Από την έντυπη έκδοση
Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]
Δυστοκία λήψης αποφάσεων για τις πληρωμές σε ευρώ ή ρούβλια κατά την προμήθεια φυσικού αερίου από τη Ρωσία εκδηλώθηκε στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.
Συγκεκριμένες οδηγίες για το τι επιτρέπεται να κάνουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες προμήθειας φυσικού αερίου και τι όχι αναφορικά με τον τρόπο πληρωμής των φορτίων που παραλαμβάνουν από την Gazprom στο πλαίσιο των κυρώσεων της Ε.Ε. σε βάρος της Μόσχας θα εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις επόμενες ημέρες. Αυτό δήλωσε η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον μετά το πέρας της χθεσινής έκτακτης συνόδου των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε., όπου το θέμα του τρόπου πληρωμής και το κατά πόσο η φόρμουλα που έχει προτείνει το Κρεμλίνο (με το άνοιγμα των δύο λογαριασμών, σε ευρώ και ρούβλια, στην Gazprombank) συνάδει με τις κυρώσεις της Ευρώπης κυριάρχησε στην ατζέντα.
Αιχμές επιτρόπου
Στον απόηχο της απόφασης της Gazprom να κλείσει τη στρόφιγγα στη Βουλγαρία και την Πολωνία που αρνήθηκαν να ακολουθήσουν τη φόρμουλα, κάτι που χαρακτήρισε «αδικαιολόγητη μονομερή τροποποίηση συμβατικών όρων που δείχνει ότι οποιαδήποτε χώρα-μέλος μπορεί να είναι η επόμενη», η Ευρωπαία επίτροπος δήλωσε αιχμηρά ότι «οι χώρες και οι εταιρείες δεν πρέπει να έχουν την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να βασιστούν στην καλή πίστη της Gazprom και του ρωσικού καθεστώτος σε αυτό το θέμα». Έστειλε δε σαφές μήνυμα ότι οι πληρωμές σε ρούβλια σύμφωνα με τη διαδικασία που προτείνει η Ρωσία συνιστούν παραβίαση των κυρώσεων. Όπως είπε, «γνωρίζουμε ότι πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν προγραμματισμένες πληρωμές προς την Gazprom εντός του Μαΐου. Πρέπει να τους καταστήσουμε σαφές ότι η πληρωμή σε ρούβλια μέσω του μηχανισμού μετατροπής που διαχειρίζονται οι δημόσιοι φορείς της Ρωσίας και μέσω ενός δεύτερου λογαριασμού (σε ρούβλια) στην Gazprombank παραβιάζει τις κυρώσεις και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή». Διατύπωση που φαίνεται να παραπέμπει στη θέση των Βρυξελλών ότι οι πληρωμές στην Gazprombank είναι συμβατές με τις κυρώσεις μόνο εάν θεωρούνται ολοκληρωμένες με την κατάθεση του ποσού σε ευρώ, πριν δηλαδή τη μετατροπή σε ρούβλια. Η Μόσχα, από την άλλη, δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν θεωρεί προβληματικό το διάταγμα του προέδρου Πούτιν, σύμφωνα με το οποίο η υποχρέωση πληρωμής του αγοραστή έχει ολοκληρωθεί μόνο μετά τη μετατροπή του σκληρού νομίσματος σε ρούβλια.
Αποσαφηνίσεις
Η αποσαφήνιση αυτού του σημείου αναμένεται να αποτελέσει το αντικείμενο των ευρωπαϊκών διευκρινίσεων. Στο μεταξύ, παρά τις προσπάθειες να φανεί ότι υπάρχει αρραγές ευρωπαϊκό μέτωπο, η σύγχυση δεν έχει διαλυθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ τόσο η κ. Σίμσον όσο και η Γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης Μπαρμπαρά Πομπιλί δήλωσαν ότι δεν έχουν πληροφορίες ούτε για χώρες ούτε για ιδιωτικές εταιρείες που είναι διατεθειμένες να πληρώσουν σε ρούβλια, η ουγγρική εταιρεία MOL, σύμφωνα με τους Financial Times, επανέλαβε ότι θα ακολουθήσει τις κατευθύνσεις της Μόσχας, διότι η διακοπή της τροφοδοσίας με ρωσικό αέριο θα κατέστρεφε την οικονομία της χώρας. Την ίδια στιγμή, δεν πέρασε απαρατήρητη η αναφορά της επιτρόπου στο «παραπλανητικό» -όπως είπε- δημοσίευμα του Politico, σύμφωνα με το οποίο ο υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Ιταλίας Ρομπέρτο Τσινγκοκλάνι φερόταν να έχει δηλώσει ότι η Ε.Ε. πρέπει να επιτρέψει στις εταιρείες ενέργειας της Ε.Ε. να συμμορφωθούν προσωρινά με τις απαιτήσεις της Ρωσίας. Το ρεπορτάζ διαψεύστηκε από το ιταλικό υπουργείο, το οποίο ωστόσο επισήμανε σε ανακοίνωσή του ότι «εν αναμονή της κοινής ευρωπαϊκής θέσης για τις πληρωμές, το μοντέλο ευρώ/ρούβλια που προβλέπει ότι οι εταιρείες πληρώνουν σε ευρώ, προς στιγμήν δεν φαίνεται να παραβιάζει τις κυρώσεις…».
Δύσκολη ενιαία στήριξη
Την ανάγκη άμεσης λήψης συντονισμένων μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών, ιδίως των ευάλωτων νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, από τις εκρηκτικές αυξήσεις στο κόστος ενέργειας, ζήτησε ο ΥΠΕΝ Κώστας Σκρέκας.
Επανέφερε τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης, για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και τη σταθεροποίηση των τιμών σε προσιτά επίπεδα. Ωστόσο, οι αναφορές για τη λήψη μέτρων -και δη ρυθμιστικών- για τις τιμές ήταν περιορισμένες και δεν αφήνουν ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας για ανάληψη γενναίων πρωτοβουλιών, φέρνοντας ένα βήμα πιο κοντά την «εθνική παρέμβαση για δραστική μείωση των τιμών ενέργειας», στην οποία αναφέρονται σε καθημερινή πλέον βάση κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
