Της Ειρήνης Σακελλάρη
Να επιχειρήσουν να αποκρυπτογραφήσουν με όση περισσότερη λεπτομέρεια μπορούν τους κινδύνους που διατρέχουν οι ελληνικές από την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία ζήτησε ο SSM μέσω επιστολή που τους απέστειλε, ενώ ο εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ που θα βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και με τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα στο προσεχές χρονικό διάστημα για το σκοπό αυτόν.
Οι ελληνικές τράπεζες αν και έχουν σκανάρει το τοπίο είναι δύσκολο στην παρούσα φάση να προσδιορίσουν τις άμεσες συνέπειες.
Τι ζητάει η εποπτεία
"Δεδομένης της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανίας θα θέλαμε να μάθουμε για πιθανές επιπτώσεις στις τράπεζες από την κλιμάκωση των σεναρίων για την εγκυρότητα και ετοιμότητα των σχεδίων εκτάκτου ανάγκης αντιμετώπισης κρίσεων σε σχέση με τους οικονομικούς και λειτουργικούς κινδύνους συμπεριλαμβανομένων και των κυβερνοεπιθέσεων" αναφέρει η επιστολή.
Εξειδικεύοντας ο SSM ζητά από τις ελληνικές τράπεζες:
- Την κατ' αρχήν άποψη εκτίμηση για τον κίνδυνο οικονομικών επιπλοκών εξαιτίας της σύγκρουσης Ρωσίας Ουκρανίας.
- Ποια είναι η έκθεση των χαρτοφυλακίων επιχειρήσεων και πελατών των τραπεζών εξαιτίας της σύγκρουσης σε όρους ενεργητικού παθητικού, περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων όπως επίσης και δραστηριότητες εκτός ισολογισμού (συμπεριλαμβανομένων έμμεσων ανοιγμάτων όπως για παράδειγμα αντισυμβαλλόμενοι που να αποτελούν θυγατρικές ρωσικών ομίλων με έδρα μια χώρα της ΕΕ. Επίσης ζήτησε το διαχωρισμό των κατηγοριών κινδύνων με τις υψηλότερες επιπτώσεις όπως για παράδειγμα πιστώσεις, αγορά, ρευστότητα).
Επιπλέον ζητήθηκε να καταγραφούν κέρδη και ζημιές σε σχέση με τις δραστηριότητες σε Ρωσία και Ουκρανία και το γενικότερο πελατολόγιο.
Ο SSM ζήτησε επίσης λεπτομέρειες για πληρωμές συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών δραστηριοτήτων μέσω ανταπόκρισης και της χρήσης του SWIFT με αντισυμβαλλόμενους στη Ρωσία.
Ο εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ ρώτησε τις τράπεζες για την λειτουριγκή τους εμπλοκή και τηνετοιμότητα και ικανότητα της εφαρμογής πιθανών κυρώσεων σε πελάτες ή την εφαρμογή πρόσθετων ελέγχων.
Ακόμη ζήτησε εκτιμήσεις και αναφορές για οποιεσδήποτε υπηρεσίες τρίτων μερών που βρίσκονται στην Ρωσία ή την Ουκρανία ή γίνονται με οντότητες ιδιοκτησίας Ρωσικής ή Ουκρανικής χωρίς αξιόπιστα πλάνα έκτακτης αντιμετώπισης.
Τέλος ρώτησε για τον κίνδυνο που δυνητικά μπορεί να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες από κυβερνοεπιθέσεις.
Τι απαντούν οι συστημικές τράπεζες στη χώρα
Οι τράπεζες απάντησαν πως τώρα σκανάρουν το σχετικό με τους πελάτες τους τοπίο και πως δεν εκτιμούν σε αυτήν την φάση ότι θα αντιμετωπίσουν ουσιαστικά προβλήματα. Εν τούτοις είναι σε επιφυλακή ιδιαίτερα σε ότι αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν εισαγωγές και εξαγωγές με την Ρωσία ενώ παρακολουθούν στενά και τις εξελίξεις που σχετίζονται με τις μετοχές της ενέργειας.
Επίσης ειδικά εστιάζουν οι ελληνικές τράπεζες και σε ότι αφορά τις τουριστικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα εκείνες που δουλεύουν συστηματικά με Ρώσους τουρίστες.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν πάντως παρουσία στις χώρες αυτές με εξαίρεση μια ελάχιστη παρουσία της Τράπεζας Πειραιώς (20 εκατ. ευρώ στα 80 δισ. ευρώ συνολικό ενεργητικό) .
Ας σημειωθεί πως οι τράπεζες βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τις εποπτικές αρχές για τις εξελίξεις προσμετρώντας αθετήσεις πληρωμών και άλλα όσο προχωρούν οι κυρώσεις.
Διεθνείς επιδράσεις
Οι εξελίξεις αν και κινούνται μεθοδικά μεν αλλά πιο αργά απ' ότι φανταζόμαστε σε σχέση με τις τράπεζες τουλάχιστον.
Η SWIFT δήλωνε χθες για παράδειγμα ότι περιμένει να δει ποιες τράπεζες επιθυμούν να αποσυνδεθούν από το παγκόσμιο σύστημα χρηματοοικονομικών μηνυμάτων της καθώς επιβάλλονται κυρώσεις ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναφέρει το διεθνές πρακτορείο Reuters.
Σε πρώτη φάση οι τράπεζες που αποκλείονται είναι επτά.
«Θα συμμορφωνόμαστε πάντα με τους ισχύοντες νόμους κυρώσεων», ανέφερε η SWIFT σε δήλωση χθες.
Το Συμβούλιο των κρατών της ΕΕ, το οποίο αναμένεται να δημοσιεύσει λίστα με τις τράπεζες που επηρεάζονται, δεν μπόρεσε να σχολιάσει αμέσως.
Μεγάλοι οίκοι διακανονισμού τίτλων, μαζί με την Deutsche Boerse στη Φρανκφούρτη και τις ICE και Nasdaq στη Νέα Υόρκη, ανακοίνωσαν περιορισμούς στις ρωσικές συναλλαγές από χθες
Το σύστημα SWIFT αποτελεί ένα διεθνές δίκτυο που αναγνωρίζει τον αποστολέα και τον παραλήπτη μιας συναλλαγής και δρομολογεί συναλλαγές στο αντίστοιχο διατραπεζικό σύστημα, στη χώρα και την εμπορική τράπεζα που απαιτείται για να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή.
Το SWIFT δεν πραγματοποιεί τις συναλλαγές, δεν κάνει εκκαθάριση, ούτε διακανονισμό. Λαμβάνει μηνύματα για κάθε συναλλαγή την οποία στέλνει στην πιο αποτελεσματική διαδρομή προκειμένου να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια και ταχύτητα, αλλά και με μικρό κόστος.
Θέματα ενδέχεται να δημιουργηθούν και από το γεγονός πως οι Visa Inc (V.N) και Mastercard Inc έχουν αποκλείσει πολλά ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από το δίκτυό τους, συμμορφούμενοι με τις κυβερνητικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν για την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
