Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Και ξαφνικά ο κόσμος των Big Tech «σπάει στα δύο», στις εταιρείες που διαχειρίζονται τα περισσότερα δεδομένα και σε αυτές που υπολείπονται στην «ανελέητη κούρσα» ελέγχου των data, του πιο πολύτιμου ενεργητικού στον πλανήτη, όπως δικαίως έχει χαρακτηριστεί. Τη «χαριστική βολή» έδωσε ο μητρικός όμιλος του Facebook, Meta Platforms, που ανακοίνωσε άκρως απογοητευτικά αποτελέσματα τριμήνου, κατηγορώντας ανοικτά για την εξέλιξη αυτή τις προδιαγραφές ασφαλείας της Apple για το ιδιωτικό απόρρητο, που έχουν δυσκολέψει τη ζωή των διαφημιστών και λιγότερο κάποια μακροοικονομικά στοιχεία, όπως οι διαταραχές στην αλυσίδα προσφοράς και ο πληθωρισμός.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν αυτή τη στιγμή στα «χέρια» τους έναν τεράστιο όγκο δεδομένων από εκατοντάδες εκατομμύρια χρήστες, τον οποίο διαχειρίζονται προς ίδιον όφελος, με κίνδυνο ακόμη και να τον παραχωρήσουν σε ξένο έλεγχο, στην περίπτωση που δραστηριοποιούνται σε ξένη χώρα ή είναι εισηγμένοι σε ξένο χρηματιστήριο (όπως οι κινεζικοί), καθώς «κουβαλούν» μαζί τους όλον αυτόν τον όγκο των δεδομένων. Αυτός άλλωστε είναι και ο μεγάλος φόβος τόσο του Πεκίνου, όπως φάνηκε από τα μέτρα καταστολής που έλαβε κατά των κινεζικών τεχνολογικών κολοσσών στη διάρκεια του 2021, όσο και άλλων κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και της Ουάσιγκτον, που προωθεί νομοσχέδια για να ανακόψει τη δύναμη των Big Tech. Ωστόσο, οι μεγάλοι της τεχνολογίας είναι εδώ και κυριαρχούν, απλά τώρα αρχίζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο και για να γίνει αυτό υπάρχουν πάντα οι καταλύτες, όπως φαίνεται στην προκειμένη περίπτωση. Ο μεγάλος «άγνωστος» σε όλο αυτό το «παιχνίδι» ελέγχου η ασφάλεια των χρηστών και των προσωπικών δεδομένων τους, από τη στιγμή που η ψηφιοποίηση της οικονομίας οδηγεί σε μία γενικευμένη «επιτήρηση» της ιδιωτικής ζωής.
Οι αλλαγές στο απόρρητο
«Τεχνολογία δύο ταχυτήτων;» είναι το ερώτημα που θέτει ο Τζιν Μάνστερ της εταιρείας επενδύσεων Loup Ventures, ο οποίος χαρακτηρίζει τις συσκευές της Apple και τη μηχανή αναζήτησης της Google «θεμέλια του internet», σημειώνοντας ότι οι αλλαγές ως προς το ιδιωτικό απόρρητο της Apple είχαν τελικά μεγαλύτερο αντίκτυπο στο Facebook απ’ ό,τι αναμενόταν. Από την άλλη πλευρά, σε μία εντελώς διαφορετική εικόνα, η Alphabet, ο μητρικός όμιλος της Google, ανακοίνωσε μία μέρα νωρίτερα έσοδα-ρεκόρ για το τρίμηνο, αλλά και για ολόκληρο το 2021, χάρη στην εκρηκτική αύξηση των πωλήσεων διαφημίσεων που χρησιμοποιούν τα δεδομένα αναζήτησης της Google για να φθάνουν στους τελικούς αποδέκτες τους.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι αλλαγές στους «μεγάλους της τεχνολογίας» δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Προειδοποιούν ότι οι τροποποιήσεις που έκανε η Apple στο λειτουργικό της σύστημα στα μέσα του 2021, επιτρέποντας στους χρήστες της να μπλοκάρουν κάποιες εφαρμογές που θέλουν να ανιχνεύσουν τη δραστηριότητά τους, θα συνεχίσουν να πλήττουν ένα μεγάλο μέρος των διαφημίσεων στα κινητά και στη διάρκεια του 2022 με ό,τι συνεπάγεται για τον τεχνολογικό κλάδο. Ο οικονομικός διευθυντής της Meta Ντέιβιντ Γουίνερ αποτιμά τον αντίκτυπο από τις αλλαγές του ιδιωτικού απορρήτου της Apple στα 10 δισ. δολάρια για φέτος.
Ποιοι κερδίζουν, ποιοι χάνουν
Ο αναλυτής της IDC Ράιαν Ρέιθ αναφέρεται και στον άκρως υψηλό ανταγωνισμό σε επίπεδο υπηρεσιών, hardware και διαφήμισης. «Όταν έχεις τόσο υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης σε τόσους τομείς της τεχνολογίας, κάποιοι θα κερδίσουν και κάποιοι θα χάσουν», λέει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος άλλωστε ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο επικεφαλής της Meta Platforms, αναγνώρισε τον έντονο ανταγωνισμό που δέχεται το Facebook από άλλες πλατφόρμες, ειδικά το Tik Tok της ByteDance, το Youtube και το SnapChat της Snap. Το θέμα είναι ότι δεν κατάφερε να επιτύχει τον βασικό του στόχο, που τον είχε ανακοινώσει πριν ακόμη μετονομαστεί σε Meta πέρυσι το καλοκαίρι, που ήταν η προσέλκυση χρηστών νεότερης ηλικίας, καθότι, όπως φαίνεται, η ηλικιακή αυτή ομάδα προτιμά άλλες πλατφόρμες.
Ενδεικτικό του έντονου ανταγωνισμού το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του ο αριθμός αύξησης των χρηστών του Facebook φαίνεται να άγγιξε ανώτατο σημείο, με την κεκτημένη ταχύτητα που απολάμβανε εδώ και πολλά χρόνια να φθάνει στο τέλος της. Η ένδειξη αυτή φαίνεται να αλλάζει τα δεδομένα, όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν αναλυτές, εξηγώντας και τη βουτιά περίπου 30% που υπέστη η μετοχή της Meta Platforms, επική στην ιστορία της Wall Street και της Silicon Valley, με αποτέλεσμα να «κάνουν φτερά» περισσότερα από 230 δισ. δολάρια από την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας και να «σβήσουν» 24 δισ. δολάρια από την προσωπική περιουσία του Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Οι επενδυτές διερωτώνται κάτι που κάποτε φαινόταν εντελώς αδιανόητο: «Οι παλιές, καλές μέρες της δημοφιλούς πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης έφθασαν στο τέλος τους;».
Μεγέθη-πλήγμα στο όραμα
Τα τριμηνιαία αποτελέσματα, αλλά και οι προβλέψεις του ομίλου για τις πωλήσεις του τρέχοντος τριμήνου συνιστούν δραματική καμπή για μία εταιρεία που συνήθως παρουσίαζε αύξηση της μετοχής της κάθε χρόνο, με εξαίρεση μόνο μία φορά από το 2012 όταν εισήχθη στο χρηματιστήριο. Ο Ζούκερμπεργκ ζήτησε από τους χρήστες να κάνουν υπομονή, λέγοντας ότι ο ανταγωνιστής του Tik Tok που ετοιμάζει η Μeta, η Reels με τα video clips, έχει τη δυναμική για τεράστια ανάπτυξη. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή λαμβάνει χώρα σε μία δύσκολη συγκυρία για την εταιρεία, η οποία δέχεται έντονες και αλλεπάλληλες πιέσεις από τις ρυθμιστικές αρχές σε πολλά μέτωπα και προσπαθεί ταυτόχρονα να δικαιολογήσει τη δαπανηρή αλλαγή πλεύσης της εταιρικής στρατηγικής της στον κόσμο του metaverse, ένα όραμα του Ζούκερμπεργκ που ενδεχομένως να χρειαστεί αρκετά χρόνια για να υλοποιηθεί. Το τμήμα Reality Labs της Meta, που έχει αναλάβει τις επενδύσεις του ομίλου στο metaverse και στην εικονική πραγματικότητα, ανακοίνωσε λειτουργικές ζημίες ύψους 3,3 δισ. δολ. στο τέταρτο τρίμηνο, καθώς η εταιρεία δημοσιοποίησε στοιχεία του συγκεκριμένου τμήματος για πρώτη φορά. Η απόληξη αυτή δίνει επίσης τροφή και σε όσους είχαν υποστηρίξει ότι η μετονομασία του ομίλου από Facebook σε Meta Platforms είναι απλά μία προσπάθεια επικάλυψης των τεράστιων προβλημάτων του.
Το Facebook ανακοίνωσε 2,91 δισ. μηνιαίους χρήστες στο τέταρτο τρίμηνο του 2021, αριθμός στάσιμος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Οι ενεργοί χρήστες στη Βόρεια Αμερική -την πιο κερδοφόρο αγορά της εταιρείας- μειώθηκαν από τα 196 εκατ. στα 195 εκατομμύρια. Τα καθαρά κέρδη στο τέταρτο τρίμηνο διαμορφώθηκαν στα 10,3 δισ. δολάρια, χαμηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, ενώ τα έσοδα ανήλθαν στα 33,67 δισ. δολάρια, επίσης κατώτερα των προσδοκιών. Για το τρέχον τρίμηνο τα έσοδα αναμένεται να είναι γύρω στα 27 έως 29 δισ. δολάρια, κατώτερα από τα 30,3 δισ. δολάρια που είχαν προβλεφθεί αρχικά.
Οι αλλαγές στο λογισμικό της Apple στα κινητά, που απαιτείται πλέον η άδεια των χρηστών για τη συλλογή δεδομένων με σκοπό τις διαφημίσεις, ευθύνονται τα μέγιστα για το πλήγμα που υπέστησαν τα έσοδα, καθώς μειώθηκαν οι στοχευμένες διαφημίσεις, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Μeta. Nα σημειωθεί ότι ο όμιλος αντλεί το 97% των εσόδων του από τις διαφημίσεις της στις πλατφόρμες του.
