Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων και συνεταιρισμών επιδοτεί το πρόγραμμα «Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων» που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ο προϋπολογισμός της δράσης «Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων», για την οποία η διαδικασία υποβολής αιτήσεων υπαγωγής θα διαρκέσει από την ερχόμενη Δευτέρα 16 Μαΐου έως και τις 30 Σεπτεμβρίου 2022, ανέρχεται στα 181,5 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος της επιδότησης καθορίζεται από την περιοχή δραστηριότητας της επιχείρησης και μπορεί να ανέλθει έως και το 55% του επιλέξιμου προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.
Δικαίωμα χρηματοδότησης έχουν οι επιχειρήσεις των επιλέξιμων κλάδων ανεξαρτήτως μεγέθους, ωστόσο υπάρχει διαχωρισμός ως προς το ύψος του επιδοτούμενου επενδυτικού σχεδίου. Ειδικότερα, για τις πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες επιχειρήσεις και τους συνεταιρισμούς ο επιλέξιμος προϋπολογισμός του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να κυμαίνεται από 500 χιλ. έως 7,5 εκατ. ευρώ, ενώ των μεγάλων επιχειρήσεων από 2 εκατ. έως και 12,5 εκατ. ευρώ.
Δυνητικοί δικαιούχοι
Στο πλαίσιο του προγράμματος, δικαιούχοι δύνανται να κριθούν νομικά πρόσωπα που είτε ανήκουν στις ΜμΕ είτε στις μεγάλες επιχειρήσεις, με την επιφύλαξη των ειδικότερα οριζόμενων στο κατά περίπτωση εφαρμοστέο ειδικό άρθρο του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (ΓΑΚ), που τηρούν απλογραφικά ή/και διπλογραφικά βιβλία και κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης και πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Είναι Ομάδες Παραγωγών (Ομ.Π.), Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών, Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (Α.Σ.), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) και Ανώνυμες Εταιρίες των οποίων η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς του ν. 4673/2020 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις».
β) Είναι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν. 4430/2016 και εταιρείες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της ανωτέρω περίπτωσης α), οι οποίες εφαρμόζουν συμβολαιακή γεωργία υπό τους ακόλουθους όρους, προϋποθέσεις και περιορισμούς:
αα) Εφόσον μεταποιούν ή/και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν με παραγόμενο τελικό γεωργικό προϊόν και κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος της αξίας των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην ενισχυόμενη επένδυση είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας.
ββ) Εφόσον μεταποιούν ή/και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν με τελικό προϊόν μη γεωργικό προϊόν και κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος της αξίας του γεωργικού προϊόντος που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στην ενισχυόμενη επένδυση είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας.
γγ) Η υποχρέωση εφαρμογής της συμβολαιακής γεωργίας ξεκινάει από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της υλοποίησης της επένδυσης και τα συμβόλαια είναι τουλάχιστον τριετούς διάρκειας.
δδ) Με την πάροδο τριετίας από την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης και εντός προθεσμίας δύο μηνών ο δικαιούχος υποχρεούται να προσκομίσει ενυπόγραφη βεβαίωση ορκωτού λογιστή, όπου θα τεκμηριώνεται η ανωτέρω προϋπόθεση των περιπτώσεων αα) και ββ).
γ) Είναι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν. 4430/2016 και εταιρείες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της περίπτωσης α) πιο πάνω, οι οποίες εμφανίζουν βαθμό καθετοποίησης σε ποσοστό τουλάχιστον 40%, αξιοποιώντας ιδιοπαραγόμενα αγροτικά προϊόντα. Η υποχρέωση διατήρησης του ποσοστού καθετοποίησης ξεκινάει μετά την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης και είναι τριετής. Με την πάροδο της τριετίας από την έναρξη της υποχρέωσης καθετοποίησης της παραγωγής και εντός προθεσμίας δύο μηνών ο δικαιούχος υποχρεούται να προσκομίσει ενυπόγραφη βεβαίωση ορκωτού λογιστή, όπου θα τεκμηριώνεται η ανωτέρω προϋπόθεση.
δ) Δικαιούχοι μπορούν να κριθούν και υπό σύσταση νομικά πρόσωπα, τα οποία ολοκληρώνουν τις διαδικασίες σύστασης πριν από την έκδοση της ατομικής εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης.
Δικαιούχοι, ωστόσο, δεν μπορούν να κριθούν πρόσωπα που λειτουργούν υπό τη μορφή της εταιρείας αστικού δικαίου, με εξαίρεση τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και της κοινοπραξίας.
Αναβάθμιση των δικτύων logistics
Σύμφωνα με τους όρους της δράσης, στην περίπτωση αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των δικτύων διανομής (logistics) της επιχείρησης, επιλέξιμος είναι ο μηχανολογικός εξοπλισμός ο οποίος έχει μοναδικό κωδικό αναγνώρισης και οι κτηριακές εγκαταστάσεις, με την προϋπόθεση ότι το αίτημα πληρωμής συνοδεύεται από τοπογραφικό με γεωχωρική σήμανση και φωτογραφίες με γεωχωρική σήμανση και χρονοσήμανση, όπου αποτυπώνεται η κατάσταση πριν και μετά την επένδυση.
Ποιες επιλέξιμες δαπάνες εντάσσονται στο νέο πρόγραμμα
Οι δαπάνες που θεωρούνται επιλέξιμες στο πλαίσιο της δράσης είναι οι ακόλουθες:
- Κατασκευή και εκσυγχρονισμός ακινήτων.
- Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας.
- Απόκτηση οχημάτων με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές πρώτων υλών και προϊόντων εντός του χώρου της μονάδας. Επιλέξιμα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών CO2 και τα οχήματα που εκπέμπουν CO2 μικρότερο των 50g/Km.
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων στον βαθμό που εξυπηρετεί τη λειτουργία της μονάδας.
- Δαπάνες εξοπλισμού μηχανοργάνωσης της επιχείρησης (όπως αγορά τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, Η/Υ και περιφερειακών μηχανημάτων, φωτοτυπικών, συστημάτων ασφαλείας, συστημάτων πυροσβεστικής προστασίας). Στον εξοπλισμό μηχανοργάνωσης συμπεριλαμβάνονται και οι δαπάνες για απομακρυσμένη και έξυπνη διαχείριση με την εγκατάσταση συστημάτων τηλε-ελέγχου, καθώς και κάθε άλλη επένδυση που οδηγεί σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων. Επιλέξιμος είναι ο εξοπλισμός που λειτουργεί κατά τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και συνοδεύεται από αντίστοιχες πιστοποιήσεις, εφόσον υφίστανται στην αγορά.
- Δαπάνες για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.
- Άυλες δαπάνες όπως απόκτηση λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων (συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων) / Τεχνικές προδιαγραφές και σχεδιασμός προϊόντων / Έρευνες αγοράς / Εταιρική ταυτότητα και branding (logos, εταιρικές παρουσιάσεις κ.λπ.) / Σχεδιασμός προωθητικών ενεργειών και υλικού για εταιρείες και προϊόντα. Επιπλέον, επιλέξιμη δαπάνη είναι η απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς, τα οποία εξασφαλίζουν στον καταναλωτή την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνει.
- Ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχονται από εξωτερικούς συμβούλους και δεν αποτελούν συνεχή ή περιοδική δραστηριότητα ούτε συνδέονται με τις συνήθεις λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης, όπως τακτικές υπηρεσίες παροχής φορολογικών και νομικών συμβουλών ή διαφημιστικές υπηρεσίες.
- Ενισχύσεις για συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις (δαπάνες μίσθωσης, εγκατάστασης και διαχείρισης περιπτέρου).
- Ενισχύσεις καινοτομίας (επιλέξιμες είναι οι δαπάνες για την απόκτηση, την επικύρωση και την προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών άυλων στοιχείων ενεργητικού καθώς και οι δαπάνες για συμβουλευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες στον τομέα της καινοτομίας).
- Επενδυτικές ενισχύσεις προς επιχειρήσεις για την υπέρβαση ενωσιακών προτύπων ή για την αύξηση της προστασίας του περιβάλλοντος ελλείψει ενωσιακών προτύπων.
- Επενδυτικές ενισχύσεις για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όχι ως μεμονωμένη δράση, αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης
Διαδικασία καταβολής των επιδοτήσεων στους δικαιούχους
Μετά την έκδοση της εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης και την αποδοχή της ο δικαιούχος αποκτά το νόμιμο δικαίωμα λήψης ενίσχυσης. Προς τούτο υποβάλλει αίτημα καταβολής της ενίσχυσης, στο οποίο καταχωρούνται τα στοιχεία που αφορούν την πρόοδο υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων στοιχείων και δικαιολογητικών πληρωμής σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος. Το αίτημα καταβολής της ενίσχυσης λαμβάνει μοναδικό κωδικό επαλήθευσης εγγράφου, χρονοσήμανση και QR Code από το πληροφοριακό σύστημα.
Το πρώτο αίτημα καταβολής της ενίσχυσης υποβάλλεται εντός χρονικού διαστήματος τριών μηνών από την έκδοση της εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης. Η μη εμπρόθεσμη οριστικοποίηση του πρώτου αιτήματος υποβολής της ενίσχυσης συνεπάγεται την απένταξη του δυνητικού δικαιούχου. Σημειώνεται ότι ο κάθε δικαιούχος έχει τη δυνατότητα υποβολής αιτημάτων για την καταβολή της ενίσχυσης με ελάχιστο ποσοστό υλοποίησης το 10% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού.
Χορήγηση προκαταβολής
Μετά την αποδοχή της εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης είναι δυνατή η χορήγηση προκαταβολής σε κάθε δικαιούχο μέχρι το 100% της δημόσιας χρηματοδότησης εντός χρονικού διαστήματος τριών μηνών. Στην περίπτωση αυτή ο δικαιούχος προσκομίζει ισόποση εγγυητική επιστολή προκαταβολής από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα - μέλος του συστήματος πληρωμών ΔΙΑΣ, η οποία εκδίδεται υπέρ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με διάρκεια ισχύος είτε αορίστου χρόνου είτε ορισμένου χρόνου με λήξη 12 μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου.
Στην περίπτωση λήξης της εγγυητικής επιστολής ορισμένου χρόνου κατά τη διάρκεια υλοποίησης της επένδυσης, ο δικαιούχος υποχρεούται να την αντικαταστήσει αμέσως με άλλη, ώστε να ικανοποιείται εκ νέου η ανωτέρω απαίτηση, με ποσό ανάλογο της υπολειπόμενης δημόσιας δαπάνης.
Επίσης, οι δικαιούχοι ενίσχυσης της δράσης μπορούν να εκχωρήσουν τη δημόσια δαπάνη σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για την παροχή βραχυπρόθεσμου δανείου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου της αίτησης ενίσχυσης. Στην περίπτωση αυτή η ενίσχυση καταβάλλεται στον τραπεζικό λογαριασμό της εκχώρησης και μέχρι εξαντλήσεως του ποσού της εκχώρησης.
