Tου Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Ο πόλεμος είναι μια τεράστια καταστροφή για την Ουκρανία και τη Ρωσία. Εκτός από όλα τα δεινά και τις καταστροφές, η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία,θέτει επίσης σε κίνδυνο την παγκόσμια γεωργική βιομηχανία.
Ο Αλεξ Λίσιτσα, Διευθύνων Σύμβουλος της IMC Agrarholding,που καλλιεργεί περισσότερα από 600.000 στρέμματα γης στην Ουκρανία, παρουσιάζει μια καταστροφική εικόνα της κατάστασης στη χώρα του:
«Το 80 με 90% των 2.000 υπαλλήλων της εταιρείας δεν εργάζονται πλέον στην παραγωγή τροφίμων. Τώρα έχουν καταταγεί στον στρατό και στην τοπική άμυνα»λέει ο Ουκρανός επιχειρηματίας. Ο ίδιος έλαβε εντολή από την ουκρανική κυβέρνηση να προμηθεύει μόνο τον στρατό.
«Η γεωργία έχει σταματήσει στην Ουκρανία. Οπως και η σπορά τις επόμενες εβδομάδες, η οποία χρειάζεται επειγόντως για τη νέα σοδειά»,τονίζει.
Ο επιχειρηματίας ενθαρρύνει τους αγρότες του να καίνε καύσιμα για να μην πέσουν στα χέρια των Ρώσων. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει καύσιμο για την καλλιέργεια των δικών τους χωραφιών. Ο Ουκρανός επιχειρηματίας φοβάται την πείνα. «Περιμένω το χειρότερο»,λέει.
Πέρυσι η συγκομιδή σιτηρών στην Ουκρανία έφτασε τους 85 εκατομμύρια τόνους, εκ των οποίων εξήχθησαν 50 εκατομμύρια τόνοι. Φέτος, στην καλύτερη περίπτωση, θα παραχθούν 20 εκατομμύρια τόνοι Αυτό αρκεί ίσα ίσα για την αυτάρκεια της χώρας. Σε διεθνές επίπεδο, οι υπολογισμοί για την έκταση της κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα, ανατρέπονται μέρα με την ημέρα. Τα χαμηλά αποθέματα προκαλούν ανησυχία. Σύμφωνα με το International Grains Council, τα αποθέματα Σουηδών των μεγάλων εξαγωγέων έχουν μειωθεί σε 57 εκατομμύρια τόνους την τρέχουσα συγκομιδή, που αποτελεί χαμηλό εννέα ετών. Αυτή η ποσότητα φτάνει ίσα ίσα για να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση για 27 ημέρες. Χωρίς τη ρωσική και ουκρανική παραγωγή, αυτή η περίοδος μειώνεται σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες
Τέλος οι εξαγωγές
Ο Λίσιτσα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η παγκόσμια αγορά θα πρέπει να αποδεχθεί πώς θα πρέπει να κάνει χωρίς σιτηρά από την Ουκρανία.
Η χώρα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλιέλαιου στον κόσμο, ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας καλαμποκιού και ο έβδομος στη σόγια . Εάν οι εξαγωγές της Ουκρανίας καταρρεύσουν, αυτό θα οδηγήσει επίσης σε έλλειψη χοιρινού κρέατος, καθώς οι ζωοτροφές θα είναι σπάνιες.
Όσον αφορά το σιτάρι, η χώρα μέχρι στιγμής αντιπροσωπεύει το 15% των παγκόσμιων εξαγωγών, μαζί με τη Ρωσία είναι σχεδόν το ένα τρίτο. Εκτός από τη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα οι χώρες της Βόρειας Αφρικής εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτό, καθώς λαμβάνουν το ήμισυ των εισαγωγών σιτηρών τους από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Η τιμή ενός τόνου σιταριού έχει κατά καιρούς σχεδόν ξεπεράσει το όριο των 400 ευρώ, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 ετών. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η ανοδική τάση θα συνεχιστεί και το 2023.
Ανατροπή στην αγροτική πολιτική της ΕΕ;
Για τον Φραντς Σιναμπέλ, οικονομολόγο στο Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Βιέννης, είναι αναπόφευκτη η ανατροπή στην ευρωπαϊκή γεωργική πολιτική. «Πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα η αλλαγή πορείας»,λέει. Γιατί οι αποφάσεις για τις καλλιέργειες για την επόμενη σοδειά λαμβάνονται τον Μάρτιο. Στις 21 του μηνός, οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ θα συζητήσουν τη λήψη ειδικών μέτρων. «Χρειαζόμαστε μια ώθηση της παραγωγής και θα πρέπει να εξετάσουμε ριζικά μέτρα για αυτό»,τονίζει.
«Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να μειώσει τις αποδόσεις αυτή τη στιγμή». Στην παρούσα κατάσταση, θα πρέπει επίσης να δοθεί σοβαρή προσοχή στη χρηματοδότηση των μέσων παραγωγής στη γεωργία.
Γίνεται λόγος για μια αλλαγή στην αγροτική πολιτική της ΕΕ, καθώς καλπάζει και ο πληθωρισμός.
Η ΕΕ οφείλει επίσης τις υψηλές της αποδόσεις στις τεράστιες ποσότητες λιπασμάτων. Αλλά η τιμή των λιπασμάτων έχει πολλαπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες, φθάνοντας τα 800 ευρώ τον τόνο. Ορισμένα εργοστάσια λιπασμάτων έχουν επίσης διακόψει την παραγωγή, λόγω του πολύ ακριβού φυσικού αερίου.