Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Γκάζι … για να ανέλθει στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών έχει «πατήσει» η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης, απέχοντας μόλις μισό λεπτό του ευρώ από το να καταρρίψει το εθνικό ρεκόρ όλων των εποχών ακρίβειας, που καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2012. Σε πολύ υψηλά επίπεδα βρίσκονται και οι μέσες τιμές των λοιπών καυσίμων, οι οποίες σε συνδυασμό με την εκτεταμένη ακρίβεια σε μια τεράστια γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών, φέρνουν κυριολεκτικά σε απόγνωση μισθωτούς, συνταξιούχους, άνεργους, ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και τις επιχειρήσεις.
Σε απόλυτες τιμές ως προς τα καύσιμα, στην κορυφή βρίσκονται οι βενζίνες, λόγω της μεγάλης επιβάρυνσης από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ο οποίος έχει έναν από τους μεγαλύτερους συντελεστές σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που η χώρα μας «φιγουράρει» μονίμως στις τρεις – τέσσερις πρώτες στην ακρίβεια χώρες της ΕΕ, συνήθως μετά τις, Ολλανδία, Φινλανδία και Δανία, καθώς ο ΕΦΚ να ανέρχεται στα 700 ευρώ ανά χιλιόλιτρο αμόλυβδης βενζίνης.
Βέβαια, στις παραπάνω χώρες τα εισοδηματικά δεδομένα, προφανώς και είναι κατά πολύ ανώτερα από τα ισχύοντα στην Ελλάδα. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του παρατηρητηρίου υγρών καυσίμων, η πανελλαδική μέση τιμή της αμόλυβδης διαμορφώθηκε χθες 1η Φεβρουαρίου στο 1,831 ευρώ, δηλαδή μόλις 7 χιλιοστά του ευρώ χαμηλότερα από το ρεκόρ που καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2012 με πανελλαδική μέση τιμή 1,838.
Τότε όμως, η τιμή του μπρεντ να κινούνταν πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, έναντι των περίπου των 89 δολαρίων που είναι σήμερα.
Ουσιαστικά, τη μέση τιμή του 1,831 ευρώ ανά λίτρο τη «συντηρούν» τα πρατήρια της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, με την πρώτη να καταγράφει μέση τιμή στο 1,807 ευρώ ανά λίτρο και η δεύτερη στο 1,801 ευρώ. Στις άλλες περιφερειακές ενότητες της χώρας η κατάσταση τείνει να ξεφύγει και ήδη στις Κυκλάδες η μέση τιμή της αμόλυβδης 95 οκτανίων ξεπέρασε τα 2 ευρώ ανά λίτρο (2,034). Τη δεύτερη θέση της ακρίβειας κατέχουν τα Δωδεκάνησα με 1,969 ευρώ ανά λίτρο. Πάνω από το 1,9 ευρώ και συγκεκριμένα στο 1,924 είναι η μέση τιμή στην Ευρυτανία.
Οι προαναφερθείσες, είναι πάντα οι μέσες τιμές, είτε πανελλαδικά είτε κατά περιφερειακή ενότητα. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανά τη χώρα και ειδικά στην περιφέρεια, όπου δεν βρίσκεις πρατήριο με τιμή αμόλυβδης 95 οκτανίων, κάτω από το 1,9 ευρώ το λίτρο περιοχές της χώρας.
Σε υψηλά επίπεδα βρίσκονται και οι τιμές στα άλλα καύσιμα, με τις μέσες πανελλαδικές να διαμορφώνονται στο 1,572 ευρώ ανά λίτρο για το πετρέλαιο κίνησης, στο 1,042 ευρώ για το υγραέριο κίνησης, και στο 1,233 ευρώ για το πετρέλαιο κίνησης.
Όπως προαναφέρθηκε, η χώρα μας πάντα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της Ε.Ε. ως προς την τιμή της αμόλυβδης. Αν αφαιρεθούν οι φόροι, η Ελλάδα βρίσκεται 12η ή 13η στην Ε.Ε. και σε κάθε περίπτωση κάτω από τον μέσο όρο όχι μόνο των χωρών της Ευρωζώνης, αλλά και της Ε.Ε. των «27».
Μεγάλο το βάρος από τους φόρους
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην τιμή του 1,831 ευρώ οι φόροι, (ειδικός φόρος κατανάλωσης, ΦΠΑ) αντιστοιχούν στο 60% της τελικής τιμής, δηλαδή πάνω από ένα ευρώ το λίτρο (1,07 ευρώ). Σε περίπου 0,64 ευρώ είναι η τιμή του διυλιστηρίου, ενώ περίπου 10,5 λεπτά (μικτά) ανά λίτρο μοιράζονται οι εταιρείες εμπορίας και οι πρατηριούχοι, με αποτέλεσμα, εύλογα, οι τελευταίοι κρίκοι της αλυσίδας (έμποροι και πρατηριούχοι) να κάνουν λόγο για ζήτημα βιωσιμότητας των επιχειρήσεών τους.
Σήμερα, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά λίτρο ή 700 ευρώ ανά χιλιόλιτρο βενζίνης, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι πέρα από τα άλλα τέλη και δασμούς η τελική τιμή της βενζίνης επιβαρύνεται και με έναν από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ (24%) σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας, ο ελάχιστος ειδικός φόρος κατανάλωσης ανά λίτρο βενζίνης είναι το 0,36 ευρώ ανά λίτρο και οι μόνες χώρες που επιβάλλουν τη μίνιμουμ φορολογία είναι η Βουλγαρία και η Ουγγαρία και ακολουθούν η Πολωνία και Ρουμανία με 0,37 ευρώ ΕΦΚ ανά λίτρο βενζίνης. Αντίθετα, τον υψηλότερο ΕΦΚ έχει η Ολλανδία με 0,81 ευρώ ανά λίτρο, η Ιταλία με 0,73 ευρώ ανά λίτρο και η Φινλανδία με 0,72 ευρώ ανά λίτρο. Η Γαλλία έχει 0,68 ευρώ ανά λίτρο, η Γερμανία 0,65 και η Ισπανία 0,50 ευρώ, όταν ο μέσος όρος σε επίπεδο Ε.Ε. είναι το 0,56 ευρώ ανά λίτρο.