οι οποίες αναμένεται σύντομα να εγκριθούν, στρατηγικό σχέδιο ενεργειακής τεχνολογίας για την προώθηση τεχνολογίας καθαρής ενέργειας, νέα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής κατανάλωσης των καταναλωτικών αγαθών και προτάσεις για νέους υποχρεωτικούς στόχους σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Τον Μάρτιο του 2007, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει, στις αρχές του 2009, επικαιροποιημένη ανασκόπηση στρατηγικής. Οι σήμερα εγκριθείσες προτάσεις ανταποκρίνονται στο ανωτέρω αίτημα.
Η ανασκόπηση ενεργειακής στρατηγικής και τα συνοδευτικά έγγραφα διατίθενται στον δικτυακό τόπο Europa.
