Στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκόσμια κοινότητα αλλά και ειδικότερα η Ναυτιλία αναφέρθηκε ο βουλευτης της ΝΔ και πρώην υπουργός, Γιώργος Κουμουτσάκος, κατά την τελετή ανακύρηξής του σε τακτικό μέλος του Propeller Club.
« Η πρόσκληση ήταν τιμητική, Η πρόκληση είναι μεγάλη» είπε ο κ. Κουμουτσάκος, στην εκδήλωση, κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η εισδοχή 200 νέων μέλων, γεγονός που καθιστά το ελληνικό Propeller Club , το μεγαλύτερο στον κόσμο, με 700 μέλη συνολικά
Στην ίδια εκδήλωση, όπου παραβρέθηκαν ο καπεταν Παν. Τσάκος, ο εφοπλιστής Γ.Προκοπίου, και ο πρώην ΓΓ του IMO Ευθυμιος Μητρόπουλος, ο νέος Αμερικανός πρέσβης στη Ελλάδα, Τζ. Τσούνης ανέλαβε τον ρόλο του επίτιμου προέδρου του Club, όπως προβλεπεται στο καταστατικό του.
Η ομιλία Κουμουτσάκου
«Οι κρίσεις έγιναν η νέα κανονικότητα και ο πόλεμος επιδείνωσε την αβεβαιότητα. Άλλαξε τον κόσμο μέσα σε 100 ημέρες» ανέφερε κατά την ομιλία του ο Γ. Κουμουτσάκος τονίζοντας«στρατιωτικά, ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος είναι διακρατικός. Γεωγραφικά είναι περιορισμένος. Όμως, γεωπολιτικά, οικονομικά, ενεργειακά και εμπορικά είναι παγκόσμιος. Είναι ένας διμερής πόλεμος με παγκόσμιο αντίκτυπο».
Μιλώντας για την Ρωσία, τόνισε πως έχει υποστεί μεγάλη ήττα, ωστόσο επεσήμανε πως αυτό δεν σημαίνει ότι θα πάψει να είναι μια υπολογίσιμη δύναμη, μια μεγάλη χώρα.
«Δεν μπορεί να οδηγηθεί μόνιμα στο περιθώριο της διεθνούς ζωής και της διεθνούς οικονομίας, η μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο με 150 εκατομμύρια κατοίκους, μια ενεργειακή υπερδύναμη, η δεύτερη παγκόσμια πυρηνική δύναμη, ο πρωταγωνιστικός εξαγωγέας σιταριού και λιπασμάτων στον κόσμο και βεβαίως, μόνιμο μέλος του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ» τόνισε
«Ο Πούτιν ως εισβολέας πρέπει να ηττηθεί. Η Ρωσία των Ρώσων όμως δεν μπορεί ούτε και πρέπει να αποβληθεί από τη διεθνή ζωή. Τυχόν μακροχρόνια περιθωριοποίησή της θα τη σπρώξει στην αγκαλιά της Κίνας. “A weak Russia suits China because it would have little choice but to be pliant”» επεσήμανε.
«Η στρατηγική πρόκληση που θα κληθούμε να απαντήσουμε μετά τον πόλεμο είναι ξεκάθαρη. Η Ρωσία πρέπει να μείνει πιο κοντά στην Ευρώπη και πιο μακρυά από την Κίνα.»
Συνέπειες για τους ναυτικούς -Αδυναμία εύρεσης πληρωμάτων
Συνεχίζοντας, ο βουλευτής ανέλυσε τις επιπτώσεις στην ναυτιλια λόγω της παγκόσμιας κρίσης με ειδική αναφορά στην παράνομη κατάσχεση των δύο ελληνόκτητων τανκερ από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
«Ο κόσμος άλλαξε μέσα στις εκατό αυτές ημέρες. Όχι όμως μόνον για τη διεθνή διπλωματία. Άλλαξε και για τη διεθνή ναυτιλία. Άλλωστε διεθνής διπλωματία και διεθνής ναυτιλία πολύ συχνά συναντώνται.
Η παρατεταμένη πολεμική σύγκρουση, η έως τώρα αδυναμία εξεύρεσης λύσης και οι αυστηρές κυρώσεις, όπως οι σημερινές για το ευρωπαϊκό εμπάργκο στη θαλάσσια μεταφορά ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου, αναδιαμορφώνουν τις συνθήκες του παγκόσμιου εμπορίου και των θαλασσίων μεταφορών» υπογράμμισε για να επισημάνει τον αντίκτυπο των εξελίξεων στους ναυτικούς».
«Αυτές τις ημέρες η προσοχή και η δράση μας είναι επικεντρωμένες στα πληρώματα των δύο παρανόμως καταληφθέντων δεξαμενόπλοιων μας στον Περσικό. Προσβλέπουμε η περιπέτειά τους να τελειώσει σύντομα.
Στην αρχή της σύγκρουσης στη Μαύρη Θάλασσα ναυτικοί, ευτυχώς λίγοι, έχασαν τη ζωή τους από τυφλά κτυπήματα στα πλοία τους που βρέθηκαν εγκλωβισμένα στη Μαύρη Θάλασσα και σε ουκρανικά λιμάνια κυρίως της Μαριούπολης και της Οδησσού.
Εκατοντάδες άλλοι έμειναν ή συνεχίζουν να μένουν εγκλωβισμένοι λόγω του πολέμου. Εκ των πραγμάτων αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις καθυστερήσεις των αμοιβών τους, λόγω αδυναμίας πρόσβασης στους λογαριασμούς τους, χωρίς να γνωρίζουν με σαφήνεια ποιο θα είναι το μέλλον τους. Ο απεγκλωβισμός τους και η επιστροφή στα σπίτια τους παραμένει μια δύσκολη υπόθεση παρά τη φροντίδα που καταβάλουν πλοιοκτήτριες εταιρείες και κυβερνήσεις.
Ο πόλεμος όμως έχει σοβαρές συνέπειες και όσον αφορά στα πληρώματα.
Ρωσία και Ουκρανία καλύπτουν μαζί το 15% των σχεδόν 2 εκατομμυρίων ναυτικών στον κόσμο. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές εκτιμήσεις «σε εποχές που γενικά είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν αξιόπιστα πληρώματα, θα ήταν μεγάλη πρόκληση να βρεθεί επαρκής αριθμός ναυτικών εάν ο πόλεμος συνεχιστεί. Αυτό θα δημιουργούσε κλυδωνισμό και δυσλειτουργίες για το σύνολο των θαλασσίων μεταφορών».
Επιπλέον, σε πολλά ανά τον κόσμο πλοία εργάζονται μικτά πληρώματα από Ρώσους και Ουκρανούς ναυτικούς. Ποιες επιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν από το γεγονός αυτό στην ομαλή λειτουργία του πλοίου;
Η παρατεταμένη πολεμική σύγκρουση αναδιαμορφώνει το παγκόσμιο εμπόριο όχι μόνον της ενέργειας αλλά και άλλων εμπορευμάτων.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Ουκρανία αντιπροσωπεύει το 9% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου σιτηρών, ενώ η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 11% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου άνθρακα. Επιπλέον η Ρωσία, μαζί με το Κατάρ, την Αυστραλία και βέβαια τις ΗΠΑ, είναι μέσα στις μεγαλύτερες δια θαλάσσης εξαγωγείς υγροποιημένου αερίου στον κόσμο με ποσοστό σχεδόν 8%.
Ωστόσο, το παγκόσμιο εμπόριο δεν δεσμεύεται. Δεν λειτουργεί μεμονωμένα.
Δημιουργεί νέους θαλάσσιους δρόμους. Οι αγοραστές στρέφονται στο επόμενο διαθέσιμο σημείο ανεφοδιασμού, επηρεάζοντας περαιτέρω μια ήδη εκτεταμένη παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, με υψηλότερους χρόνους αναμονής, αυξανόμενη συμφόρηση στα λιμάνια και μεγαλύτερες αποστάσεις.
Ωστόσο, το γνωρίζετε, συχνά οι «αναταραχές» ευνοούν τους ναύλους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο βασικός δείκτης της ναυλαγοράς χύδην ξηρού φορτίου, ο Baltic Dry Index που μετράει την αξία των ναύλων στη μεταφορά άνθρακα, σιδηρομεταλλεύματος, σιτηρών κ.ά., έχει γνωρίσει αυτές τις 100 ημέρες ιστορικά ρεκόρ.
Στο πεδίο των ναυτασφαλίσεων οι εταιρείες θα κληθούν να καλύψουν ζημιές για πλοία που έχουν υποστεί ζημιές ή χάθηκαν από θαλάσσιες νάρκες και άλλες επιθέσεις στην εμπόλεμη ζώνη. Οι προκλήσεις επεκτείνονται στην ασφάλεια των ναυτικών και των πλοίων από νέες αναδυόμενες απειλές όπως εκείνες που σχετίζονται με τον κυβερνοπόλεμο. Επιπλέον οι ασφαλιστές θα κληθούν να αποζημιώσουν πλοία και φορτία που έχουν αποκλειστεί ή παγιδευθεί σε λιμάνια ή/και σε ουκρανικά νερά.
Όμως η μεγάλη αλλαγή συμβαίνει στην αγορά της ενέργειας και ειδικά στο LNG με την απόφαση για ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία και την κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης.
Εκεί οι Έλληνες εφοπλιστές, με την απαράμιλλη διορατικότητά τους έχουν επενδύσει μεγάλα κεφάλαια στην κατασκευή δεξαμενόπλοιων LNG και σήμερα διαθέτουν τον πιο σύγχρονο στόλο αυτών των εξειδικευμένων πλοίων στον κόσμο. Με βάση έκθεση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν σχεδόν το 22,35% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και το σχεδόν 14% του υγροποιημένου αερίου πετρελαίου (LPG). Εάν σε αυτά προσθέσουμε το 32% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων βλέπουμε ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες κατέχουν στρατηγικά πρωταγωνιστική θέση στην παγκόσμια αγορά μεταφοράς ενέργειας. Μια πηγή μεγάλης ισχύος και ταυτόχρονα εθνικής περηφάνειας.
Πέραν όμως της ενεργειακής, όπως είδαμε ο κόσμος έχει μπροστά του και το φάσμα της επισιτιστικής κρίσης. Όμως και στη μεταφορά επισιτιστικής και ανθρωπιστικης βοήθειας ο ελληνόκτητος στόλος φορτηγών που αντιστοιχεί με το 25% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, μπορεί να είναι αρωγός. Επιπλέον, τα ελληνόκτητα φορτηγά πλοία μπορούν να διευκολύνουν την απεξάρτηση της ΕΕ από τον Ρωσικό άνθρακα.
Μετά από εκατό ημέρες πολέμου τα μεγάλα ερωτήματα για τη διεθνή ναυτιλία παραμένουν δύο: η διάρκεια της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης και το μέλλον των κυρώσεων. Θα διευρυνθούν και άλλο; Θα γίνουν αυστηρότερες; Για πόσο χρόνο ακόμα θα μείνουν ενεργές;
Σήμερα φαίνεται ότι ο πόλεμος καθυστερεί να φτάσει στο τέλος του και ότι οι κυρώσεις δεν θα αρθούν σύντομα. Αντιθέτως η επικρατούσα τάση είναι η διεύρυνσή τους.
Οι τεκτονικές πλάκες της ιστορίας και της γεωπολιτικής βρίσκονται σε μεγάλη κινητικότητα. Όλα γύρω αλλάζουν. Ασφαλείς προβλέψεις δεν υπάρχουν.
Μπροστά στη μεγάλη αβεβαιότητα και στις δυσκολίες των καιρών, τα μεγάλα όπλα ήταν και είναι πάντα το ένστικτο, η διορατικότητα, η προσαρμοστικότητα, οι ταχείες αλλά όχι βεβιασμένες αποφάσεις και βέβαια η σκληρή και συνεπής δουλειά. Αυτά τα χαρίσματα ηγεσίας είναι η μόνη σταθερά που έχει στα χέρια της η ναυτιλία. Πάνω απ´όλα όμως, ειδικά για τη δική μας, την ελληνική, ναυτιλία, το πρώτο εφόδιο είναι η ναυτοσύνη. Οφείλουμε να τη διατηρήσουμε και να την ενισχύσουμε.»
Τελειώνοντας ο κ. Κουμουτσάκος, έκανε ένα ερώτημα-εκτός κειμένου όπως είπε:
«ΝΑ μοιραστώ μαζί σας μια απορία. Γιατί δεν έχουμε ακόμα έδρα ναυτιλιακής επιστήμης στην Ακαδημία Αθηνών; Εάν όχι τώρα που η ναυτιλιακή Ελλάς διαπρέπει σε παγκόσμια κλίμακα, τότε πότε;
