Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο οι τράπεζες έρχονται και πάλι σε πρώτο πλάνο αφού καλούνται να είναι αυτές στις οποίες ενδέχεται να καταλήξουν και πάλι οι συνέπειες του πολέμου. Παρά τα καθησυχαστικά διηγήματα εκ μέρους όλων για τις περιορισμένες συνέπειες της κρίσης, κανένας δεν μπορεί με ακρίβεια να υπολογίσει τις συνέπειες αυτές αν στον Ρωσοουκρανικό πόλεμο δεν μπει η πολυπόθητη διεθνώς τελεία, αν δηλαδή η κατάσταση αυτή δεν τερματιστεί.
Εν τω μεταξύ και μέχρι τότε οι τράπεζες ελληνικές και ευρωπαϊκές εν γένει κλήθηκαν από τον SSM να υπολογίσουν με σχετική ακρίβεια τις συνέπειες. Αλλωστε η απόφαση της RCB Bank να κλείσει δεν είναι από τις σελίδες εκείνες που οι αρχές μπορούν να ξεπεράσουν χωρίς να μπουν στη διαδικασία να μελετήσουν όλα όσα μπορεί να έρθουν.
Επιστολή από τον SSM δέχθηκαν τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα με αυτό ακριβώς το αντικείμενο την περασμένη εβδομάδα. Και μολονότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ελάχιστη έκθεση στην περιοχή εν τούτοις ο κίνδυνος είναι υπαρκτός.
Ο μεγαλύτερος λοιπόν κίνδυνος για τις τράπεζες σχετίζεται με τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων σε μια περίοδο που τα πιστωτικά ιδρύματα είχαν και έχουν βάλει πλώρη για δυνατή πιστωτική επέκταση προκειμένου να καταφέρουν να επιτύχουν ισχυρή ανάκαμψη.
Το ερωτηματολόγιο του SSM προς τις ελληνικές τράπεζες
"Καθώς η κατάσταση με τις εξελίξεις στην Ουκρανία δεν δείχνει ακόμη βελτίωση με συνέπεια την κλιμάκωση των ενεργειών εναντίον της Ρωσίας και των Ρώσων πολιτών θα θέλαμε να μας περιγράψετε τις πιθανές συνέπειες που έχει η κατάσταση αυτή για τον όμιλό σας" αναφέρει SSM απευθυνόμενος προς τις ελληνικές τράπεζες .
Πιο συγκεκριμένα με βάση την αξιολόγηση της κάθε τράπεζας (υποθέσεις και εύρος της αξιολόγησης ως προς την περίμετρο) ο SSM ζητάει να μάθει:
- Ποιοι είναι οι τομείς που περισσότερο έχουν επηρεαστεί στη χώρα μας από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
- Την έκθεση των πελατών των τραπεζών οι οποίοι πελάτες δουλεύουν σε τομείς που έχουν επηρεαστεί όπως ενεργεια, βιομηχανίες που έχουν μεγάλες ενεργειακές ανάγκες, εμπορεύματα, τουρισμό αγροτικό τομέα κλπ.
-Τα ανοίγματα πελατών τραπεζών στο βαθμό που αυτοί οι πελάτες είναι πελάτες μέτοχοι προμηθευτές κλπ σε Ουκρανικές ή Ρωσσικές επιχειρήσεις.
Οι απαντήσεις φωτογραφίζουν 500-600 εκατ. ευρώ νέα NPEs
Δεν είμαστε Κύπρος αλλά και στην Ελλάδα οι συνέπειες δεν δείχνουν αμελητέες.
Υπό το βάρος της απόφασης της RCB Bank να προχωρήσει σε εθελούσια σταδιακή παύση των τραπεζικών εργασιών της στην Κύπρο που επικύρωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία θα επιβλέπει τη συντεταγμένη αποπληρωμή των καταθετών της οι ελληνικές τράπεζες έδωσαν τις απαντήσεις τους στον SSM
H RCB Bank μέχρι πριν ξεκινήσει τον πόλεμο η Ρωσία κατά της Ουκρανίας ήταν τράπεζα με ισχυρή κεφαλαιακή βάση της τάξης του 21%, με σχεδόν μηδενικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ρευστότητα
Τα πράγματα λένε οι ελληνικές τράπεζες θα αξιολογούνται με βάση τις εξελίξεις απαντούν τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα . Σταδιακά και με πραγματικά δεδομένα.
Με τον τρόπο αυτόν θα βοηθηθούν οι αρχές να εξάγουν σοβαρά συμπεράσματα.
Ενα πρώτο συμπέρασμα για τις εξελίξεις σε ότι αφορά τις συνέπειες επί των ελληνικών τραπεζών είναι πως για κάθε μονάδα μία μονάδα που το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν υποχωρεί, η τραπεζική αγορά θα χρειάζεται περίπου 100-150 εκατ ευρώ νέες προβλέψεις για να καλύψει καινούριες επισφάλειες και αθετήσεις πληρωμών οι οποίες και θα ανακύψουν. Μια ρεαλιστική προσέγγιση λοιπόν θα μπορούσε να είναι πως για δύο μονάδες χαμηλότερο ΑΕΠ θα απαιτηθούν περίπου 250-300 εκατ. ευρώ νέες προβλέψεις και θα ανακύψουν διπλάσια περίπου NPEs (500- 600 εκατ. ευρώ).
Οι επισφάλειες αυτές θα προκύψουν και από τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν κάποιοι κλάδοι με δανεισμό και από τους ιδιώτες με μειωμένο εισόδημα οι οποίοι θα αθετήσουν τις ρυθμίσεις και τις πληρωμές τους.
Τα πιστωτικά ιδρύματα εκτιμούν πως συνεπεία του πολέμου και της πρωτοφανούς αύξησης των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου υπάρχει εκτίμηση επιβράδυνσης της οικονομίας.
Παρ' όλα αυτά, η εξάρτηση του κυρίαρχου τομέα του τουρισμού στην εθνική οικονομία είναι πολύ περιορισμένη καθώς οι Ρώσσοι τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα είναι κάτω από 600.000 άτομα και η συμβολή τους στο ΑΕΠ κινείται περί τα 30 εκατ. ευρώ, στοιχείο το οποίο δεν κάνει σημαντική διαφορά για τη βαριά μας βιομηχανία, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην Κύπρο.
Σε ότι αφορά τον Γεωργικό Τομέα η εξάρτηση είναι πολύ περιορισμένη ως προς τις εξαγωγές στην εμπόλεμη ζώνη.
Πλην όμως οι πρώτες ύλες και τα λιπάσματα ανατιμώνται και η αύξηση αυτή αναμένεται να περάσει στους καταναλωτές οι οποίοι θα καταλήξουν με μειωμένο εισόδημα.
Στο χώρο της ενέργειας, οι περισσότερες ενεργειακές εταιρίες έχουν χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές τους με έκδοση ομολόγων. Ετσι αναμένεται περιορισμένο αντίχτυπο στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο, που θα κινηθεί περί τα 60-80 εκατ. ευρώ στο σύνολο του τραπεζικού τομέα.
Πρόβλημα αναμένεται να ανακύψει για τον κατασκευαστικό κλάδο με τη σημαντική ανατίμηση του τελικού κόστους των κατασκευών. Μια ανατίμηση των υλικών κατά 20% εκτιμάται πως αν δεν μετακυλισθεί στην πελατειακή βάση των κατασκευαστών θα οδηγήσει σε επισφάλειες που θα κινηθούν περίπου σε ένα εύρος 150-200 εκατ. ευρώ για το τραπεζικό σύστημα στο σύνολό του.
Ας σημειωθεί πως πολλά έργα παγώνουν και αρκετές προκαταβολές για τα έργα αυτά στον ιδιωτικό τομέα επιστρέφονται στοιχείο που καθιστά σχετικώς δύσκολους τους υπολογισμούς.
Από την άλλη πλευρά έχει ιδιαίτερη σημασία να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργήσει η ΕΚΤ στην υπάρχουσα κατάσταση.
Σε όλα τα παραπάνω εξαιρετικά ανακουφισιτική ήταν η απόφαση της ΕΚΤ να διατηρήσει το waiver στα ελληνικά ομόλογα σε μια κρίσιμη φάση για την ελληνική οικονομία.
Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι :
- Η ΕΚΤ θα συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία της χώρας μας.
- Η Ελλάδα απαλλάσσεται προς το παρόν από το άγχος της άμεσης επίτευξης του project επενδυτικής βαθμίδας ώστε να ομόλογά της να γίνονται αποδεκτά για δανεισμό εάν το waiver καταργείτο.
