Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Με μια ακόμη κίνηση επιθετικού αιφνιδιασμού ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανεβάζει επίπεδο στον ενεργειακό πόλεμο, στοχεύοντας πλέον στη διάσπαση του δυτικού άξονα και στη δημιουργία ανταγωνιστικού ρήγματος μεταξύ Ευρώπης και Ιαπωνίας.
Με διάταγμα που υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος προχωρά στην εθνικοποίηση των κοιτασμάτων και των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου Sakhalin-2, γεγονός που απειλεί να πετάξει εκτός του project τη Shell και τις ιαπωνικές Mitsubishi και Mitsui.
Το έργο Sakhalin-2 δημιουργήθηκε από την Gazprom από κοινού με την πετρελαϊκή Shell, η οποία κατέχει μερίδιο 27,5%, τη Mitsuo που ελέγχει το 12,5% και τη Mitsubishi που κατέχει ποσοστό 10%.
Σύμφωνα με τους Financial Times, το διάταγμα Πούτιν αναφέρει ότι οι δυτικές κυρώσεις έχουν δημιουργήσει «απειλή περιβαλλοντικής και τεχνολογικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης» στο Sakhalin-2 και αναγκάζουν τη Μόσχα να δράσει «για να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα».
Είναι η πρώτη φορά μετά τη μεγάλη έξοδο των δυτικών πολυεθνικών από τη Ρωσία που η Μόσχα προχωρά σε εθνικοποίηση εταιρείας. Μέχρι τώρα οι απειλές της παρέμεναν σε ρητορικό επίπεδο, τώρα ωστόσο το Κρεμλίνο δείχνει να εκβιάζει την αποχώρηση από το project των τριών ξένων ομίλων.
Εάν αυτό συμβεί, όπως επισημαίνει το Bloomberg, η Ευρώπη, που ήδη πιέζεται ασφυκτικά από τις περικοπές στις ροές του Nord Stream, μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με την Ιαπωνία, με τις δύο πλευρές να διαγκωνίζονται για τη διασφάλιση εναλλακτικών πηγών και προμηθευτών ενέργειας.
Το αμερικανικό LNG
Η κίνηση Πούτιν έρχεται την ώρα που οι αποστολές αμερικανικού LNG στην Ευρώπη ξεπερνούν για πρώτη φορά τους όγκους φυσικού αερίου που στέλνει στην περιοχή η Ρωσία μέσω αγωγών.
Τα στοιχεία της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ) που επικαλείται το Bloomberg δείχνουν ότι ο Ιούνιος ήταν ο πρώτος μήνας στην ιστορία κατά τον οποίον η Ε.Ε. εισήγαγε περισσότερο αέριο από τις ΗΠΑ μέσω υγροποίησης παρά από τη Ρωσία μέσω αγωγού. «Η μείωση της ρωσικής προσφοράς ωθεί την Ε.Ε. να ενεργοποιηθεί για να προετοιμαστεί εν όψει ενός σκληρού χειμώνα» σχολίασε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA Φατίχ Μπιρόλ.
Εάν προστεθεί πάντως και το LNG που εξακολουθεί να στέλνει η Μόσχα στην Ευρώπη, η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ε.Ε. Το 2021, η Ρωσία ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής LNG στην Ευρώπη, μετά τις ΗΠΑ και το Κατάρ, με τέταρτη την Αλγερία, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της BP.
Η πίεση για την Ευρώπη αναμένεται να κλιμακωθεί μετά τις 11 Ιουλίου, οπότε και έχει προγραμματιστεί η πλήρης διακοπή, για δέκα μέρες, της λειτουργίας του Nord Stream. Η Μόσχα επικαλείται εργασίες συντήρησης, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ωστόσο θεωρούν ότι ο Πούτιν μετατρέπει το φυσικό αέριο σε πολεμικό όπλο απειλώντας με ενεργειακή ασφυξία την Ευρώπη.
Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου σημείωσαν χθες νέα άνοδο, στα 148,10 ευρώ ανά MWh, ενώ μόνον τον Ιούνιο έχουν αυξηθεί κατά 54 ευρώ. Άνοδο 12% έχουν καταγράψει την τελευταία εβδομάδα και τα futures ηλεκτρικής ενέργειας της Γερμανίας.
