Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Οι τιμές του πετρελαίου κινούνται ολοταχώς προς τα επίπεδα - ρεκόρ στα οποία είχαν σκαρφαλώσει το 2008, καθώς η Δύση προσπαθεί να λυγίσει οικονομία τη Ρωσία - έναν παίχτη με καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια προσφορά ενέργειας- που συνεχίζει να ισοπεδώνει πόλεις - κλειδιά στην Ουκρανία. Ο πόλεμος, οι κυρώσεις και τα πιθανά ρωσικά αντίποινα θα μπορούσαν να προκαλέσουν το μεγαλύτερο ενεργειακό σοκ όλων των εποχών, προειδοποιούν ειδικοί. Η Δύση θα θελήσει με κάθε τρόπο να αποφύγει μία τέτοια εξέλιξη. Έχει όμως εναλλακτική αν το Κρεμλίνο κλείσει τις στρόφιγγες;
Στο ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει η Goldman Sachs. Όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Δύση και ειδικά η Ευρώπη είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το ρωσικό πετρέλαιο. Ωστόσο έχει κάποιες εναλλακτικές, που μπορεί να αξιοποιήσει- εφόσον κινηθεί γρήγορα. Πολλά θα εξαρτηθούν από τον σε ποιο βαθμό θα συρρικνωθούν οι ρωσικές εξαγωγές, ενώ καθοριστικός θα είναι ο ρόλος της Κίνας. Θα απαιτηθουν δε περίπλοκες πολιτικές διαπραγματεύσεις για αποδέσμευση στρατηγικών αποθεμάτων, αύξηση της παραγωγής από μέλη του ΟΠΕΚ, αλλά και άρση των κυρώσεων σε δύο πετρελαιοπαραγωγούς χώρες που βρίσκονται στη "μαύρη λίστα" των Αμερικανών και οχι μόνο: του Ιράν και της Βενεζουέλας. Ήδη υπήρξαν επαφές των ΗΠΑ με τον Μαδούρο και έπεται βεβαίως συνέχεια.
Αν όμως όλα τα παραπάνω μέτρα τεθούν σε εφαρμογή, δημιουργείται ένα νέο πρόβλημα, που στοιχίζει: Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου θα μείνει χωρίς "μαξιλάρι". Αυτό σημαίνει ότι θα δούμε ακόμη υψηλότερες τιμές έως ότου έχουμε κάμψη της ζήτησης. «Η αβεβαιότητα για το πώς ακριβώς θα εξελιχθούν τα πράγματα είναι άνευ προηγουμένου» υπογραμμίζει η Goldman Sachs. Σε κάθε περίπτωση ακόμη και εάν υπάρξουν αυξημένες ροές πετρελαίου, που θα καλύψουν το ρωσικό κενό, ο αμερικανικός επενδυτικός κολοσσός πιστεύει πως η τιμή του μπρεντ θα κυμανθεί από τα 115 έως τα 175 δολάρια το βαρέλι φέτος.
Ο ρόλος της Κίνας
Ως υποψήφιος μεγάλος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, η Κίνα θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις ισορροπίες της αγοράς. Αν και έχει την ικανότητα να απορροφήσει μεγάλο μέρος των ρωσικών εξαγωγών, δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα αν θελήσει να γίνει ο βασικός εταίρος της Ρωσίας. Η Κίνα εισάγει 1,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τις εξαγωγές της Ρωσίας που φτάνουν τα 6 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Θεωρητικά έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει επιπλέον 4 εκατ. βαρέλια ημερησίως (που είναι η αθροιστική ποσότητα ρωσικού πετρελαίου που εισάγουν Ε.Ε. και ΗΠΑ).
«Καταστροφή ζήτησης» το τελευταίο καταφύγιο
Σε περίπτωση απότομης συρρίκνωσης των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, θα χρειαστεί να δούμε ένα παροδικό ράλι των τιμών, το οποίο με τη σειρά του θα μειώσει αισθητά την κατανάλωση, για να επανέλθουν τελικά οι τιμές σε φυσιολογικά επίπεδα. Η εμπειρία του παρελθόντος έχει καταδείξει, σημειώνει η Goldman, πως μακροπρόθεσμα ελλείμματα προσφοράς απαιτούν βραχυπρόθεσμα πλεονάσματα για να επανέλθει η ισορροπίες στις αγορές εμπορευμάτων.
