Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Η είδηση πως η Ουκρανία διακόπτει - λόγω ανωτέρας βίας - τη μεταφορά ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του σταθμού της Σοχρανίφκα, προκάλεσε άμεσα αναστάτωση στην αγορά οδηγώντας τις τιμές του φυσικού αερίου, που τις προηγούμενες ημέρες ήταν σε πτώση, και πάλι σε σημαντική άνοδο. Πρόκειται για μία εξέλιξη που, όπως επισημαίνει η Capital Economics, έρχεται δυστυχώς να επιβεβαιώσει τις εκτιμήσεις ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να δυσκολεύεται να καλύψει τις ανάγκες της σε φυσικό αέριο για τον επόμενο χρόνο. Η αντιπαράθεση Μόσχας - Δύσης και ο αυξανόμενος ανταγωνισμός για εισαγωγές αερίου πιθανότατα θα διατηρήσουν τις τιμές του καυσίμου σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον έως την άνοιξη του 2023.
Η ανακοίνωση του διαχειριστή αγωγών της Ουκρανίας, GTSOU, ότι κλείνει τις στρόφιγγες από ένα σημείο, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα χέρια του ρωσικού στρατού φαίνεται να έχει πολιτικά κίνητρα, σχολιάζει η Capital Economics. Ακόμη και έτσι όμως θα μπορούσε να έχει σοβαρό αντίκτυπο στις προμήθειες φυσικού αερίου της Ευρώπης.
Η Ρωσία μειώνει εδώ και χρόνια τις εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω Ουκρανία. Ωστόσο αυτές εξακολουθούσαν να αποτελούν το 26% των συνολικών εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου της Ευρώπης μέσω αγωγών το 2021. Δεδομένου ότι ο αγωγός Σοχρανίφκα μετέφερε περίπου το 1/3 του ρωσικού αερίου, που φτάνει στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, η Ευρώπη θα μπορούσε να χάσει το 8% με 10% των προμηθειών ρωσικού αερίου. Ο διαχειριστής GTSOU είπε βεβαίως ότι θα μπορούσε η ποσότητα αυτή να ανακατευθυνθεί σε άλλους αγωγούς, αλλά η Gazprom διατείνεται πως αυτό είναι τεχικά αδύνατο.
Ακόμη και εάν τελικά βρεθεί λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, όπως σημειώνουν οι αναλυτές της CE «είναι δύσκολο να πιστέψουμε πως δεν υπάρξουν στρεβλώσεις στην προσφορά». Αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες της Ευρώπης να ενισχύσει τα αποθέματά της, που το τελευταίο διάστημα είχαν ενταθεί με αποτέλεσμα και την προσωρινή πτώση των τιμών. Το αποθηκευμένο φυσικό αέριο είναι πλέον πολύ κοντά στα φυσιολογικά επίπεδα και οι εισαγωγές LNG είναι στα ύψη. Προφανώς η ζήτηση αυτό τον καιρό είναι πολύ χαμηλή καθώς η περίοδος που τα νοικοκυριά χρειάζονται θέρμανση έχει τελειώσει, ενώ και οι υψηλές τιμές ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να περιορίζουν όσο το δυνατόν την κατανάλωση ρεύματος.
Προς το παρόν η αντίδραση της αγοράς στις εξελίξεις είναι συγκρατημένη. Ωστόσο το βασικό δίδαγμα από τις εξελίξεις του τελευταίου 24ωρου είναι πως το φυσικό αέριο δεν μένει εκτός των «όπλων» που χρησιμοποιεί η μία και η άλλη πλευρά. Και αυτό εντείνει την ενεργειακή αβεβαιότητα για τους επόμενους μήνες.
