Στα 3,67 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Οκτώβριο, αυξημένο κατά 757 εκατ. ευρώ σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος.
Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της ΤτΕ, η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και δευτερευόντως στην αύξηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου εκτός πλοίων, την εμφάνιση ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων και στον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών.
Η σημαντική μείωση των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων (κατά 374 εκατ. ευρώ) είχε ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του συνολικού εμπορικού ελλείμματος κατά 22 εκατ. ευρώ, παρά τις αυξήσεις των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 158 και 194 εκατ. ευρώ αντίστοιχα). Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές εμφάνισαν σημαντική άνοδο (κατά 175 εκατ. ευρώ ή 15,0%), αλλά το έλλειμμα διευρύνθηκε, επειδή οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν περισσότερο ως απόλυτο μέγεθος (κατά 369 εκατ. ευρώ ή 10,7%).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 163 εκατ. ευρώ, καθώς η μικρή άνοδος των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 31 εκατ. ευρώ υπεραντισταθμίστηκε από τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 91 εκατ. ευρώ, ενώ οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 103 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 392 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων εμφάνισε έλλειμμα 161 εκατ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 63 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2007, κυρίως λόγω της ανόδου των πληρωμών της γενικής κυβέρνησης προς την ΕΕ. (Οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 4.357 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007 και διαμορφώθηκε σε 28,4 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αύξηση των ελλειμμάτων κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μόνο εν μέρει από την αύξηση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου υπηρεσιών και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 4.314 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 3.560 εκατ. ευρώ και του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 999 εκατ. ευρώ, ενώ οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων μειώθηκαν κατά 244 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι εισπράξεις από εξαγωγές εμφάνισαν σημαντική αύξηση (κατά 1.687 εκατ. ευρώ ή 16,8%), ενώ οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2.686 εκατ. ευρώ ή 8,3%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 1.024 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κατά 1.111 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 2.784 εκατ. ευρώ ή 20,2%). Οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν μόνο κατά 210 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007, καθώς οι ακαθάριστες εισπράξεις (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους) εμφάνισαν περιορισμένη αύξηση (κατά 356 εκατ. ευρώ ή 3,3%), ενώ οι ακαθάριστες πληρωμές (δηλαδή οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος) αυξήθηκαν κατά 146 εκατ. ευρώ (ή 7,4%). Οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 298 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων διευρύνθηκε κατά 1.607 εκατ. ευρώ, κυρίως επειδή αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή σε σημαντικό βαθμό συνδέεται με την αύξηση του τμήματος του δημόσιου χρέους που διακρατείται από κατοίκους εξωτερικού.
Τέλος, η σημαντική αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 541 εκατ. ευρώ οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης (κατά 483 εκατ. ευρώ) αλλά και τη σημαντική μείωση των πληρωμών του ίδιου τομέα προς την ΕΕ (κατά 193 εκατ. ευρώ). Οι εξελίξεις αυτές υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων κατά 135 εκατ. ευρώ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Οκτώβριο του 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων έμεινε ουσιαστικά αμετάβλητο, καθώς παρουσίασε μικρό έλλειμμα 18 εκατ. ευρώ, έναντι μικρού πλεονάσματος 12 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2007. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - εκτός του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2008 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 3.024 εκατ. ευρώ, αυξημένο (κατά 501 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Τέλος, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών), παρουσίασε πλεόνασμα 5.560 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.042 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
(με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 3.688 εκατ. ευρώ το Οκτώβριο του 2008, μεγαλύτερο κατά 788 εκατ. ευρώ από ό,τι τον αντίστοιχο μήνα του 2007. Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2008 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 25,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 21,5 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Οκτώβριο του 2008 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος σημείωσαν καθαρή εισροή (αποεπένδυση) 22 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή της κατηγορίας αυτής αφορά εισροή (αποεπένδυση) 104 εκατ. ευρώ λόγω ρευστοποίησης της επένδυσης του ΑΝΤΕΝΝΑ σε τηλεοπτικό σταθμό στη Βουλγαρία. Οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 249 εκατ. ευρώ. Οι δύο κυριότερες κινήσεις της κατηγορίας αυτής αφορούν (α) εκροή (αποεπένδυση) 150 εκατ. ευρώ λόγω της πώλησης στην εταιρεία ALAPIS της κατά 49% συμμετοχής που είχε η BOXWOOD στην εταιρία ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΣ ΑΕ και (β) εκροή (αποεπένδυση) 30 εκατ. ευρώ - πρώτη δόση από σύνολο έξι - λόγω της πώλησης στην Wind Hellas της συμμετοχής της WIND PPC Holding στην TELLAS AE. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 939 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται στην μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου (κατά 1.127 εκατ. ευρώ), στην πώληση μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους (ύψους 1.176 εκατ. ευρώ) και στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων Ελλάδος σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού (ύψους 341 εκατ. ευρώ). Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την πώληση μετοχών εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 1.205 εκατ. ευρώ) και από τη μείωση των τοποθετήσεων των κατοίκων Ελλάδος σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού (κατά 420 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 4.606 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (ύψους 7.155 εκατ. ευρώ). Η κίνηση αυτή υπεραντιστάθμισε την αύξηση των αντίστοιχων τοποθετήσεων εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού (κατά 2.458 εκατ. ευρώ).
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2008 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 898 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθε σε 2.796 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 1.898 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 17,0 δισεκ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, η εισροή κεφαλαίων για αγορές ομολόγων και εντόκων του Ελληνικού Δημοσίου από μη κατοίκους (ύψους 20,2 δισεκ. ευρώ) και η εισροή κεφαλαίων λόγω της πώλησης μετοχών εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 2,2 δισεκ. ευρώ) υπεραντιστάθμισαν την εκροή κεφαλαίων τόσο για αγορές ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού από κατοίκους Ελλάδος (ύψους 2,0 δισεκ. ευρώ) όσο και λόγω πωλήσεων μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους (ύψους 2,8 δισεκ. ευρώ). Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 7,2 δισεκ. ευρώ οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (ύψους 30,7 δισεκ. ευρώ) υπεραντιστάθμισε την αύξηση των αντίστοιχων τοποθετήσεων στο εξωτερικό από εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και θεσμικούς επενδυτές (ύψους 22,1 δισεκ. ευρώ).
Στο τέλος Οκτωβρίου 2008 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
