Του Φάνη Ζώη
[email protected]
To next big thing των ελληνικών μεταφορών -και κατ’ επέκταση και του τουρισμού- αποτελούν κατά πολλούς τα υδροπλάνα, τα οποία ξεκινούν να ζεσταίνουν τις μηχανές τους.
Προϋπόθεση για την πραγματοποίηση πτήσεων είναι η δημιουργία ικανού αριθμού υδατοδρομίων, καθώς έχει ολοκληρωθεί η αδειοδότηση των υδατοδρομίων στο λιμάνι της Κέρκυρας, στο λιμάνι Γάιου στους Παξούς, αλλά και στην Πάτρα, αριθμός μη ικανός όμως για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
Επενδυτική ευκαιρία
Αυτήν τη στιγμή δύο είναι οι εταιρείες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να δραστηριοποιηθούν σε αυτόν τον τομέα στη χώρα: η Ελληνικά Υδατοδρόμια και η Hellenic Seaplanes, οι εκπρόσωποι των οποίων θεωρούν ότι η Ελλάδα, διαθέτοντας 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, αποτελεί μια σημαντική επενδυτική ευκαιρία.
Και οι δύο εταιρείες δραστηριοποιούνται τόσο στον τομέα της μελέτης, κατασκευής, αδειοδότησης και λειτουργίας των υδατοδρομίων στη χώρα μας όσο και στο πτητικό έργο.
Ειδικότερα, παράλληλα με τις αδειοδοτήσεις των υδατοδρομίων, η Ελληνικά Υδατοδρόμια προχωρεί με την αεροπορική εταιρεία Grecian Air Seaplanes τη διαδικασία για την απόκτηση Πιστοποιητικού Αερομεταφορέα (AOC), που εκδίδεται από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, προκειμένου να ξεκινήσουν πτήσεις, καθώς σύντομα αναμένεται να έρθουν στην Ελλάδα 2 ή 3 υδροπλάνα.
Η Ελληνικά Υδατοδρόμια έχει βασικό μέτοχο το γερμανικό fund Action Air Limited και με την Grecian Air Seaplanes υπολογίζεται να αναπτύξουν μια επένδυση με σχεδόν 15 υδροπλάνα, τύπου TwinOtter DHC-6, για να καλύψουν το σύνολο του προγραμματισμού των πτήσεών τους, ένα project που αγγίζει τα 120 με 150 εκατ. δολάρια.
«Τα υδροπλάνα αποτελούν ευέλικτα μέσα μεταφοράς, κατάλληλα για νησιωτικές περιφέρειες όπως του Ιονίου, αλλά και Αιγαίου. Ειδικά για νησιά που δεν διαθέτουν αεροδρόμιο, παρέχουν μια συγκοινωνιακή υπηρεσία "πνοής" που θα βελτιώσει τις τοπικές οικονομίες και την ποιότητα ζωής των κατοίκων» αναφέρει στη «Ν» ο πρόεδρος της Ελληνικά Υδατοδρόμια, Τάσος Γκόβας.
Σύμφωνα με την εταιρεία, σημαντικό επίσης είναι ότι οι εργαζόμενοι που θα απασχολούνται στις κατά τόπους εγκαταστάσεις θα προέρχονται από τις τοπικές κοινωνίες.
Αρχικά πάντως τόσο οι πιλότοι όσο και οι μηχανικοί θα είναι από το εξωτερικό, καθώς δεν υπάρχει ακόμα πτητική εμπειρία σε υδροπλάνα από Έλληνες πιλότους.
Η εταιρεία σκοπεύει καταρχήν οι πτήσεις να αφορούν τη Δυτική Ελλάδα και τα νησιά του Ιονίου, καθώς διαθέτει ήδη τρία υδατοδρόμια στην επικράτεια που έχουν αδειοδοτηθεί, (Κέρκυρα, Παξοί, Πάτρα).
Για να αναπτυχθεί όμως ένα δίκτυο πτήσεων είναι φανερό ότι δεν αρκούν μόνο αυτά τα τρία υδατοδρόμια. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν έχουν ξεκινήσει οι πτήσεις και αναβάλλονται συνεχώς εδώ και τουλάχιστον δύο καλοκαίρια.
Έξι έως επτά προορισμοί
Χρειάζεται ένα δίκτυο με τουλάχιστον έξι - επτά προορισμούς, που με επίκεντρο την Πάτρα και την Κέρκυρα θα δώσει τη δυνατότητα για την έναρξη των τακτικών πτήσεων στα Ιόνια νησιά και στη Δυτική Ελλάδα.
Τα επόμενα υδατοδρόμια που αναμένεται να αδειοδοτηθούν, καθώς οι τεχνικές διαδικασίες και ο φάκελός τους έχουν προχωρήσει, είναι αυτά των τριών Διαπόντιων νησιών του Ιονίου, την Ερείκουσα, τους Οθωνούς και το Μαθράκι.
Το υπουργείο Μεταφορών, αναφέρει ο υφυπουργός Μεταφορών Μιχάλης Παπαδόπουλος, προχώρησε σε όλες τις ενέργειες για να βελτιώσει το θεσμικό πλαίσιο, με σκοπό να ξεκινήσει η λειτουργία ενός σημαντικού αριθμού υδατοδρομίων το συντομότερο δυνατό και δη την επικείμενη θερινή τουριστική περίοδο του 2022. Κάνουμε έτσι πράξη, πρόσθεσε, τη στήριξη της συγκεκριμένης επενδυτικής πρωτοβουλίας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη δημιουργία του πρώτου βιώσιμου δικτύου υδατοδρομίων και διαμορφώνοντας ένα νέο αναπτυξιακό τοπίο στη χώρα.
Tο κόστος των εισιτηρίων ΕΆΝ τελικά οι πτήσεις ξεκινήσουν το καλοκαίρι, ένα από τα ζητήματα που σίγουρα ανοίγουν προς συζήτηση είναι και το κόστος των εισιτηρίων. Αυτό θα εξαρτηθεί, επί της ουσίας, από τον αριθμό των δρομολογίων και την επιτυχία τους. Και τούτο γιατί τα υδροπλάνα έχουν μεγάλα πάγια έξοδα, όπως ενοίκιο, μισθοί, ασφάλιση κ.λπ. Όπως δείχνουν τα έως τώρα δεδομένα, ως τιμές βάσης μπορούν να θεωρηθούν εκείνες της προηγούμενης περιόδου λειτουργίας τους, συν/πλην 10%. Πίσω στο 2008 το εισιτήριο Πάτρα - Κέρκυρα κόστιζε περίπου 100 ευρώ, ενώ το Παξοί - Κέρκυρα περίπου 50 ευρώ. Παράλληλα υπάρχει η ελπίδα να δημιουργηθεί ενδιαφέρον καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, προκειμένου να καλυφτούν οι ανάγκες μετακίνησης των κατοίκων των μικρών νησιών, προς τα μεγαλύτερα αστικά και περιφερειακά κέντρα.
Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η δημιουργία ελικοδρομίων
και έγκρισης των ελικοδρομίων που θα λειτουργούν ανά τη χώρα «τρέχουν» οι αρμόδιες υπηρεσίες της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Προτεραιότητα έχει πάρει το ελικοδρόμιο του νοσοκομείου Ασκληπιείο, στη Βούλα. Οι αρμόδιες Αρχές έκριναν πως η δόμηση και η πυκνή βλάστηση δέντρων δεν επιτρέπουν τη λειτουργία της υπάρχουσας δομής ώστε να χρησιμοποιηθεί ως ελικοδρόμιο για αεροδιακομιδές. Γι’ αυτό τον λόγο, έχει προκριθεί η λύση χτισίματος υπερυψωμένου ελικοδρομίου - την οποία αναμένεται να χρηματοδοτήσει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Σε φάση ελέγχων για την αδειοδότηση βρίσκεται επίσης μια σειρά ελικοδρομίων για το Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, το Νοσοκομείο Κομοτηνής και το Νοσοκομείο της Σπάρτης, ενώ ανάλογες αιτήσεις έχουν κάνει και άλλα νοσοκομειακά ιδρύματα της χώρας. Σε ό,τι αφορά τα ιδιωτικά ελικοδρόμια, στη Μύκονο έχουν δοθεί άδειες για 3 ιδιωτικά ελικοδρόμια, τα οποία λειτουργούν με αυστηρούς περιορισμούς τους θερινούς μήνες, ενώ άλλη μία άδεια για την περιοχή του Πανόρμου, στο νησί των ανέμων, εκδόθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Σε φάση αδειοδότησης βρίσκεται επίσης ακόμα ένα ιδιωτικό ελικοδρόμιο, λίγο έξω από την Αθήνα.
Εμπλοκή από το Ελεγκτικό Συνέδριο
«ΑΓΏΝΑ ΔΡΌΜΟΥ» για απευθείας χρηματοδότηση υδατοδρομίων μέσω του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κάνει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, μετά την ακύρωση από το Ελεγκτικό Συνέδριο της προγραμματικής σύμβασης που είχε υπογραφεί μεταξύ Περιφέρειας και ΔΕΠΑΝ για την κατασκευή των υδατοδρομίων Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ιθάκης, Λευκάδας και Μεγανησίου.
Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί πρόβλημα στη δημιουργία του απαιτούμενου δικτύου υδατοδρομίων προκειμένου να καταστεί βιώσιμο το πτητικό έργο των υδροπλάνων στο Ιόνιο. Για να ξεμπλοκάρει το θέμα θα πρέπει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να ενεργοποιήσει άλλο μοντέλο σύμβασης, με καταλληλότερο ίσως το μοντέλο που έχει χρησιμοποιήσει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, που έχει αναλάβει η ίδια να διεκπεραιώσει τις διαδικασίες κατασκευής και αδειοδότησης 22 υδατοδρομίων σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα.
Αν σε αυτά προστεθεί και το σχέδιο για τη λίμνη των Ιωαννίνων, όπου η Ελληνικά Υδατοδρόμια έχει σύμβαση με τον οικείο δήμο, υπάρχει η «μαγιά» να ξεκινήσει από το Ιόνιο με βάση την Πάτρα και την Κέρκυρα.
Το Ιόνιο άλλωστε έχει ξαναδοκιμαστεί σε πτήσεις υδροπλάνων, κάτι που καθιστά το εγχείρημα πιο δοκιμασμένο, καθώς κάτοικοι και επιχειρηματίες των νησιών είχαν την ευκαιρία, από το 2004 ως το 2008, μέσω ενός πιλοτικού προγράμματος πτήσεων υδροπλάνων να εξοικειωθούν με το μέσο.
Εκείνη μάλιστα την περίοδο πραγματοποιήθηκαν πάνω από 15.000 πτήσεις και μετακινήθηκαν πάνω από 180.000 επιβάτες, κυρίως Ιταλοί τουρίστες. Ιδιαίτερα εμπορικό ήταν τότε και το δρομολόγιο που περιλάμβανε τη λίμνη των Ιωαννίνων, το οποίο αξιοποιούσαν και πολλοί κάτοικοι των νησιών.
Στα σχέδια της εταιρείας είναι να επεκταθεί μετά το Ιόνιο στην Κρήτη, όπου, με κεντρικό σταθμό το Ρέθυμνο, να πετά σε Ιεράπετρα, Χανιά (Κίσσαμο), Ηράκλειο, Χερσόνησο, Μαλεβίζι και Αγ. Γαλήνη. Στη συνέχεια θα δραστηριοποιηθεί σε Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Αργοσαρωνικό και ΒΑ Αιγαίο.
Από την πλευρά της η Hellenic Seaplanes σχεδιάζει επενδύσεις άνω των 300 εκατ. ευρώ στην πενταετία, με την αγορά τουλάχιστον 20 αεροσκαφών (περί 130 εκατ. ευρώ). Άδειες ίδρυσης χορηγήθηκαν στα υδατοδρόμια Βόλου, Πάτμου, Τήνου, Σίφνου και Ρεθύμνου, όπου εκκρεμούν η ολοκλήρωση της υποδομής.
Επίσης, όπως αναφέρει στη «Ν» ο πρόεδρος της Hellenic Seaplanes, Νίκος Χαραλάμπους, η εταιρεία επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της για τη δημιουργία υδατοδρομίου στον Άλιμο, έπειτα από τα θεσμικά εμπόδια που ξεπεράστηκαν με τον ν.4903/2022, καθώς και για την κατασκευή υδατοδρομίων στο Ιόνιο, μετά την ακύρωση προγραμματικής σύμβασης που δέσμευε τα Λιμενικά Ταμεία. Σε εξέλιξη είναι η διαδικασία εξέτασης άλλων 23 αιτημάτων αδειών για υδατοδρόμια.
Τα 20 αφορούν τη χορήγηση άδειας ίδρυσης, και τα τρία άδεια ίδρυσης και λειτουργίας σε Σκύρο, Αλόννησο, Σκόπελο. Αυτά τα πέντε υδατοδρόμια θα είναι σε άμεση διασύνδεση με αντίστοιχο του Βόλου. Στη Χαλκίδα ξεκίνησε η διαδικασία κατασκευής υδατοδρομίου στο πλαίσιο των αδειοδοτικών εξελίξεων που αφορούν υδατοδρόμια της Εύβοιας (Κύμη, Χαλκίδα, Αιδηψός, Κάρυστος και Αλιβέρι).
