Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Ημέρα με την ημέρα θα παρακολουθεί το οικονομικό επιτελείο την πορεία των δημοσίων εσόδων μέσα στο πρώτο δίμηνο, προκειμένου να φανεί αν προκύπτει υπέρβαση στο σκέλος των εσόδων ικανή να «χρηματοδοτήσει» μια έκτακτη οικονομική ενίσχυση των πιο ευάλωτων νοικοκυριών πριν το Πάσχα. Ο Φεβρουάριος είναι εξαιρετικά κρίσιμος μήνας, καθώς εκπνέουν οι προθεσμίες για την καταβολή… τεσσάρων διαφορετικών φορολογικών υποχρεώσεων, αλλά και η προθεσμία για τη ρύθμιση των οφειλών που συσσωρεύτηκαν μέσα στην πανδημία, κάτι που σε μεγάλο βαθμό θα κρίνει και το κατά πόσο θα εξασφαλιστούν τα απαιτούμενα κονδύλια για την ένεση ρευστότητας στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Με την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας και από τους τελευταίους οδηγούς, με την καταβολή των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ (πληρώνονται οι τελευταίες δόσεις), αλλά και με τον ΦΠΑ, ο οποίος λόγω κακοκαιρίας ουσιαστικά καταβάλλεται ολόκληρος μέσα στον Φεβρουάριο, οι εισπράξεις του μήνα αναμένεται να κινηθούν αρκετά πάνω από τα 5 δισ. ευρώ. Το ζητούμενο για το οικονομικό επιτελείο είναι να καταγραφεί μια υπέρβαση άνω των 300 εκατ. ευρώ, ώστε να χρηματοδοτηθεί η έκτακτη ενίσχυση των ευπαθών νοικοκυριών, με την ημερομηνία καταβολής να τοποθετείται μέσα στον Απρίλιο.
Με χθεσινές του δηλώσεις, ο υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι εφόσον βρεθεί ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος, το μέτρο στήριξης που θα υιοθετηθεί θα αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας των ευπαθέστερων κοινωνικών ομάδων.
Οριοθέτηση πλαισίου
Ουσιαστικά, ο Χρ. Σταϊκούρας οριοθέτησε το πλαίσιο εντός του οποίου έχει αποφασίσει να κινηθεί η κυβέρνηση προκειμένου να ξεπεραστεί με τον ομαλότερο τρόπο η ενεργειακή κρίση, η οποία ήδη μετατράπηκε σε πληθωριστική. Τα βασικά στοιχεία αυτού του πλαισίου είναι τα εξής:
1. Τα όποια μέτρα στήριξης πρέπει να έχουν απολύτως προσωρινό χαρακτήρα. Γι’ αυτό και έχουν αποκλειστεί παρεμβάσεις όπως η μείωση των φόρων κατανάλωσης και των μειώσεων συντελεστών ΦΠΑ. Θα μπορούσαν βεβαίως και οι μειώσεις των συντελεστών ΦΠΑ να έχουν συγκεκριμένη ημερομηνία λήξεως. Ωστόσο, το μέτρο απορρίπτεται με δύο επιχειρήματα: πρώτον, δεν είναι διασφαλισμένο ότι οι μειώσεις θα φτάσουν στον τελικό καταναλωτή και, δεύτερον, όταν θα λήξει η περίοδος εφαρμογής του μέτρου, θα δημιουργηθεί περιβάλλον ανατιμήσεων εξαιτίας της επαναφοράς του φορολογικού συντελεστή στα προηγούμενα υψηλά επίπεδα.
2. Τα μέτρα στήριξης πρέπει να είναι απολύτως στοχευμένα. Αυτό συνιστά απαίτηση και των θεσμών, κάτι που αποτυπώθηκε ήδη στα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών στην ενέργεια (μπήκε κριτήριο κύριας κατοικίας για τα νοικοκυριά, κάτι που «έκοψε» εκατομμύρια ρολόγια ηλεκτρικού ρεύματος).
3. Η στόχευση πρέπει να αφορά τις αποδεδειγμένα ευπαθείς ομάδες. Στο οικονομικό επιτελείο δεν θέλουν να στηριχθούν μόνο στα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων. Θα επιδιωχθεί να επιλεγούν κοινωνικές ομάδες οι οποίες από τη μία υφίστανται τις συνέπειες των υψηλών τιμών και από την άλλη έχουν εξαιρετικά περιορισμένα ή και μηδενικά περιθώρια αντίδρασης στο να αυξήσουν το εισόδημά τους. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι είναι μια κοινωνική ομάδα που πληροί αυτά τα κριτήρια, καθώς δεν μπορεί να αυξήσει το εισόδημα και η ανατίμηση προϊόντων και υπηρεσιών πλήττει άμεσα το διαθέσιμο εισόδημα.
4. Πρέπει να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση της όποιας παροχής, ώστε να μην ξεφύγει το πρωτογενές έλλειμμα πάνω από το επίπεδο του 1,5%. Αυτό δεν είναι γραμμένο σε κάποιο… χαρτί, καθώς επισήμως για τη χώρα ισχύει και φέτος η ρήτρα διαφυγής. Ωστόσο, στην κυβέρνηση βλέπουν ήδη τις αποδόσεις των ομολόγων να ενισχύονται (και χθες το 10ετές διαμορφωνόταν στο 2,65%) και αντιλαμβάνονται ότι δεν πρέπει να σταλούν λανθασμένα μηνύματα στις αγορές.
