Μεγάλη απόσταση, χωρίζει την Ελλάδα και τη Φινλανδία, σε ό,τι αφορά στους δείκτες που καταγράφουν την ποιότητα της ανάπτυξης, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, την έρευνα και τεχνολογία, την εκπαίδευση κ.λπ.
Ωστόσο οι δύο χώρες εμφανίζουν και κάποια κοινά στοιχεία, όπως ότι ξεκίνησαν περίπου την ίδια χρονική στιγμή τις διαδικασίες μεταρρύθμισης σε τομείς της οικονομίας, ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι περίπου οι ίδιοι και ότι στις αρχές της δεκαετίας του 90, και οι δύο χώρες είχαν αρνητική ανάπτυξη.
Επίσης, οι δύο χώρες έχουν κοινό χαρακτηριστικό τη λειτουργία ενός υγιούς και ανεπτυγμένου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το οποίο ειδικά για την Ελλάδα, μπορεί να υποστηρίξει την μελλοντική ανάπτυξη της οικονομίας της.
Ο ΣΕΒ διοργάνωσε την περασμένη Τρίτη εκδήλωση σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Φινλανδίας, με θέμα «Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ως εθνική και διεθνής πρόκληση».
Ομιλητές από τη Φινλανδία αναφέρθηκαν στις υπηρεσίες υποστήριξης από το κράτος, στο έργο των ερευνητικών ινστιτούτων και στη συμβολή τους στην ανάπτυξη του επιχειρηματικού τομέα με εντυπωσιακό παράδειγμα την εταιρεία ΝΟΚΙΑ, ενώ στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, συζητήθηκαν οι δράσεις που προωθούνται μέσα από το Επιχειρησιακό Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σε περιφερειακό επίπεδο καθώς και για την απλοποίηση των διαδικασιών που επηρεάζουν το περιβάλλον λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Η πορεία των μεταρρυθμίσεων
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στις μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν στις δύο χώρες, ο ΣΕΒ προχώρησε σε αποτίμηση των αποτελεσμάτων τους στις δύο χώρες. Οπως δε επισημαίνει στο σχετικό δελτίο ανταγωνιστικότητας, η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής:
Αναμφισβήτητα, σε ορισμένα σημεία η Φινλανδία έχει πετύχει περισσότερα από την Ελλάδα κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, καθώς σήμερα θεωρείται περισσότερο ανταγωνιστική και με μια υγιέστερη διαμόρφωση των δημοσίων οικονομικών της χώρας.
Τα ανοίγματα
Η Φινλανδία αντιμετώπισε μια σοβαρή ύφεση στο τέλος της δεκαετίας του '80 καθώς τα θετικά αποτελέσματα της απελευθέρωσης του κλάδου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών εξαντλήθηκαν σε μια περίοδο σοβαρής διεθνούς οικονομικής ύφεσης, η οποία επιπλέον συνέπεσε και με την κατάρρευση των εμπορικών σχέσεων της Φινλανδίας με τη Ρωσία.
Σε συνέχεια αυτών των δοκιμασιών, η Φινλανδία προχώρησε στο άνοιγμα της οικονομίας της, απελευθερώνοντας σημαντικούς κλάδους της οικονομίας που στο παρελθόν είχαν σημαντικούς θεσμικούς περιορισμούς και εμπόδιζαν την ανταγωνιστική λειτουργία τους.
Ακολουθώντας τις αγορές κεφαλαίου, οι τηλεπικοινωνίες, η ηλεκτρική ενέργεια, οι οδικές μεταφορές και πολλοί άλλοι κλάδοι απελευθερώθηκαν μετασχηματίζοντας μια οικονομία που παλαιότερα βασιζόταν στις αρχές του κρατικού παρεμβατισμού σε μία οικονομία με ανοικτές αγορές η οποία πλέον αποτελούσε, από το 1995, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι μεταρρυθμίσεις ήταν εκτεταμένες και περιελάμβαναν σημαντικό αριθμό μέτρων τα οποία συνέβαλαν στο άνοιγμα της οικονομίας πέρα από τους παραπάνω κυρίαρχους κλάδους. Η προώθηση αυτών των μεταρρυθμίσεων πλαισιώθηκε με την επικέντρωση στην υγιή μακροοικονομική διαχείριση, την άσκηση συνετής μισθολογικής πολιτικής, τον εκσυγχρονισμό και την ενδυνάμωση των αρχών του ελεύθερου ανταγωνισμού καθώς επίσης και την έντονη και συνεχή προσπάθεια για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές οδήγησαν σε μια ισχυρή και παρατεταμένη ανάκαμψη.
Που είμαστε πίσω
Η Ελλάδα προχώρησε και αυτή στην απελευθέρωση σημαντικών κλάδων, όπως ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών και ο κλάδος των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, κατά τη δεκαετία του '90 και τα θετικά αποτελέσματα αυτών των μεταρρυθμίσεων ενισχύθηκαν από τη μακροοικονομική σταθερότητα που εξασφάλισε η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ.
Παράλληλα όμως, σημαντικές αγορές όπως η ηλεκτρική ενέργεια και οι οδικές μεταφορές, οι οποίες απελευθερώθηκαν κατά τις προηγούμενες δεκαετίες στη Φινλανδία ακόμα δεν λειτουργούν ως ανοικτές και ανταγωνιστικές αγορές στην Ελλάδα.
Επίσης, η Ελλάδα δεν έχει πετύχει να εκσυγχρονίσει τον δημόσιο τομέα, να μειώσει το διοικητικό βάρος και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των προϋπολογισμών της κυβέρνησης στο βαθμό που το έχει κάνει η Φινλανδία την προηγούμενη δεκαετία.
Κατά συνέπεια, η Ελλάδα σήμερα αντιμετωπίζει μια λιγότερο ευνοϊκή δημοσιονομική πραγματικότητα ενώ ο δημόσιος τομέας συνεχίζει να επιβάλλει ένα πολύ υψηλό διοικητικό βάρος στον ιδιωτικό τομέα. Το βάρος αυτό - μαζί με το υψηλό επίπεδο διαφθοράς που επισύρει - φαίνεται να επιβαρύνει σημαντικά την επιχειρηματικότητα, και ειδικά την καινοτόμα επιχειρηματικότητα, στην Ελλάδα σήμερα, και να καθηλώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας.
