Έξι νέες εταιρείες τεχνοβλαστών (spin off) πρόσθεσε το 2021 στο δυναμικό του το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, φτάνοντας συνολικά τις 18. Πρόκειται για την Εnalia Tec με αντικείμενο την έρευνα και ανάπτυξη υποβρύχιων τεχνολογιών, λογισμικού και εξοπλισμού, την deeptrafic με δραστηριότητα την παροχή λύσεων για τη δυναμική διαχείριση της κυκλοφορίας οχημάτων, την GfH που ασχολείται με την παροχή λύσεων στη βιοανάλυση και στη διαχείριση βιοδεδομένων σε ευθυγράμμιση με την έννοια της Ιατρικής Ακριβείας, τη Ι4byDESIGN που εστιάζει στην παροχή υπηρεσιών για τη μετάβαση του ελληνικού συστήματος παραγωγής στη Βιομηχανία 4.0, την Delivery Galaxy που δραστηριοποιείται στη βελτίωση των υπηρεσιών στον κλάδο μεταφοράς και διανομής αγαθών μέσω μοντέλου πληθοπορισμού και αλγορίθμων πρόβλεψης και την AMV που ασχολείται με την ανάπτυξη, διάθεση και εμπορική εκμετάλλευση συστημάτων μηχανικής όρασης για βιομηχανική χρήση.
Επίσης μέσα στο 2021 τέθηκαν οι βάσεις για το ΕΚΕΤΑ 2.0 – την επέκταση των ερευνητικών υποδομών, κτιρίων και εξοπλισμού, του Ερευνητικού Κέντρου στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις σε Θεσσαλονίκη και Πτολεμαΐδα καθώς και στις νέες, το Τεχνολογικό Πάρκο Τέταρτης Γενιάς Thess INTEC, την Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης και τη Λάρισα. Σύμφωνα με τον απολογισμό του ΕΚΕΤΑ, συνολικά το 2021 υπήρξε μία χρονιά κατά την οποία το Κέντρο σημείωσε σημαντική πρόοδο σε επίπεδο αναπτυξιακών δράσεων, ανθρώπινου δυναμικού, καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων, συνεργασιών με τη βιομηχανία και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Το Κέντρο το 2021 είχε τζίρο περί τα 44,6 εκατ. ευρώ, τα οποία προέρχονται από διμερή συμβόλαια με τη βιομηχανία για την παροχή υπηρεσιών έρευνας κατά 14%, ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα κατά 75% και θεσμική κρατική χρηματοδότηση μόλις κατά 11%. Κατά την προηγούμενη οικονομική χρήση υπέγραψε 110 νέα διμερή συμβόλαια παροχής υπηρεσιών έρευνας προς τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και το δημόσιο ξεπερνώντας έτσι τα 260 ενεργά διμερή συμβόλαια παροχής υπηρεσιών έρευνας. Την ίδια χρονιά μέσα από ανταγωνιστικές διαδικασίες το Κέντρο ανέλαβε την υλοποίηση περισσοτέρων από 160 νέων ερευνητικών προγραμμάτων, διάρκειας κατά μέσο όρο τριών ετών.
Το ΕΚΕΤΑ διαθέτει 5 ινστιτούτα, 10 πεδία ερευνητικής δραστηριότητας με έμφαση στη τεχνητή νοημοσύνη, τα προηγμένα ρομποτικά συστήματα, το διαδίκτυο των πραγμάτων, την κλιματική αλλαγή, την πράσινη ενέργεια, τις αντιρρυπαντικές τεχνολογίες, την ολιστική προσέγγιση υγείας – διατροφής, τα αυτόνομα οχήματα, την ανάπτυξη έξυπνων πόλεων και την κυκλική οικονομία. Απασχολεί 1.200 άτομα και κατέχει τη 14η θέση στην Ευρώπη στην προσέλκυση χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά προγράμματα. Στον πυρήνα του ερευνητικού προσωπικού περιλαμβάνονται 258 ερευνητές και ερευνήτριες, (62 βαθμίδας Α’,Β’ και Γ’, 157 λοιποί ερευνητές και 39 συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ), που διαμόρφωσαν την ερευνητική ατζέντα του Κέντρου με γνώμονα την καινοτομικότητα και την ανταπόκριση στις κοινωνικές προκλήσεις. Το έργο αυτό υποστηρίχθηκε ερευνητικά από 840 ειδικούς τεχνικούς επιστήμονες και διοικητικά από 71 στελέχη.
Σύμφωνα με τον απολογισμό του, φιλοδοξία του ΕΚΕΤΑ είναι να συμβάλλει στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) προς μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050, πραγματώνεται μέσα από τις τρέχουσες αλλά και τις νέες αναπτυξιακές του δράσεις. Στους στόχους του 2022 περιλαμβάνονται επίσης η ισχυροποίηση του ρόλου του ΕΚΕΤΑ στους τομείς που παρουσιάζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όπως στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση (Industry 4.0), τις μεταφορές, την υγεία και την αγροδιατροφή μέσω της έμφασης στον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την επικύρωση σχετικών καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Το Κέντρο επιδιώκει τη διατήρηση της παρουσίας του στο 9ο κατά σειρά πρόγραμμα – πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ορίζοντας Ευρώπη» μέσω της διεκδίκησης και ανάληψης μεγάλων ερευνητικών προγραμμάτων. Επίσης επιδιώκει τη βελτίωση των επιδόσεων του σε βασικούς δείκτες μεταφοράς τεχνολογίας με έμφαση στην αύξηση του αριθμού των ευρεσιτεχνιών στο Ερευνητικό Κέντρο μέσα στην επόμενη τετραετία, καθώς και στην περαιτέρω διεύρυνση του δικτύου των συνεργατών του με εγχώριους και διεθνείς οργανισμούς και επιχειρήσεις μέσω της συνέχισης παροχής υπηρεσιών έρευνας καθώς και στην υλοποίηση σχεδίου για την Ισότητα Φύλων με απάλειψη διακρίσεων και δημιουργία συνθηκών για την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών στον επιστημονικό χώρο.
