Από την έντυπη έκδοση
Βασίλης Αγγελόπουλος
[email protected]
Εισοδηματικό όριο για χορήγηση παροχών, ποινές σε όσους δεν κάνουν αποδεκτές προτάσεις για εύρεση εργασίας, αυστηρότερο έλεγχο των παρόχων επαγγελματικής κατάρτισης καθώς και καινοτομίες ως προς τη στεγαστική πολιτική, περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για τον ΟΑΕΔ.
Η πλέον ξεχωριστή αλλαγή, βέβαια, στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την περασμένη Πέμπτη είναι η μετονομασία του Οργανισμού σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ). Συνολικά, όμως, οι παρεμβάσεις στο σκέλος της ανεργίας δημιουργούν ένα νέο τοπίο στη σχέση του Φορέα με τους εγγεγραμμένους ανέργους.
Ο σκοπός ήταν και παραμένει η εκκαθάριση του μητρώου της ΔΥΠΑ και ο εξορθολογισμός του με όσο γίνεται πιο πραγματικές συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό, περίπου 40.000 άνεργοι με πολύ υψηλό ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα πρόκειται να βρεθούν άμεσα εκτός μητρώων.
Την ίδια στιγμή, στο σκέλος της στεγαστικής πολιτικής δίνεται ώθηση ώστε να επανακάμψει ο τομέας έπειτα από μεγάλο χρονικό διάστημα που είχε παραγκωνιστεί. Ουσιαστικά, προωθείται ένα νέο μοντέλο συμπράξεων για δημιουργία κατοικιών, που θα μπορούν να αποκτηθούν και να αξιοποιηθούν και από νέους, ως πρόσθετο κίνητρο.
Στον τομέα της κατάρτισης, τίθενται σημαντικοί περιορισμοί στους παρόχους, ώστε να γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερος έλεγχος
της διαδικασίας. Ο στόχος είναι αφενός να πιάσουν τόπο τα κονδύλια, ύψους 1 δισ. ευρώ, που θα εισρεύσουν στη χώρα γι’ αυτόν τον σκοπό από το Ταμείο Ανάκαμψης, αφετέρου να υπάρξει όσο γίνεται καλύτερη πρακτική αξιοποίηση της διαδικασίας, ώστε να ωφεληθούν οι άνεργοι στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας.
Βάσει εισοδηματικών κριτηρίων η χορήγηση ειδικών επιδομάτων
Στις διατάξεις του νομοσχεδίου αναφορικά με τις παροχές ανεργίας προβλέπονται τα εξής:
1 Τίθεται όριο εισοδήματος για ανέργους, ώστε να καρπώνονται μια σειρά από παροχές. Έτσι, άνεργοι με ατομικό εισόδημα πάνω από 14.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ (προσαυξημένο κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί) θα χάνουν εφεξής μια σειρά από ωφελήματα.
Αυτά είναι τυχόν μοριοδοτήσεις για προσλήψεις στον Δημόσιο Τομέα, συμμετοχή στο πρόγραμμα του Κοινωνικού Τουρισμού, δωρεάν μετακίνηση με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και ελεύθερη είσοδος σε θεάματα και μουσεία. Τα κριτήρια αυτά είναι εκείνα που εφαρμόζονται για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης.
Τονίζεται ότι δεν θα υπάρχει επίδραση στο επίδομα ανεργίας, το οποίο θα εξακολουθήσει να χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Το ίδιο ισχύει και για το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, αλλά και για το βοήθημα που χορηγείται σε αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολούμενους.
Για τα ανωτέρω επιδόματα διατηρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Επίσης, δεν αλλάζει το καθεστώς που διέπει τη χορήγηση του Κοινωνικού Οικι- ακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) ρεύματος, την έκπτω- ση ή απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ και το επίδομα θέρμανσης.
2 Ο άνεργος θα έχει ποινή σε περίπτωση που αρνείται προτάσεις της ΔΥΠΑ, σε σχέση με την εύρεση εργασίας. Ειδικότερα, ο
άνεργος θα διαγράφεται για δύο χρόνια από το μητρώο του ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) και θα διακόπτεται η καταβολή του επιδόματος σε περίπτωση που αρνείται τρεις φορές θέση εργασίας που χαρακτηρίζεται κατάλληλη σε σχέση με τις γνώσεις του, την αμοιβή και τον τόπο εργασίας.
Η θέση εργασίας που θα του προτείνεται από τον αρμόδιο εργασιακό σύμβουλο θα προκύπτει σύμφωνα με το Ατομικό Δελτίο Εργασίας που θα έχει ετοιμάσει ο άνεργος. Αντίστοιχα, θα διαγράφεται από τα μητρώα για 6 μήνες και θα διακόπτεται η καταβολή επιδόματος αν ο άνεργος αρνηθεί τη συμμετοχή του σε πρόγραμμα κατάρτισης ή αν αποτύχει σε διαδικασία πιστοποίησης.
3 Θα καταβάλλεται χρηματικό μπόνους στον άνεργο, ως κίνητρο, στην περίπτωση που βρει δουλειά κατά την περίοδο που θα επιδοτείται από τη ΔΥΠΑ. Το μπόνους αυτό θα ισοδυναμεί με το 50% του επιδόματος ανεργίας και θα χορηγείται μέχρι τη λήξη του.
4 Προβλέπεται η χορήγηση μπόνους, που θα ανέρχεται στα επίπεδα των 300 ευρώ, για όσους μακροχρόνια ανέργους δημιουργήσουν ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης για την εύρεση εργασίας.
Το μέτρο επικεντρώνεται σε όσους βρίσκονται πάνω από 5 έτη στο μητρώο του ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) και στοχεύει ώστε να αποτελέσει ένα επιπλέον κίνητρο για να μπορέσουν οι μακροχρόνια άνεργοι να επιστρέψουν με αξιώσεις στην αγορά εργασίας.
Ευνοϊκές ρυθμίσεις για ανέργους και πρόσθετα κίνητρα για νέους
Το αποθεματικό που υπάρχει στον ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) στο πεδίο της στεγαστικής πολιτικής ανέρχεται κοντά στα 2 δισ. ευρώ. Έως το τέλος του τρέχοντος έτους το αποθεματικό αυτό θα μπορεί να αξιοποιηθεί από τη ΔΥΠΑ για τις όποιες ανάγκες θα προκύπτουν. Όμως, από την 1η Ιανουαρίου 2023 και μετά η στεγαστική πολιτική αποκτά μια εσωτερική αυτονομία στη ΔΥΠΑ και αναβαθμίζεται σημαντικά. Ουσιαστικά θα υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης της στεγαστικής πολιτικής όχι μόνο από ανέργους και από εργαζόμενους, αλλά και από νέους. Με αυτά τα δεδομένα το νομοσχέδιο εισάγει τις εξής καινοτομίες:
1 Εκτός από τους μισθωτούς και τους ανέργους, εντάσσονται στους δικαιούχους της στεγαστικής πολιτικής και οι νέοι. Στο πλαίσιο αυτό επεκτείνονται οι αρμοδιότητες της ΔΥΠΑ, έτσι ώστε πέρα από την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών του εργατικού δυναμικού, να μπορεί η ΔΥΠΑ να ασχοληθεί και με τις στεγαστικές ανάγκες των νέων, μέσω της χορήγησης παροχών και της υλοποίησης σχετικών προγραμμάτων.
2 Σχεδιάζονται εναλλακτικές μορφές και πολιτικές στέγασης και ενεργοποιείται η κατασκευή, ανακατασκευή και παραχώρηση- ενοικίαση κοινωνικών κατοικιών με συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
3 Ενεργοποιείται η επιδότηση ενοικίου καθώς και η επιχορήγηση για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με επιδοτούμενα δάνεια,αλλά και με τη μέθοδο rent to own (συμφωνία ενοικίασης για ορισμένο χρονικό διάστημα και δυνατότητα αγοράς πριν από τη λήξη της μίσθωσης).
4 Εισάγονται ρυθμίσεις που διευκολύνουν τόσο την απόκτηση/ανέγερση ακινήτων που θα διατεθούν για τη στέγαση εργαζόμενων, ανέργων και των οικογενειών τους, όσο και την αξιοποίηση της περιουσίας του νέου ΟΑΕΔ - ΔΥΠΑ, για την αύξηση των εσόδων.
5 Με τις νέες ρυθμίσεις επιτρέπεται στη ΔΥΠΑ να αποκτά αδόμητα και δομημένα ακίνητα για την εκπλήρωση των σκοπών, που σχετίζονται με τη στεγαστική συνδρομή, τους οποίους έχει αποκτήσει ως διάδοχος του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας. Προβλέπεται επίσης ότι η Υπηρεσία μπορεί να συμπράττει με δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς για την ανέγερση ακινήτων, με σκοπό την προώθηση των κυβερνητικών πολιτικών σχετικά με τη στεγαστική προστασία του εργατικού δυναμικού και των νέων.
6 Για τα ακίνητα ιδιοκτησίας της ΔΥΠΑ, που δεν προορίζονται για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών των εργαζόμενων, εισάγονται ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την καλύτερη εκμετάλλευση και την αύξηση των εσόδων της. Στο πλαίσιο αυτό επιτρέπεται η σύναψη μακροχρόνιων μισθώσεων, η σύμπραξη με ιδιώτες οι οποίοι μπορεί να αναλάβουν την οικοδόμηση αδόμητων ακινήτων, ο εγγυήσεις που θα πρέπει να παρέχουν για να συμμετάσχουν στους σχετικούς διαγωνισμούς.
Αυστηρότερο πλαίσιο αξιολόγησης για τις υπηρεσίες των παρόχων
Το νομοσχέδιο εισάγει ένα πλέγμα ρυθμίσεων που αφορά το σύστημα που θα εφαρμόζεται στο εξής στο σκέλος της επαγγελματικής κατάρτισης. Συγκεκριμένα, τίθενται όρια που θα αξιοποιούνται για την καταβολή των ποσών που δικαιούνται οι πάροχοι, αλλά και για την καλύτερη αξιολόγησή τους, στο πλαίσιο της βελτίωσης των υπηρεσιών που προσφέρουν στους ανέργους. Επίσης, περιλαμβάνει ορισμένες παρεμβάσεις και στο σκέλος της καλύτερης σύνδεσης και αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας προς όφελος της εύρεσης εργασίας. Αυτές είναι οι εξής:
1 Ορίζεται ότι δεν επιτρέπεται η καταβολή προς τον πάροχο άνω του 40% της αμοιβής ανά ωφελούμενο αν ο ωφελούμενος δεν έχει ολοκληρώσει την παρακολούθηση του προγράμματος, και άνω του 70% αν ο ωφελούμενος δεν έχει πιστοποιηθεί επιτυχώς για την περάτωση του προγράμματος.
2 Ειδικά ως προς τον έλεγχο των παρόχων επιδοτούμενης συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, διευρύνονται τα κριτήρια ως προς τον έλεγχο της ποιότητας στην κατάρτιση. Πλέον η αξιολόγηση θα καταλήγει σε βαθμολόγηση του παρόχου, σε αριθμητική κλίμακα από το 1 (κακή) ως το 5 (άριστη), ενώ ο πάροχος δεν μπορεί να βαθμολογηθεί θετικά (3 και άνω) εάν δεν πληροί τουλάχιστον τρία από τα πέντε ακόλουθα κριτήρια:
- Τουλάχιστον το 50% των άνεργων καταρτισθέντων να βρήκε εργασία εντός 12 μηνών.
- Τουλάχιστον το 90% των εργαζόμενων καταρτισθέντων να διατήρησε την ιδιότητα του εργαζομένου για διάστημα 12 μηνών.
- Να έχει αξιολογηθεί θετικά το πρόγραμμα από τουλάχιστον το 75% των καταρτισθέντων.
- Να έχει αξιολογηθεί θετικά το πρόγραμμα κατάρτισης εργαζομένων από τουλάχιστον το 75% των εργοδοτών
- Να έχει πιστοποιηθεί τουλάχιστον το 80% των καταρτισθέντων που έχουν περαιώσει την παρακολούθηση του προγράμματος.
3 Ιδρύεται Ψηφιακή Πύλη για τις Δεξιότη- τες στον ιστότοπο skills.gov.gr. Στόχος είναι με το πάτημα ενός κουμπιού πολίτες και φορείς να ενημερώνονται για θέματα δεξιοτήτων και κατάρτισης.
4 Ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης: Περιλαμβάνει γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες, προηγούμενη απασχόληση, ανάγκες κατάρτισης ή άλλες ενέργειες, που θα διευκολύνουν την εύρεση εργασίας με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Συμφωνείται μεταξύ του ανέργου και του εργασιακού συμβούλου.
5 Ψηφιακή κάρτα ΔΥΠΑ: Θα μπορεί να είναι εφαρμογή για κινητή συσκευή, θα βεβαιώνει την εγγραφή του ανέργου στο ψηφιακό
μητρώο, θα διευκολύνει τις συναλλαγές του, θα βεβαιώνει τα δικαιώματά του.
6 Ψηφιακό μητρώο της ΔΥΠΑ για ανέργους:
Θα περιλαμβάνει τυχόν προτάσεις για απασχόληση. Επαφή και παραμονή στο μητρώο θα είναι προϋπόθεση για παροχή επιδομάτων.
