Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο για μέτρα στήριξης και οι όποιες νέες αποφάσεις θα εξαρτηθούν από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και τις αποφάσεις που θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ενώ αύριοαναμένεται να εισαχθούν προς ψήφιση στη Βουλή οι διατάξεις για τη θεσμοθέτηση των μέτρων στήριξης που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, η πίεση προς την κυβέρνηση για περαιτέρω στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυξάνεται.
Ωστόσο, μετά και τη διάθεση του 1,1 δισ. ευρώ για τα μέτρα της προηγούμενης εβδομάδας, τη μείωση της εισπρακτικής απόδοσης του ΕΝΦΙΑ κατά 350 εκατ. ευρώ, αλλά και την πρόθεση της κυβέρνησης να κρατήσει χώρο 250 εκατ. ευρώ για να παρατείνει τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ σε εστίαση (σ.σ.: ουσιαστικά στον σερβιριζόμενο καφέ και αναψυκτικά) και στις μεταφορές, δημοσιονομικός χώρος δεν υπάρχει, όπως τόνισε χαρακτηριστικά και χθες ο υπουργός Οικονομικών.
Το ότι θα χρειαστεί πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος θεωρείται δεδομένο, καθώς προς το παρόν έχει διασφαλιστεί η χρηματοδότηση για επιδότηση του πετρελαίου κίνησης, του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος μέχρι τον Απρίλιο, χωρίς να υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι οδεύουμε προς εκτόνωση (το αντίθετο, καθώς χθες η διεθνής τιμή του πετρελαίου αναρριχήθηκε και πάλι πάνω από τα 114 δολάρια το βαρέλι).
Για να υλοποιηθεί η παράταση των επιδοτήσεων -πόσο μάλλον να εμπλουτιστεί το καλάθι των μέτρων στήριξηςτρία είναι τα ενδεχόμενα:
1. Να δημιουργηθεί πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Στις χθεσινές του δηλώσεις ο κ. Σταϊκούρας ήταν κατηγορηματικός λέγοντας ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος. Ακόμη κι αν ληφθεί υπόψη ότι τα 650 εκατ. ευρώ του πακέτου του 1,1 δισ. ευρώ διατίθενται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, τα υπόλοιπα 650 μαζί με τα 350 εκατ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ και τα 250 εκατ. ευρώ που πρέπει να δοθούν για την παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ βαραίνουν τον προϋπολογισμό και φυσικά δεν είχαν προϋπολογιστεί τον Ιούνιο κατά τη σύνταξή του. Επίσης, είναι αμφίβολο αν η θετική πορεία των εσόδων θα συνεχιστεί και από τον Μάρτιο και μετά, καθώς με τόσο υψηλές τιμές είναι πιθανό να αρχίσει να επηρεάζεται και η κατανάλωση.
2. Να ληφθούν αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτή θα είναι και η ιδανική λύση για την ελληνική κυβέρνηση καθώς θα μπορέσει να διασφαλίσει δημοσιονομικό χώρο χωρίς να επηρεαστεί το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας. Στο τραπέζι είναι δύο προτάσεις: πρώτον, να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό του πρωτογενούς ελλείμματος οι στρατιωτικές δαπάνες (σ.σ.: η Ελλάδα έχει ήδη προχωρήσει στις παραγγελίες και προς το παρόν επιβαρύνει το έλλειμμα με το που γίνεται παράδοση στρατιωτικού εξοπλισμού) και, δεύτερον, η δημιουργία ενός κοινού Ταμείου αντίστοιχου με αυτού που δημιουργήθηκε για την πανδημία ώστε τα μέτρα στήριξης να επηρεάζουν το χρέος αλλά όχι το έλλειμμα.
3. Να επηρεαστεί το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας, κάτι βεβαίως που θα αποτυπωθεί και στο δημόσιο χρέος, ακόμη και αν μέρος των πρόσθετων δαπανών χρηματοδοτηθεί από τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας που μέχρι και χθες βρίσκονταν στα επίπεδα των 40 δισ. ευρώ. Στα σενάρια που έχουν καταρτίσει οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών υπάρχει και η εκτίμηση ότι το πρωτογενές έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί φέτος ακόμη και κατά 3 δισ. ευρώ, φτάνοντας πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Η «ζημιά» σε μια τέτοια περίπτωση (εκτός από την αυτονόητη επίπτωση στο χρέος) θα εξαρτηθεί και από τον δημοσιονομικό στόχο που θα τεθεί για το 2023, καθώς αυτός θα καθορίσει και τη δημοσιονομική προσαρμογή που θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα από τη μια χρονιά στην άλλη.
