Τα 2.602 εκατ. ευρώ έφθασε τον Σεπτέμβριο του 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξημένο κατά 912 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2007, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στη διεύρυνση των ελλειμμάτων του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου εισοδημάτων και δευτερευόντως στον περιορισμό των πλεονασμάτων των ισοζυγίων υπηρεσιών και τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Παρά τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 149 εκατ. ευρώ), το συνολικό εμπορικό έλλειμμα τελικά αυξήθηκε κατά 716 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2007 λόγω της μεγάλης (κατά 760 εκατ. ευρώ) αύξησης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και της αύξησης των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων (κατά 105 εκατ. ευρώ).
Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές εμφάνισαν ιδιαίτερα σημαντική αύξηση (κατά 399 εκατ. ευρώ ή 42,3%), ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 250 εκατ. ευρώ ή 7,5%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 30 εκατ. ευρώ, καθώς η άνοδος των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 62 εκατ. ευρώ αντισταθμίστηκε από την ισόποση μείωση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ενώ οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 30 εκατ. ευρώ. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 146 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων μειώθηκε κατά 21 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2007, καθώς η άνοδος κατά 27 εκατ. ευρώ των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης υπεραντισταθμίστηκε από την αύξηση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων κατά 48 εκατ. ευρώ. (Οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 3.511 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007 και διαμορφώθηκε σε 24.591 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αύξηση των ελλειμμάτων κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μόνο εν μέρει από την αύξηση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου υπηρεσιών και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 4.336 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 3.401 εκατ. ευρώ, του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 805 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 130 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές εμφάνισαν σημαντική αύξηση (κατά 1.512 εκατ. ευρώ ή 17,0%), ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2.316 εκατ. ευρώ ή 8,1%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 1.186 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κατά 1.202 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 22,5%). Οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν μόνο κατά 180 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007, καθώς οι ακαθάριστες εισπράξεις (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους) εμφάνισαν περιορισμένη αύξηση (κατά 394 εκατ. ευρώ ή 4,0%), ενώ οι ακαθάριστες πληρωμές (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος) αυξήθηκαν κατά 215 εκατ. ευρώ (ή 12,5%). Οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 195 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων διευρύνθηκε κατά 1.214 εκατ. ευρώ, κυρίως επειδή αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή σε σημαντικό βαθμό συνδέεται με την αύξηση του τμήματος του δημόσιου χρέους που διακρατείται από κατοίκους εξωτερικού.
Τέλος, η ιδιαίτερα σημαντική αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 854 εκατ. ευρώ οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης αλλά και τη σημαντική μείωση των πληρωμών του ίδιου τομέα προς την ΕΕ, που υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων κατά 124 εκατ. ευρώ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Σεπτέμβριο του 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων έμεινε ουσιαστικά αμετάβλητο, καθώς παρουσίασε μικρό έλλειμμα 19 εκατ. ευρώ, έναντι μικρού πλεονάσματος 8 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2007. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- εκτός του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 2.954 εκατ. ευρώ, αυξημένο (κατά 442 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Τέλος, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών), παρουσίασε πλεόνασμα 5.739 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.296 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
(με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 2.621 εκατ. ευρώ το Σεπτέμβριο του 2008, μεγαλύτερο κατά 940 εκατ. ευρώ από ότι τον αντίστοιχο μήνα του 2007. Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2008 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 21.637 εκατ. ευρώ, έναντι 18.569 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Σεπτέμβριο του 2008 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος ανήλθαν σε 67 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά κυρίως δανεισμό μεταξύ μητρικών και θυγατρικών επιχειρήσεων. Οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή 24 εκατ. ευρώ. Οι κυριότερες κινήσεις της κατηγορίας αυτής αφορούν εισροή 30 εκατ. ευρώ για την εξαγορά του εντύπου "ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ" από την SOUTH EASTERN EUROPE FUND (Κύπρος) και εισροή 26 εκατ ευρώ που αποτελούσαν μέρος του τιμήματος για την εξαγορά του τηλεοπτικού σταθμού ALPHA από την Γερμανική RTL. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 5.374 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται στις πωλήσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού από Έλληνες επενδυτές (ύψους 3,1 δισεκ. ευρώ), στις αγορές ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου από ξένους επενδυτές (ύψους 1,9 δισεκ. ευρώ) αλλά και στις πωλήσεις μετοχών του εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 0,6 δισεκ. ευρώ). Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε μικρό βαθμό από την πώληση μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους (ύψους 0,2 δισεκ. ευρώ). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε σημαντική καθαρή εκροή ύψους 2.934 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τοποθετήσεων εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό καθώς και στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα.
Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2008 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1.124 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθε σε 3.045 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 1.921 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 17.967 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, η εισροή κεφαλαίων για αγορές ομολόγων και εντόκων του Ελληνικού Δημοσίου από μη κατοίκους (ύψους 21,3 δισεκ. ευρώ) υπεραντιστάθμισε την εκροή κεφαλαίων τόσο για αγορές ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 2,4 δισεκ. ευρώ) όσο και λόγω πωλήσεων μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους (ύψους 1,7 δισεκ. ευρώ). Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 2.549 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (ύψους 23,5 δισεκ. ευρώ) υπεραντιστάθμισε την αύξηση των αντίστοιχων τοποθετήσεων στο εξωτερικό από εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και θεσμικούς επενδυτές (ύψους 19,7 δισεκ. ευρώ).
Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2008 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,5 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
